19 راه حل برای مقابله با بحران جهانی آب
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
طبق نظر سنجی GlobeScan و SustainAbility از بیش از 1200 کارشناس بین المللی در 80 کشور، نوزده راه حل برای مقابله با بحران جهانی آب ارائه شده است.
تقریبا همه صنایع جهان انتظار تحولات اساسی در حوزه طرحهای راهبردی، تولیدات و مدلهای تجاری براساس رویکردهای مربوط به آب را خواهند داشت. طبق آمار جهانی کمبود آب باعث تغییر درک مردم از آب خواهد شد. مردم و شرکتها دیگر آب را نه به عنوان کالا بلکه به عنوان منبعی باارزش تلقی خواهند کرد. موسسه SustainAbility اعلان داشته است که کمبود آب قطعا تاثیر بسیار اساسی بر تصمیمات مدیران شرکتها خواهد داشت. راه حلهای گوناگون ارائه شده نشان میدهد که مقابله با بحران بیآبی تا چه حد می تواند پیچیده باشد. رشد جمعیت، توسعه شهری، تولیدات کشاورزی و تحولات آب و هوایی باعث میشوند که مقابله با این بحران آسان نباشد. نوزده راه حل ارائه شده به شرح ذیل میباشد:
1.آموزش جهت تغییر در الگوی مصرف و سبک زندگی
این تحولات باید شامل تغییرات در تک تک افراد جامعه و شرکت های معظم باشد. برخی از مناطق در حال حاضر دچار این بحران شدهاند مانند استرالیا، هند و جنوب غربی ایالات متحده. مهمترین وظیفه این است که همه مردم جهان نسبت به این بحران آگاه شوند.
2.ایجاد روشی جدید به منظور نگهداری از ذخایر آبی
در مناطقی که سفرههای آبی در حال خشک شدن هستند و بارش نیز غیر قابل پیشبینی است، نوآوری بهترین روش میباشد. اما توسعه فنآوریهای نگهداری از ذخیره آب نیازمند ایجاد تغییر در میزان مصرف انرژی نیز هست. استفاده صحیح از دیگر منابع انرژی تاثیر مهمی بر روند مصرف آب دارد.
3. تصفیه آب مصرف شده
برخی از کشورها مانند سنگاپور اقدام به تصفیه آب کرده اند تا میزان واردات آب را کاهش دهند و به خودکفایی برسند. سنگاپور از فنآوریهای پیشرفته به منظور تصفیه آب مصرف شده حتی برای آشامیدن استفاده نموده است.
4. بهبود آبیاری و شیوههای کشاورزی
70 درصد از آب آشامیدنی در جهان صرف کشاورزی میشود. بهبود روش آبیاری سبب کاهش فاصله بین عرضه و تقاضا میشود. در برخی موارد خاص شیوههای آبیاری بیبندوبار سبب کاهش توانایی کشاورزان در فراهم آوردن غذا و فیبر مورد نیاز جهان شده است. اگرچه فنآوریهای جدید بسیار محبوب شدهاند اما برخی از کارشناسان معتقدند که گاهی اوقات موفقیت ایجاد اصلاح در سیستم فعلی میباشد.
5.قیمت گذاری مناسب آب
بر اساس آرای کارشناسان موسسه توسعه و تعاون اقتصاد که شامل 31 عضو از کشورهای ثروتمند است، افزایش قیمت سبب کاهش هدرفتن آب و همنچنین آلودگی آن میشود. اما تحقیقات نشان میدهند که شیوه قیمتگذاری در برخی از کشورها منسوخ شده و نیازمند اصلاح است.
6. ایجاد و توسعه کارخانجات آب شیرینکن
تا به امروز شیرین کردن آب راه حلی گران و پر انرژی بود. معمولا کشورهای خاورمیانه از منابع گستردهشان برای احداث کارخانجات آب شیرینکن استفاده میکنند. اما کشور عربستان سعودی از صفحات انرژی خورشیدی به منظور شیرین کردن آب بهره میبرد. کشور بریتانیا توانسته سیستمی جدید ایجاد نماید. در این سیستم لولههایی زیر سطح خاک قرار میگیرند که نمکها را حذف میکند و آب مورد نیاز را به گیاهان میرساند. طی تست آزمایشی این روش در کشور امارات متحده، این کشور توانست به 200 درخت کهور در صحرا آبرسانی کند. اما این گونه نوآوریها نیازمند تخصیص منابع مالی برای آزمایشات فنآوریست.
7.جمعآوری آب باران
سیستم جمعآوری آب برای مکانهاییست که منبع قابل اطمینان جهت تهیه آب مورد نیاز خود ندارند. برای مثال کشورهایی از قبیل پاکستان و هند. سیستم جمع آوری آب باران باعث میشود تا بتوان منابع آبی را به صورت مستقل کنترل نمود.
8.کنترل جامعه محور و همیاری شرکا
سازمانهای اجتماعی در صدد حمایت از آن عدهای هستند که در جامعه نفوذ کلام بیشتری دارند تا بتوان همکاریهای بین المللی را افزایش داد. حاکمیت موثر در سطح پایین مردمی سبب همکاری بیشتر در جوامع میشود. این تحولات در مقیاسی خرد منجر به همکاری در ابعادی ملی خواهد شد و در آخر سبب مهار بیشتر هدررفتگی آب میگردد.
