نقش نهاد خانواده در امر مدیریت مصرف
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
نهاد خانواده بهعنوان کوچکترین واحد اجتماعی و در عین حال، اثرگذارترین واحد تربیتی در جوامع که میتواند منشأ تحول فردی و اجتماعی در میان اعضای آن باشد، یاد کرد به همین دلیل، میطلبد تا از همه ظرفیتهای موجود در این نهاد مقدس در امر مدیریت مصرف، به نحو احسن استفاده گردد.
محمد جعفری/خانواده بعنوان اولين نهاد اجتماعي يكي از مهمترين و با نفوذ ترين سرمشق هاي آموزشي و يادگيري و پذيرش الگوهاي رفتار اجتماعي افراد جامعه وبخصوص فرزندان مي باشد. مصرف که در یک جامعه نقش مهمی در تعیین نوع، میزان و شکل تولید و توزیع دارد، خود تحت تاثیر شرایط فرهنگی و اجتماعی جامعه است. در این میان مصرف انرژی نیز در اقتصاد و جامعه ما اهمیت خاصی دارد. وضعیت کنونی مصرف نامناسب انرژی در کشور ناشی از دلایل گوناگونی است و کارشناسان امور انرژی معتقدند که خانوارها نقش مهمی در هدر رفت انرژی دارند؛ به خصوص اینکه بر اساس بررسی ها، این بخش بیشترین سهم را در مصرف انرژی کشور نسبت به سایر بخش ها دارد؛ بنابراین فرهنگ سازی و آگاه سازی عمومی در این بخش از ضرورت و اهمیت خاصی برخوردار است. خانواده به عنوان عامل پرورش و رشد نیروی کار می توانند در جریان بهره وری و تولید ملی سهم بسزایی داشته باشند. همان طور که می دانیم تامین مایحتاج خانه و استفاده صحیح از آنها نیاز به برنامه ریزی صحیح دارد که زنان می توانند شرایطی را فراهم سازند تا با کمترین هزینه و بالاترین مطلوبیت نیازهای خانه و افراد خانواده تامین شود. صرفه جويي و استفاده مناسب و صحيح از امكانات و وسايل به منظور رفع نيازهاي زندگي اجتماعي از جمله رفتارهاي تقليدي و اكتسابي محسوب مي شود كه كودكان از اطرافيان خويش و بويژه از والدين خود ياد گرفته و در فرايند تشويق و تنبيه آنها را درون سازي كرده و بروز مي دهند. چنانچه والدين داراي رفتار و اخلاق صرفه جويي باشند و آنرا در اعمال و رفتار روزانه خود بصورت واقعي و مناسب نشان دهند ، فرزندان نيز با الگو قرار دادن والدين خود ، با رعايت رفتار صرفه جويي ، به مطلوب ترين شكل از امكانات و عوامل محيط پيراموني خود در جهت تامين و رفع نيازهاي جاري خود بهره مي برند. فرزندان از ابتدا شیوههای «درست مصرفکردن» را از درون کانون خانواده میآموزند؛ بنابراین، والدین بهویژه مادران میتوانند با نشاندادن رفتارهای صحیح از خود و الگوسازی صحیح در امر مصرف و پرهیز از مصرفگرایی مدیریت مصرف انرژی را به سایر اعضای خانواده آموزش دهند.بانوان زمانی میتوانند بهعنوان مروجان و آموزشدهندگان مفاهیم مدیریت مصرف برق قلمداد شوند که خود از آموزش لازم برخوردار بوده و با روشهای مدیریت مصرف برق آشنایی داشته باشند.بانوان بهعنوان رکن مهم در جمع خانواده میتوانند با رعایت یک سری اصول و راهکارهای ساده اما بسیار تأثیرگذار مانند توجه به ساعات اوج بار (11 صبح تا 22 شب) و موکولکردن استفاده از وسایل پرمصرف برقی نظیر جاروبرقی، اتو، ماشین ظرفشویی و لباسشویی به ساعات 10شب تا 10 صبح، دقت به برچسب انرژی روی لوازم برقی و نحوه انتخاب لوازم برقی در هنگام خرید، استفاده از دور کند کولرهای آبی و قراردادن درجه کولرهای گازی روی دمای آسایش یعنی 24 درجه، خاموشکردن لامپهای اضافی و استفاده حداکثری از روشنایی طبیعی روز، نقش محوری در مدیریت مصرف برق و کاهش هزینههای خانوار داشته و مشمول پاداش صرفهجویی طرح تشویقی وزارت نیرو شوند.