پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

بحران آب در ایران سلسله چالش‌ها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در کشور ایران است.
احسان فلاحت پیشه/ بحران آب در ایران به مشکلات ناشی از کمبود آب در این کشور اشاره دارد. کمبود آب می‌تواند نتیجه دو مکانیسم متفاوت باشد: کمبود آب فیزیکی (مطلق) و کمبود آب اقتصادی. منظور از کمبود آب فیزیکی عدم وجود منابع کافی آب طبیعی برای تأمین تقاضای یک منطقه است، و کمبود آب اقتصادی نتیجه مدیریت ضعیف منابع آب کافی موجود است. نگرانی‌های اصلی ایران در مورد بحران آب شامل: تغییرپذیری اقلیمی زیاد، توزیع نامناسب آب و اولویت‌بندی توسعه اقتصادی است. ایران در حال تجربه مشکلات جدی آب است. خشک‌سالی‌های مکرر همراه با برداشت بیش از حد آب‌های سطحی و زیرزمینی از طریق شبکه بزرگی از زیرساخت‌های هیدرولیک و چاه‌های عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رسانده‌است. از نشانه‌های این وضعیت خشک شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و طوفان گرد و غبار بیشتر است. تهران، پایتخت و بزرگ‌ترین شهر، به زودی می‌تواند مرکز این بحران باشد. با خشک‌تر شدن زمین، کمبود آب معیشت مردم در سراسر ایران را تهدید می‌کند. در اوت ۲۰۱۹ برابر با مرداد ۱۳۹۸ طبق جدیدترین برآورد «مؤسسه منابع جهان» در «اطلس خطرات آبی»، ایران در رده چهارم بعد از قطر، اسرائیل و لبنان در نزدیک شدن به «روز آخر» یعنی روزی که منابع آبی در آن ممکن است به پایان برسد، قرار دارد. به عنوان نسبتی اندازه‌گیری شده از «برداشت از منابع آبی» و «موجودی آب در دسترس»، سه حوضه از هفت حوضهٔ تحت‌تنش جهان در ایران قرار دارند (قم، هریرود، هیرمند).با آغاز گرما و افزایش تقاضای مصرف آب، تنش آبی مهمان ناخوانده استان‌های کشور می‌شود.مدیریت و مصرف بهینه آب از سوی مشترکان می‌تواند در عبور از بحران و تنش آبی موثرترین راهکار باشد. صرفه جویی به معنای مصرف نکردن نیست بلکه درست مصرف کردن است. استفاده از آب به عنوان مایه حیات بخش، حق همگان است و کسی نمی‌تواند از مصرف آب توسط مردم جلوگیری کند ولی مصرف کنندگان می‌توانند تا رفع تنش آبی از برخی کارها که باعث هدر رفتن آب لوله کشی می‌شود از جمله شستشوی خودرو، حیاط، فرش و دیگر امور غیر ضرور، خودداری کنند. ضرورت دارد تا مشترکان آب صرفه جویی در مصرف شرب را به عنوان یک اولویت اصلی مد نظر قرار دهند تا تابستان گرم را بدون تنش سپری کنیم. باید اقرار کرد که آب کیمیایی است که اگر بدون برنامه و مدیریت درست به مصرف برسد جبران آن سخت خواهد بود و به راحتی به دست نخواهد آمد؛ این در حالی است که کمبود آب به اصلی‌ترین چالش توسعه پایدار در جهان تبدیل شده است.