9. توسعه و تصویب سیاستها و مقررات بهتر
دولتها به دلیل آنکه بحران آب سبب کاهش تولیدات غذا خواهد شد، باید به دنبال تعریف دوباره قوانین باشند. برای مثال ایالات متحده قصد تغییر در "قانون آب پاک" هستند تا از صیانت بهتر آب مطمئن شوند. بسیاری از شرکتکنندگان در نظرسنجی گفتهاند که میزان دسترسی جوامع به آب بستگی به دولتها دارد.
10.مدیریت اکوسیستم یکپارچه
اگر بخواهیم ساده بگوییم، مدیریت یکپارچه عبارتست از رویکردی عقل محور به کنترل منابع طبیعی. این رویکرد اهدافی زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی دارد. کل، بزرگ تر از مجموع جزء است و هر قسمت به دیگری وابسته است. یکی از این تعاملات میتواند جوامعی باشد که سیتم فاضلاب دارند و به دنبال تولید کنندگان انرژی پاک هستند تا از آب هدررفته برای بارور کردن جلبکها و دیگر سوختهایزیستی استفاده کنند. این محصولات نیز به نوبه خود با جذب مواد مغذی و تصفیه آب، به طرز شایستهای باعث کاهش هزینههای تصفیه میشود.
11. بهبود زیرساختهای توزیع
زیرساختهای ضعیف میتواند عواقب فاجعه باری در زمینههای سلامت و اقتصاد به بار بیآورند. زیرساخت ضعیف باعث هدر رفتن منابع، افزایش هزینهها، کاهش کیفیت زندگی و انتقال بیماری میشود. این مشکلات تنها به جهان سوم محدود نمیشود. در ایالات متحده نیز لولهها میترکند و فاضلاب نیز وارد خیابانها میشوند.
12.کاهش مصرف آب شرکتها
صنایع حدود 22 درصد از منابع آبی را مصرف میکنند. این مقدار مصرف آب میتواند مستقیم یا غیر مستقیم در فرآیند تولید مصرف شود.
13. ساخت چارچوبهای بینالمللی و همکاری نهادها
رسیدن به توافقی بینالمللی در خصوص منابع طبیعی بسیار دشوار است. اما قانونگذاران باید از معاهدات انساندوستانه پشتیبانی کنند. برای مثال اهداف هزاره آب آشامیدنی که با مدیریت سازمان ملل متحد راهبری شد نشان داد که اهداف جامع قابل انجام هستند.
14.ارزیابی میزان آلودگی
کنترل و ارزیابی کیفیت آب برای سلامتی انسان و تنوع زیستی بسیار مهم است. این مسئله به طرق مختلف خود را نشان میدهد بعنوان مثال آلوده شدن آبهای آمازون که سبب کاهش منابع آبی میگردد.
15.منابع عمومی و دسترسی برابر
یکی از اهداف توسعه هزاره سازمان ملل متحد دسترسی همه به آب آشامیدنیست. شیلی و ایالات متحده سعی و تلاش بسیار زیادی در این خصوص انجام دادهاند.
16.تحقیق و توسعه
دسترسی به آب در جهانی که تشنه آن است، تصمیم تجاری مهمی خواهد بود. جوامع به دنبال همکاری بخشهای دولتی و خصوصی هستند تا بتوانند ظرفیت شرکتها را بسنجند. بعنوان مثال، شهرهایی که درصدد تصفیه آبشان هستند سعی دارند تا با شهرهای تولید کننده آب تمیز همکاری داشته باشند و از آن رهگذر بتوانند سوختهای زیستی تولید کنند.
17. پروژههای آبی در کشورهای در حال توسعه / انتقال فنآوری
تحولات آب و هوایی و کمبود آب عواقب بسیار بدی را برای مناطق در حال توسعه به بار آورده است مانند شمال غربی هندوستان و جنوب سحرای آفریقا. یکی از روش ها برای مهار بیآبی انتقال فنآوری به این مناطق خشک است. اما این اقدام به علت اقتصاد ضعیف این مناطق و عدم وجود مهارت مشکل مینماید.
18. مهاجرت به علت تحولات آبو هوایی
تحولات آبوهوایی و کمآبی رابطه مستقیم با هم دارند. قوانین و مقررات مربوط به مدیریت آب میتواند تاثیرات مهمی بر تولیدات گازهای گلخانهای داشته باشد. پس باید از جایگزین هایی مانند انرژی زیستی، هیدروپاور و انرژی خورشیدی استفاده نمود.
19. کنترل رشد جمعیت
به علت رشد سرسام آور در جمعیت در جهان، برخی مناطق شاهد کمبود 65 درصدی منابع آبی خواهند بود. در حال حاضر حدود یک میلیارد نفر به آب آشامیدنی تمیز دسترسی ندارند. با استفاده 70 درصدی آب آشامیدنی در حوزه کشاورزی، نیاز است در این خصوص اقدامات مقتضی انجام شود.