پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

فرهنگ مجموعه ای از قوانین، دانش، آداب و رسوم و اعتقاداتی است که انسان به عنوان عضوی از جامعه می آموزد. در تعریف محیط زیست نیز می توان گفت حیوانات، گیاهان، آب، هوا، خاک و همه چیزهایی که زندگی انسان ها را احاطه کرده، بر آن اثر می گذارد یا از آن ها تاثیر می پذیرد؛ محیط زیست ما را تشکیل می دهد.
احسان فلاحت پیشه/ امروزه با توجه به روند فزاینده‌ی تخریب منابع طبیعی، آلودگی محیط زیست و تغییرات اقلیمی، بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازنگری در شیوه‌ی تعامل انسان با طبیعت هستیم. این وضعیت بحرانی، لزوم ارتقای فرهنگ مسئولیت‌پذیری در قبال محیط زیست را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان توسعه‌ی پایدار، یادآور می‌شود.مسئولیت‌پذیری در حوزه‌ی محیط زیست، صرفاً به معنای پیروی از قوانین و مقررات نیست، بلکه مفهومی عمیق‌تر دارد که ریشه در باورها، نگرش‌ها و سبک زندگی افراد دارد. زمانی می‌توان از یک جامعه‌ی دوستدار طبیعت سخن گفت که هر یک از افراد آن، با درک اهمیت حفظ محیط زیست، در زندگی روزمره‌ی خود تصمیماتی آگاهانه اتخاذ کنند؛ تصمیماتی که کمترین آسیب را به منابع طبیعی وارد آورده و بیشترین هم‌افزایی را در جهت بهبود شرایط زیستی ایجاد کند.تقویت فرهنگ مسئولیت‌پذیری مستلزم آموزش مداوم و گسترده در سطوح مختلف جامعه است. مدارس، دانشگاه‌ها و نهادهای آموزشی نقش بنیادینی در آگاهی‌بخشی و پرورش نسلی متعهد به محیط زیست دارند. از سوی دیگر، رسانه‌ها با تولید محتواهای هدفمند، می‌توانند افکار عمومی را به سوی رفتارهای زیست‌محیطی مسئولانه سوق دهند.خانواده نیز به‌عنوان نخستین نهاد تربیتی، نقشی کلیدی در نهادینه‌سازی ارزش‌ها و هنجارهای زیست‌محیطی ایفا می‌کند. آموزش فرزندان برای تفکیک زباله، صرفه‌جویی در مصرف منابع و احترام به طبیعت، پایه‌گذار جامعه‌ای آگاه و پایبند به اصول محیط‌زیستی خواهد بود.فرهنگ مسئولیت‌پذیری زمانی معنا پیدا می‌کند که از مرز آگاهی فراتر رود و به عمل تبدیل شود. اقداماتی نظیر کاهش مصرف پلاستیک، استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی، خرید محصولات سازگار با محیط زیست، مشارکت در کمپین‌های پاک‌سازی طبیعت و حمایت از سیاست‌های زیست‌محیطی، همگی نمونه‌هایی از رفتارهای مسئولانه‌ای هستند که در سطح فردی و جمعی تأثیرگذارند.در جهانی که هر روز بیشتر با چالش‌های زیست‌محیطی روبرو می‌شود، مسئولیت‌پذیری دیگر یک انتخاب فردی نیست، بلکه یک وظیفه‌ی اخلاقی، اجتماعی و انسانی است. زمین، تنها زیستگاه ماست و حفظ آن به عنوان سرمایه‌ای مشترک، نیازمند مشارکت همگانی، ترویج فرهنگ مسئولیت‌پذیری و عمل به دانسته‌هایمان است.