پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

یکی از مشخصات بارز جوامع جهان سوم, جوانی جمعیت آن ها می باشد, یعنی جمعیتی که در گروه های سنی کمتر از 15ساله قرار دارد.
دکتر مهدی جعفری-جوانی جمعیت خود به عنوان یک پرسمان پیچیده اجتماعی در برابر جوامع جهان سوم قرار دارد. این پیچیدگی هم به طور عینی در حال حاضر در ابعاد مختلف نمود پیدا می کند و هم در دراز مدت و آینده بسیاری از برنامه ها را با ضعف یا شکست مواجه می نماید.ترکیب سنی جمعیت کشورها با درجه توسعه یافتگی آن ها در ارتباط است به این معنا که هر چه یک کشور توسعه یافته تر باشد از درصد جمعیت زیر 15 سال آن کاسته می شود و به جمعیت دو گروه دیگر افزوده می شود.. اصولا جوانی یا سالخوردگی جمعیت پرسمان ها و مشکلات مختلفی را از نقطه نظر برنامه ریزی های اجتماعی و اقتصادی و بویژه سرمایه گذاری های مملکتی به وجود می آورد. حدود 50 درصد جمعیت جوان در یک کشور جهان سومی در تولید و افزایش آن نقشی ندارند و صرفا مصرف کننده هستند. در جمعیت های جوان مرگ و میر کودکان بسیار بالا و امید زندگی به شدت پایین است. با توجه به آمار و ارقـام حاصـله از سرشـماری هـای مختلـف ، مشخص می گردد که جمعیت ایران ازیک ساخت سنی جمعیت جوان برخوردار بـوده اسـت که این ساخت سنی تا سال ١٣٤٥ به مرور نامناسب تر می گـرددیعنـی درصـد افـراد فعـال جامعه (٦٤-١٥ ساله ) از ٥٣/٨ درصد کـل جمعیـت بـه ٥٠ درصـد در سـال ١٣٤٥ تقلیـل می یابد که افزایش میزان بار تکفل و حجم سرمایه گذاری هـای بیشـتری را در زمینـه هـای مختلف برای جوانان به دنبال داشته است ولی اعمال سیاست های مشخص جمعیتی در بعد از سال ١٣٤٥ که بیشتر جنبه ی تشویقی داشته است (دور اول برنامـه کنتـرل جمعیـت در سال ١٣٤٦) توانست میزان باوری را به مقدار نسبتا قابل ملاحظه ای تقلیل دهد بـه طـوری که درصد رشد سـالیانه ی جمعیـت از ٣/١ درصـد در دوره ی ٤٥-١٣٣٥ بـه ٢/٧ درصـد در دوره ی ٥٥-١٣٤٥ کاهش یافت و به موازات آن درصد گروه فعالان از ٥٠ درصد به ٥٢ درصد جمعیت کل کشور در همان دوره ی زمانی افزایش یافت که این امر نه تنها متناسب تر شدن ساخت جمعیت را نشان می دهد بلکه کاهش موالید و جمع شدن پایه های هرم سنی را نیـز بیان می دارد.تنگی معیشت و تقلیل درآمدها برای کارمندان و کارگران و روستاییان و پیشه وران جزء، درکنار تحریم ها، تورم لجام گسیخته؛ قابل تحمل و تداوم نیست و آمار پایین ازدواج در کشور و کم شدن نرخ فرزندآوری درشهرهای بزرگ ریشه در مشکلات اقتصادی کشور دارد. این عوامل سبب شده که، زنگ خطر بحران پیری جمعیت که ازبیست سال پیش به صدا درآمده بود در چند سال گذشته گوشخراشتر و آرامشبراندازتر بلند شد و جمعی از مدیران وکارشناسان دغدغه مند را بر آن داشت که قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را در هفتاد و سه ماده و هشتاد و یک تبصره تدوین کنند. این قانون در ۲۴ آبان ماه ۱۴۰۰ ، پس از تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان توسط رییس جمهور برای اجرا به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهور ابلاغ شد. مسئله جمعیت از جمله مسائلی است که با فوریت در دستور کار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است و به جهت کمک به تسریع آن، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت ابلاغ شده است.براساس این قانون وظایف ستاد ملی جمعیت و وظایف ستاد استانی آن تدوین و ابلاغ شده است و ضریب اجرا و عملکردها براساس شاخص هایی مورد ارزیابی قرار می گیرد.دستگاه‌های زیرمجموعه دولت موظفند دستورالعمل ها، برنامه ها و منشور مرتبط با خانواده، فرزندآوری و جمعیت را براساس وظایف تعیین شده که به آنها ابلاغ شده اجرا کنند.تنظیم و ابلاغ این سیاستها در سال هایی که کشور در گذر از موهبت جمعیتی (پنجره جمعیتی) و با صورت بندی اقتصاد مقاومتی در تلاش برای تحقق اهداف بلند خود در زمینه تحقق پیشرفت و عدالت است، حاکی از جامع نگری مقام معظم رهبری و ضرورت توجه به استمرار جوانی، پویایی و بالندگی جمعیت با اقناع نخبگان است که در مقاطع مختلف مورد تاکید ایشان قرار گرفته است.جمعیت مساله همه ماست. فرزندانی داریم که امیدوار به زیست آنان در جامعه ای پویا و بالنده ایم. نگران توانمندی آنان در سن کار خواهیم بود. خواستار ارتقاء امید به زندگی و تامین سلامت و تغذیه سالم و رفع موانع ازدواج آنان و تسهیل در فرزندآوری و فرزند پروری شان هستیم. درباره ترویج و نهادینه سازی سبک زندگی اسلامی-ایرانی دغدغه داریم. علاقه مند به تحکیم بنیاد خانواده های ایرانی هستیم. سالمندانی در اطراف خود داریم و نگران فرهنگ سازی برای احترام و تکریم سالمندان در روزهای پیش روی خود نیز خواهیم بود.علاقمند به حضور تمام ایرانیان در این سرزمین و استفاده از تمامی ظرفیتهای ملی برای پیشرفت درون زا هستیم .