پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

تلاش برای زنده ماندن باغ سیب، این گنجینه طبیعی کلان‌شهر کرج ادامه دارد، باغی که به تنفسگاه شهر معروف است و همگان معتقدند چهره کرج با وجود این باغ خندان می‌ماند.
قدمت باغ سیب کرج که از گنجینه‌های ژنتیکی گیاهی و یکی از بزرگترین سرمایه‌های زیست‌محیطی و از جاذبه‌های گردشگری این شهر است به دوره پهلوی بازمی‌گردد و جزئی از محوطه تاریخی کاخ مروارید به شمار می‌آید، زمانی دارای ۷۰ هزار اصله درخت شامل گلابی، سیب، هلو، گردو و آلو بود اما از دهه‌های گذشته و به‌طور خاص‌تر در چند سال اخیر تعداد زیادی از درختان باغ توسط مالکان قطع شد. این باغ که به باغ سیب شمس یا باغ سیب مهرشهر مشهور است، دارای ۳۰۰ هکتار مساحت است، این باغ سال‌ها در اختیار بنیاد مستضعفان بود اما اسفندماه ۱۳۹۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. اخیراً زمزمه‌های خروج این باغ از فهرست آثار ملی به گوش مطرح شد، پانزدهم مهرماه جاری نیز حجت‌الاسلام فخرالدین صابری مدیرکل میراث فرهنگی استان البرز به خبرنگار مهر گفته بود؛ بنیاد مستضعفان شکایتی به دادگاه ارائه کرده و طی آن درخواست کرده که باغ سیب از فهرست آثار ملی خارج شود. وی این سؤال را مطرح کرده بود که بنیاد با چه انگیزه‌ای می‌خواهد این باغ را از لیست آثار ملی خارج کند؟ زیرا اداره کل میراث فرهنگی که دنبال کننده ثبت ملی این باغ بوده هیچ ادعایی مبنی بر تصرف آنجا ندارد که موجب نگرانی آن‌ها شود. خبرگزاری مهر که در این سال‌ها همپای شهروندان و دوستداران طبیعت پیگیر وضعیت باغ بوده و در این خصوص گزارش‌ها و اخبار مختلفی منتشر کرده است، موضوع خروج باغ از فهرست آثار ملی را از محمد سعیدی کیا رئیس بنیاد مستضعفان پیگیر شد که وی نسبت به تلاش برخی برای حذف باغ سیب مهرشهر کرج از فهرست آثار ملی اظهار بی‌اطلاعی کرد. سعیدی کیا که بنیاد مستضعفان در خصوص قسمتی از اراضی باغ سیب که در اختیار دانشگاه علامه قرار داشته و وضعیت نامناسبی دارد، چه برنامه‌ای در پیش‌گرفته و آیا تلاش برای خروج باغ از فهرست آثار ملی صحت دارد یا خیر گفته؛ اطلاعی در این خصوص ندارم. نوروز ۹۳ بود که بنیاد مستضعفان؛ مالک بخشی از باغ سیب کرج اقدام به قطع بیش از ۲ هزار اصله از درختان این باغ کرد، اقدامی که به اعتراضات مردمی منجر شدقطع هزاران اصله درخت این باغ آن‌هم در سال‌های نه‌چندان دور که باعث اعتراض شهروندان کرجی شد تا تلاش برای خروجش از فهرست آثار ملی همه و همه از جمله حاشیه‌های است که مثل علف‌های هرز هر از گاهی بر گلوی باغ سیب چنگ می‌انداخت و نفس را به شماره می‌گرفت. اما مسئولان شهری به‌تازگی مدعی شده‌اند که روند احیای باغ در حال انجام است، احیای باغ سیب خواسته تک‌تک شهروندان است، خواسته‌ای که نباید لحظه‌ای از آن غفلت شود. حسین محمدی عضو شورای شهر کرج ضمن تشریح وضعیت باغ به خبرنگار مهر گفت: نوروز ۹۳ بود که بنیاد مستضعفان؛ مالک بخشی از باغ سیب کرج اقدام به قطع بیش از ۲ هزار اصله از درختان این باغ کرد، اقدامی که با اعتراضات مردمی منجر شد. عضو شورای شهر کرج با اشاره به شکایت شهرداری کرج از بنیاد مستضعفان، افزود: با پیگیری‌های شهرداری و اداره کل محیط‌زیست استان البرز، بنیاد وعده داد که احیای باغ را در دستور کار خود قرارداد. وی که پیش از عضویت در شورای شهر کرج، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان البرز بوده است، گفت: اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان از بنیاد مستضعفان در پی کوتاهی در نگهداری و قطع درختان باغ شکایت کرد و مراتب را به اطلاع دادستان کرج رساند. محمدی با تأکید بر اینکه دادستان کرج در این خصوص خواستار گزارش وضعیت باغ از سوی سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری شده بود، گفت: این گزارش توسط شهرداری و اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان البرز تهیه و برای دستگاه قضا ارسال شد. عضو شورای شهر کرج اضافه کرد: گزارش وضعیت باغ به همراه تصاویر ضمیمه‌شده در اختیار دادستان مرکز استان البرز قرار گرفت و در همان سال مقرر شد کمیته احیای باغ با حضور شهرداری، منابع طبیعی استان، جهاد کشاورزی و حفاظت محیط‌زیست تشکیل شود.
توجه رهبر معظم انقلاب به حفظ و احیای فضاهای سبز
وی در ادامه تأکید کرد: مقررشده بود در کمیته یادشده لیست باغ‌هایی که در محدوده و حریم قانونی شهر کرج بوده و با تهدید و خطر نابودی مواجه هستند تهیه و عملیات احیا این باغ‌ها اجرایی شود. محمدی با اشاره به اینکه تا پیش از سال ۹۳ حتی یک نهال در باغ سیب کرج کاشته نشده بود، گفت: در آن سال‌ها شرایط باغ به‌گونه‌ای بود که بخشی زیادی از درختان خشکیده شده بودند به همین دلیل عملیات احیای باغ در دستور کار مدیران شهری و استانی قرار گرفت. عضو شورای شهر کرج با اشاره به اهمیت جلوگیری از تخریب جنگل‌ها و عرصه‌های طبیعی، گفت: اسفندماه سال ۹۳ در حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی جلسه‌ای با حضور وزیر کشور، استانداران، رئیس سازمان محیط‌زیست کشور و شهرداران برخی کلان‌شهرها تشکیل شد، رهبری در آن جلسه بیان کردند که کسی حق ندارد باغ یا پارک جنگلی درون شهرها را حتی به بهانه ساخت مسجد قطع کند و این اقدامات پذیرفته نیست. وی در بخش دیگری گفت: سال‌ها پیش و بر اساس یک تصمیم غیر کارشناسی مقررشده بود عرصه باغ سیب کرج تغییر کاربری شود و تنها ۷۰ درصد آن به پارک اختصاص یابد، حتی طی این اقدام می‌خواستند فضای باغ را به قطعات یک هزار یا دو هزار متری تقسیم کنند، صورت‌جلسات این تصمیم است، خوشبختانه به دنبال اجرایی شدن قانون حفظ باغات در محدوده شهرها و عدم‌تغییر کاربری آن‌ها که بر اساس بیانات رهبری محقق شده بود جلوی این اقدامات گرفته شد. طبق نامه ارسالی از سوی دفتر رهبری به وزارت راه مقرر شد کاربری باغ سیب کرج سبز بماند محمدی با اشاره به ارسال نامه استاندار وقت (سید حمید طهائی) به رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص احیای باغ سیب کرج، گفت: مسئولان استان البرز در این نامه از رهبری درخواست کرده بودند ایشان دستور لازم برای حفظ عرصه باغ سیب کرج را صادر کنند. عضو شورای شهر کرج ادامه داد: در پاسخ به این نامه از سوی دفتر رهبری نامه‌ای دیگر به وزارت راه و شهرسازی ارسال شد که طبق آن نامه رهبری دستور فرموده بودند تا عرصه باغ سیب کرج حفظ و به‌هیچ‌عنوان تغییر کاربری داده نشود. وی اضافه کرد: طبق نامه ارسالی از سوی دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی به وزارت راه و طرح موضوع در کارگروه شورای عالی معماری و شهرسازی مقرر شد کاربری باغ سیب کرج فضای سبز باشد، درختان آن حفظ و باغ نیز احیا شود. درنتیجه بنیاد مستضعفان ملزم شد که مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی را اجرا کند، در این راستا اقدامات لازم برای احیای باغ در نیمه اول سال ۹۴ پیگیری و به نتیجه رسید.
