پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

شاید هیچ یک از ما، جز در روزگاران کودکی که بازی قایم باشک بهانه ای برای چشم بستن بر جهان پیرامون مان می شد، با پلک های بسته گام برنداشته ایم.
هرگز پیش نیامده معبری را در تاریکی پلک ها و یا نشسته بر صندلی ای که پر کردنش هرگز آرزو و مایه برتری مان نبوده، طی کرده باشیم. اما حالا خوب می دانیم دست ها، چشم ها و پاهایی هستند که برای گذر از خیابان ها، دسترسی به عابربانک ها، گذشتن از روی جوی ها و جداول و هر مانع و فاصله ای، به مشکلاتی بزرگ بر می خورند؛ آنقدر که از داشتن تحرک و پویایی پشیمان می شوند.آن وقت ها که با موسیقی دنبال صندلی خالی می گشتیم تا برنده آن کسی باشد که در اولین فرصت صندلی خالی را پر کرده، خیال مان جمع بود که هر وقت بخواهیم پایی برای برخاستن از این نیمکت های بازی گوش داریم. آن روزها گذشته و اینک سال هاست که برای زندگی کردن با چشمان بسته تجربه و انگیزه ای نداریم. هرگز پیش نیامده معبری را در تاریکی پلک ها و یا نشسته بر صندلی ای که پر کردن آن هرگز آرزو و مایه برتری مان نبوده، طی کرده باشیم. اما این روزها دست ها، چشم ها و پاهایی هستند که برای گذر از خیابان ها، برای دسترسی به عابربانک ها، برای گذشتن از روی جوی ها و جدول ها و هر مانع و فاصله ای که در معابر وجود دارد به مشکل بر می خورند. طراحی فضاهای شهری و کیفیت مهندسی معابر در کشور و نیز البرز و شهر کرج سال های سال است که بر مبنای اذهان مهندسانی پایه ریزی شده که روی دو پای سالم تحرک داشته و با چشمانی تیز به مناظر و کیفیت ساخت خیابان ها و معابر پرداخته اند. آنها این نکته مهم را تا حدودی از نظر دور داشته اند که کسانی نیز در این شهر تردد می کنند که حتی ممکن است برای سهل ترین و ممتنع ترین کارها از دیدگاه افراد سالم، به دردسر بیافتند. وقتی یک عصای سفید نمی تواند زن یا مرد روشن دل را از خیابان به راحتی عبور دهد چرا که فاصله سطح خیابان و معبر و نیز لچکی فضای بین دو مسیر یک بلوار متفاوت است، یعنی این شهر برای یک معلول یا نابینا طراحی نشده و امکانات مناسب برای او هنوز که هنوز است چنان که باید و شاید فراهم نیست. کافی است لحظه ای خود را جای این افراد قرار دهیم و بیاندیشیم به حصاری که جامعه دور کالبدمان کشیده است؛ تنها به این دلیل که ضعفی هر چند ناچیز در اندام مان، تردد تنها و آسان را برایمان ناممکن نه، اما به کاری بسیار دشوار تبدیل کرده است. آری، در شهرها و مبلمان شهری کمتر به معلولان جسمی و حرکتی پرداخته شده است؛ دغدغه ای که این روزها نظر رئیس کمیسیون سلامت، ورزش و جوانان شورای اسلامی شهر را جلب کرده است تا در قالب برگزاری کارگاهی سه روزه از مسئولان و مهندسان این شهر بخواهد در طراحی های شهری خود این قشر مظلوم را بیش از پیش مد نظر داشته باشند.
محمدصادق باغستانی در این خصوص گفت: حق شهروندان بهره گیری از حقوق مساوی در استفاده از امکانات و خدمات شهری است و یکی از مهم ترین این اقشار که باید از حقوق عادلانه و مساوی با دیگر اقشار جامعه برخوردار باشند، افراد کم توان و معلولان جسمی، حرکتی هستند. باغستانی با همین دیدگاه از معاونت فنی و عمرانی شهرداری کرج و اداره آموزش یاری خواست تا از تجربیات دیگر کشورهای جهان برای استانداردسازی معابر به منظور استفاده سهل معلولان و کم توانان جسمی حرکتی بهره گرفته و آموزش های لازم در این خصوص را به فعالان این بخش ها ارائه دهند. با این دیدگاه هیئتی سه نفره از کشور ژاپن به ایران سفر کرد تا اطلاعات مورد نیاز در این زمینه را به مهندسان و مسئولان شهرسازی ارائه داده و به آنها بیاموزند که در همه طرح ها و برنامه ریزی ها نقش قشری که مظلوم بوده و کمتر به آنها رسیدگی و توجه شده است را جدی بگیرند.
