نقش مهم رسانهها در پاسداری از هویت ملی و دینی
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
هویت ملی و دینی هر جامعه، نماد و نشانگر ارزشها، تاریخ، فرهنگ و باورهای مشترک آن ملت است.
سپیدار نیوز - محسن زارع گاریزی ///حفظ و تقویت این هویتها به ویژه در دوران جهانیشدن و گسترش ارتباطات، بیش از پیش اهمیت یافته است. رسانهها به عنوان یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی و فرهنگی، نقش حیاتی در پاسداری، انتقال و ترویج این هویتها ایفا میکنند. در ایران، که هویت ملی و دینی به طور عمیقی به هم پیوند خوردهاند، رسانهها باید بهصورت هدفمند و راهبردی در جهت حفظ و ارتقای این دو رکن مهم تلاش کنند.اولین کارکرد رسانهها در این زمینه، بازنمایی صحیح و مستمر نمادها و ارزشهای هویتی ملی و دینی است. رسانهها با تولید محتواهایی که به معرفی تاریخ، فرهنگ، زبان، هنر و آداب و رسوم ایرانی میپردازند، میتوانند حس تعلق و افتخار ملی را در میان اقشار مختلف جامعه تقویت کنند. به همین ترتیب، بازتاب آموزهها، مناسک، ارزشها و شخصیتهای برجسته دینی در رسانهها، نقش مهمی در حفظ معنویت و باورهای دینی مردم دارد.دومین وظیفه مهم رسانهها، آموزش و تبیین ریشههای هویت ملی و دینی برای نسلهای جدید است. با توجه به تغییرات سریع فرهنگی و نفوذ فرهنگهای بیگانه، نسل جوان ممکن است دچار گسست فرهنگی و هویتی شود. رسانهها با استفاده از برنامههای مستند، گفتوگوهای تخصصی، و برنامههای آموزشی میتوانند به انتقال مفاهیم عمیق فرهنگی و دینی کمک کنند و نسلهای آینده را با میراث غنی خود آشنا سازند.کارکرد دیگر رسانهها، تقویت همبستگی اجتماعی و وحدت ملی از طریق برجستهسازی اشتراکات فرهنگی و دینی است. رسانهها باید با پرهیز از دامن زدن به اختلافات قومی، مذهبی یا سیاسی، فضای همدلی و وفاق را در جامعه ایجاد کنند. معرفی جشنها، مناسبتها و آیینهای مشترک ملی و دینی، همراه با تأکید بر ارزشهای وحدتبخش، میتواند زمینهساز همگرایی بیشتر مردم باشد.
همچنین رسانهها نقش مهمی در مبارزه با تحریفها و تلاشهای رسانهای دشمنان برای تضعیف هویت ملی و دینی دارند. در دنیای امروز که رسانههای بیگانه و جریانهای فرهنگی غربی با هدف تغییر ارزشها و باورهای جوامع، به ویژه جوامع دینی، فعالیت میکنند، رسانههای داخلی باید با تولید محتواهای دقیق و مستند، افکار عمومی را آگاه کنند و مقابلهای هوشمندانه با این هجمهها داشته باشند.از سوی دیگر، رسانهها میتوانند با ایجاد فضای گفتوگو و نقد سازنده پیرامون مسائل فرهنگی و دینی، زمینه رشد فکری و تعمیق باورهای هویتی را فراهم آورند. استفاده از برنامههایی که به تحلیل معارف دینی و فرهنگی میپردازند، میتواند به درک بهتر مردم از هویت خود کمک کند و موجب تقویت این هویت در برابر تهدیدات مختلف شود.
در نهایت، رسانهها باید خود را به عنوان بازوی فرهنگی و آموزشی دولت و نهادهای فرهنگی معرفی کنند که با مشارکت در تدوین و اجرای سیاستهای فرهنگی، به حفظ و گسترش هویت ملی و دینی کمک میکنند. همافزایی رسانهها با مدارس، دانشگاهها، مساجد و مراکز فرهنگی، اثربخشی این فعالیتها را به شدت افزایش میدهد.