باغ سیب کرج برای این کلان‌شهر توجیه اقتصادی نیز دارد
محمدی با اشاره به اینکه بنیاد طرح احیای باغ سیب کرج را آماده کرد و مقرر بود در مدت سه سال این طرح اجرایی شود، گفت: موضوع در کمیته استانی مطرح و تصویب شد و بنیاد هم بعد از دریافت ابلاغیه آن عملیات احیای باغ سیب را آغاز کرد. عضو شورای شهر کرج با تأکید بر اینکه باید طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده این باغ تا پایان سال ۹۶ احیا می‌شد، گفت: برای احیای باغ سیب کرج یک اجماع، همفکری و پیگیری همه‌جانبه از سوی مسئولان استان انجام شد تا باغ حفظ شود. وی پیمانکار مجری طرح احیای باغ سیب کرج را یکی از شرکت‌های معتبر کشور برشمرد و گفت: این پیمانکار مدعی شده که از بهترین واریته های سیب و گلابی در این باغ استفاده خواهد کرد. محمدی با اشاره به اهمیت فضای سبز در کاهش آلودگی هوا، گفت: باغ سیب کرج برای این کلان‌شهر توجیه اقتصادی نیز دارد. اما سخنگوی شورای شهر کرج نیز که با تازگی از روند احیای این باغ بازدید کرده است به خبرنگار مهر گفت: باغ سیب کرج با قدمت ۵۰ ساله به‌عنوان ریه تنفسی این کلان‌شهر دونیم میلیون نفری است. رحیم خستو با تأکید بر اینکه احیای باغ طی سال‌های گذشته مورد غفلت واقع‌شده است، گفت: طی چهار سال اخیر روند احیای باغ سیب کرج جدی گرفته‌شده و احیای ۲۷۲ هکتار آن آغازشده است، طبق آمار ارائه‌شده از سوی اداره نظارت، حفظ و نگهداری فضای سبز شهرداری کرج ۴۳ هکتار از باغ در بازه زمانی سال‌های ۹۴ تا ۹۵ احیاشده است که شامل رسیدگی به وضعیت درختان آلو، شلیل، آلبالو، شاه‌توت، سیب، گلابی، گردو، گیلاس و خرمالو است.
استفاده از روش‌های آبیاری نوین در باغ سیب کرج
وی گفت: ۳۴ هکتار دیگر باغ نیز در سال‌های ۹۵ و ۹۶ احیاشده که شامل رسیدگی به وضعیت درختان سیب و گلابی بوده است. عضو شورای شهر کرج با اشاره به اینکه ۸۸ هکتار دیگر باغ از سال گذشته تاکنون احیاشده است، گفت: در این بازه زمانی درختان سیب، گردو، به، انگور و گلابی مورد رسیدگی واقع‌شده و اقدامات لازم برای احیا انجام‌شده است. خستو با برشمردن این نکته که سال جاری نیز با توجه به صدور مجوز جمع‌آوری درختان آلوی قدیمی در عرصه ۱۰ هکتاری از باغ عملیات احیا انجام‌شده است، گفت: بر اساس مجوزهای لازم عملیات جمع‌آوری درختان گلابی قدیمی نیز تا سال ۱۴۰۰ انجام می‌شود، همچنین مقررشده گلخانه هیدرولیک در عرصه ۹۷ هکتاری باغ احداث شود. وی با اشاره به همکاری بنیاد و شهرداری کرج، گفت: کاشت نهال‌های جدید جایگزین درختان آفت‌زده شده و سیستم آبیاری درختان این باغ نیز مدرن و از شیوه آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شود.

نیوشا فتحی زاده