گلایه معاون فنی و عمرانی شهرداری کرج از طراحی سازه های شهری بر مبنای سواره ها از نکاتی بود که در حین برگزاری این کارگاه ها طرح شد. علی اصغر کمالی زاده با بیان اینکه طراحی و مناسب سازی شهری نزدیک به یک دهه است که در کشور مطرح شده، اظهار داشت: در این مسیر گام های خوبی هم برداشته شده اما ضعف های بسیار جدی ای هم وجود دارد. کمالی زاده تصریح کرد: در سازه های شهری جدید از جمله پارکها، این نکات با دقت قابل توجهی به اجرا در می آید. همچنین وسایل تندرستی ویژه معلولان در پارکهای مذکور نصب شده که از این جمله باغ فاتح است. وی ادامه داد: این روند باید در تمام ابعاد و عناصر شهری نمود پیدا کرده و معلولان و کم توانان جسمی و حرکتی بتوانند از کلیه امکاناتی که ویژه این قشر تهیه شده، استفاده کنند. به همین منظور اعضای این گروه ژاپنی طی دو روز گذشته آموزش های کارگاهی خود را برای مخاطبان آغاز کرده و اطلاعات لازم را در اختیار آنان می گذارند. در این کارگاه که با نمایش فیلمی مستند از مشکلات کم توانان و معلولان جسمی و حرکتی آغاز شد، اعضای هیئت ژاپنی مناسب سازی را نیازمند تکنیکی پیچیده و دشوار قلمداد نکردند؛ تراشیما، فوکوناگا و میاچی که هر سه از فعالان عرصه مناسب سازی در کشور ژاپن هستند یکی از بهترین راهکارهای دستیابی به روش های مناسب طراحی شهری برای معلولان را استفاده از نظرات آنها دانستند و اظهار داشتند: ما برای درک شرایط این معلولان روی صندلی های چرخ دار می نشینیم یا چشم بند به صورت می زنیم و وضعیت تردد در مسیرهای مختلف را بررسی می کنیم. این هیئت البته از استقبال قابل توجه مخاطبان و مهندسان برای برگزاری این کارگاه و انگیزه بالای مسئولان برای اجرای این مهم در شهر کرج نیز به حیرت آمده و این همت مدیریت شهری کرج را ستودند. آنچه در این کارگاه باز هم از قول سخنرانان و اساتید بیشتر به چشم آمد تاکید بر فرهنگسازی و تقویت افکار عمومی در زمینه نیازها و مشکلات اقشار کم توان و معلول بود. تمامی این افراد در حین گفتار خویش بر اطلاع رسانی مناسب به شهروندان برای رعایت حقوق و آشنا شدن با موقعیت و شرایط این قشر تاکید کرده و آن را لازمه شکل گیری یک شهر مناسب برای معلولان ارزیابی کردند. وظیفه ای که بیش از همه می توان آن را معطوف به رسانه ها دانست. رسانه ها بخش جدایی ناپذیر و غیرقابل تفکیک موضوع اطلاع رسانی و مبحث فرهنگسازی هستند. از این حیث یکی از مهم ترین بازوهایی که می تواند این همت مدیریت شهری را بال و پر داده و وسعت بخشد، رسانه های جمعی شامل گفتاری و شنیداری و دیجیتالی هستند. قشری که باید در کنار ارائه اطلاعات صحیح و ارزشمند به شهروندان در خصوص حقوق شهروندی، حقوق معلولان و کم توانان را نیز به آنان یادآور شده و ضمن ایجاد حساسیت در این خصوص، مسئولان دستگاه های مختلف را ترغیب به همکاری برای اجرای این امر مهم در شهر نمایند. به هر روی باید این را نیز بدانیم که کودکان و سالمندان از بعضی جهات با مشکلاتی از نوع مشکلات معلولان مواجهند؛ چه بسا روزی همه ما پدر و مادر شده و ایام سالخوردگی و سالمندی را تجربه خواهیم کرد.