مبلمان شهری و زیباسازی مقوله ای در ایجاد شهر پویا
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
مبلمان شهري از جمله عناصر سازنده فضاي شهري محسوب ميشود كه كميت و كيفيت، زيبايي، راحتي، دوام و محل استقرار آن نقش بسيار اساسي در دستيابي به شهري زيبا و سالم دارد، شهري كه در آن شهروندان احساس آسايش نموده و حضور در آن را به نشستن درخانه ترجيح دهند.
از آنجا كه سه هدف اصلي برنامه ريزي شهري، سلامت، آسايش و زيبايي ميباشد لذا دستيابي به هر سه مورد، در كنار توجه به طراحي دلپذير فضاي شهري منوط به دقت و حوصله در طراحي و برنامهريزي مبلمان شهري است. طراحی شهری فرآیندی است که به شکل دهی فیزیکی بافت های مختلف شهری و روستایی می انجامد طراحی شهری با رویکرد ساختار گرایی به ایجاد اماکن متعدد می پردازد. این فرآیند طراحی ساختمان ها، فضاها و چشم انداز ها را نیز بر عهده داشته و نهایتا جریانی است که کمک به آبادی و عمرانی شهر ها میکند. عناصر مختلف شهر از جمله معابر، بناها، فضای سبز، المانهای محیطی و مبلمان شهری که هرکدام بسته به وظیفه و عملکرد خاص خود به چندین شاخه و زیر شاخه تقسیم میشود شامل: نیمکت، سطل زباله، آلاچیغ، کیوسکهای تلفن، کیوسکهای مطبوعاتی و فرهنگی، المانهای شهری، تابلوها و علائم راهنمایی و رانندگی، مجسمه های شهری، مورالها و نقاشیهای دیواری، تیرکها، وسایل بازی کودک و بزرگسال، فلاور باکس، آبخوریها، مونومنتها و ... می باشند. به وجود آوردن یک فضای شهری مطلوب به یکایک عناصر تشکیل دهنده آن بستگی دارد و کیفیت ساخت هر یک از این عناصر، چگونگی استقرار آنها در محیط و ارتباط آنها با یکدیگر نیز تأثیری مستقیم در بهبود کیفیت محیط شهری دارد. مبلمان شهری یک شهر به عنوان یکی از ملموس ترین و در دسترس ترین عناصر تشکیل دهنده فضاهای شهری از اهمیت فراوانی برخوردار است. این عناصر به لحاظ کاربردی، به طور مستقیم با شهروندان در ارتباط است و طبعاً عوامل خاصی در زمینه های طراحی، ساخت و نصب بر آنها تأثیر خواهد داشت. عدم رعایت اصول لازم می تواند باعث بی استفاده ماندن محصول، اغتشاش و آلودگی بصری، تخریب زود هنگام و … گردد که سلب اعتماد شهروندان در استفاده از محصولاتی از این دست را به دنبال خواهد داشت. شهر بدون مبلمان خالی از لطافت و آرامش است، خالی از سکونت و ارتباط و همانند نرم افزاریست که وظیفه آن رابط کاربر با فضای سخت افزاریست. با نگاهی معاصر به مبلمان شهری میتوان سطح فرهنگ و هنر آن شهر و ناحیه را تشخیص داد و همانند شناسنامه ای پویا و فعال است که در معرفی شهر و فرهنگ آن ایفای نقش می نماید. هر کدام از این عناصر متکی است بر نخبه ها و متخصصین آن، نقاش در پی نقش نمودن بر روی دیوار، مجسمه ساز در پی تجسم سه بعدی در فضای بیکران، طراح مبلمان در پی ساخت نیمکتی زیبا و راحت برای استراحت، و برنامه ریز و مدیر، هماهنگی مابین این افکار و ایده ها. سیمای شهر تبلور افکار، فرهنگ، هنر و شعور شهروندان است.
اصغرکردعلیوند نویسنده ،محقق و مدرس دانشگاه