پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

مکان‌ها نقش بسیار مهمی در هویت افراد دارند؛ ولی امروزه باتوجه‌به رشد سریع و افسارگسیخته شهرنشینی مکان‌های شهری از جمله محلات شهری متأثر از شهرنشینی و شهرسازی جدید و بی‌قواره معنای خود را ازدست‌داده‌اند که نتیجة این فرایند، تضعیف هویت مکانی شهروندان امروزی و عدم تعلق مکانی ساکنین شهری است.
در واقع فضاهای شهری علاوه بر کالبد خویش و ویژگی‌های هندسی و زیبایی‌شناسی، واجد معنا و معانی ای هستند که در خاطره جمعی جامعه نقش می‌بندد.
بحران هویت در شهرها و محلات امروزی
بحران هویت یا احساس بی‌هویتی به‌منزلة یکی از بحران‌های زندگی انسان امروز در بسیاری از قلمروها و بیشتر جوامع دیده می‌شود. مکان سازندة بخشی از شخصیت و هویت افراد است که خود را با آن می‌شناسند و به دیگران می‌شناسانند؛ آنگاه که دربارة خود می‌اندیشند، خود را به آن مکان وابسته می‌دانند و آن مکان را بخشی از خود می‌انگارند و با آن روابط عمیقی برقرار می‌کنند؛ پس هویت مکانی بخشی از زیربنای هویت انسان و برآیند شناخت او دربارة جهانی است که در آن زندگی می‌کند.یکی از علل ازدست‌رفتن مکان و هویت مکانی در شهرها، تضعیف نقش محلات است؛ زیرا محله به‌منزلة شاکلة هویت‌بخشی و معنابخشی به مکان‌های شهری است. محله ابزاری است که ساکنان با بهره‌گیری از آن، هویت خود را بازمی‌یابند و به توانایی معرفی خود در سطح فردی یا جمعی می‌رسند در شهرستان نظرآباد؛ محلاتی مثل سیدجمالدین، علی‌آباد، بیجار آباد، مصطفی‌آباد، شهرک مسکن مهر و... وجود دارد که به اعتراف اکثر شهروندان نتوانسته است هویت‌بخشی مناسبی را برای ساکنان آن به ارمغان بیاورد و در حد محل اسکان دلالت دارد.
تغییر نام محلات و شهرها چه مبنایی دارد؟
بیشتر کارشناسان حوزه شهری و جامعه‌شناسان معتقدند که تغییر نام خیابان‌ها، معابر و کوچه‌ها به شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه بستگی دارد و نام جدید آن باید باتوجه‌به اصالت تاریخی و تاریخ آن خیابان، معبر و منطقه یا محله و شهر انتخاب شود. از سوی دیگر جاافتادن نام جدید نیز میان مردم زمان‌بر است و باز هم معلوم نیست اصلاً نام جدید آن معبر بر روی زبان‌ها بیفتد یا ساکنین آن محله همچنان از نام قبلی استفاده می‌کند لذا ضرورت دارد که اگر قرار است نام جدیدی برای یک محل یا شهر انتخاب گردد به تاریخچه آن منطقه و همچنین المان‌های موجود در آن در ابعاد کالبدی، اجتماعی و فرهنگی توجه شود. بر اساس اصول نام‌گذاری تجاری در دو حالت تغییر نام یک محله یا خیابان می‌تواند مفید واقع می‌شود. حالت اول این که نام قبلی به حدی بد باشد که افراد از بیان آن اکراه داشته باشند؛ حالت دوم زمانی است که به واسطه تغییر حکومت، نظام سیاسی یک کشور تغییر می‌کند و دیگر امکان استفاده از نام قبلی وجود ندارد.
عوامل مهم و مهم در فرآیند تغییر نام نظرآباد
شهرستان نظرآباد با مساحت 587 کیلومتر مربع به مرکزیت نظرآباد دارای دو بخش، 5 دهستان، دو شهر و 53 آبادی دارای سکنه در غرب استان البرز واقع شده است. بخش مرکزی نظراباد دارای 3 دهستان دهستان احمدآباد، دهستان جمال‌الدین و دهستان نجم‌آباد و بخش تنکمان دارای 2 دهستان به نام های تنکمان جنوبی و دهستان تنکمان شمالی مس باشد.
تغییر نام یک شهر، مانند تغییر نام نظرآباد، یک تصمیم چندوجهی است که می‌تواند ابعاد فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی، و حتی اقتصادی داشته باشد. در ادامه به تحلیل این موضوع با دلایل و شواهد علمی می‌پردازیم:
1-حفظ هویت تاریخی و فرهنگی
اهمیت نام‌ها در تاریخ: نام‌های جغرافیایی معمولاً بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی یک مکان هستند. تغییر نام می‌تواند موجب قطع ارتباط فرهنگی با گذشته شود، به‌ویژه اگر نام جدید هیچ ریشه‌ای در تاریخ یا فرهنگ آن منطقه نداشته باشد.
2-احساس تعلق اجتماعی
اثر روان‌شناختی نام‌ها: نام یک شهر بخشی از هویت شهروندان آن محسوب می‌شود. تغییر نام ممکن است حس تعلق شهروندان به محل زندگی‌شان را کاهش دهد، به‌ویژه اگر در فرآیند تصمیم‌گیری، مشارکت مردمی نادیده گرفته شود.
3-دلایل عملی و هزینه‌ها
هزینه‌های اقتصادی: تغییر نام یک شهر معمولاً با هزینه‌های زیادی همراه است، از تغییر تابلوها و نقشه‌ها گرفته تا اصلاح مدارک رسمی شهروندان.
چالش‌های اجرایی: تغییر نام همچنین ممکن است موجب سردرگمی در میان مسافران، کسب‌وکارها، و حتی سازمان‌های دولتی شود.
4-دلایل برای تغییر نام
معنای نام فعلی: اگر نام فعلی یک شهر معنای منفی یا گمراه‌کننده‌ای داشته باشد، ممکن است تغییر نام ضروری باشد. برای مثال، شهرهایی در جهان بوده‌اند که نام آن‌ها با تحقیر یا استعمار مرتبط بوده است و تغییر نام به بهبود وجهه آن شهر کمک کرده است.
بازآفرینی شهری: گاهی اوقات تغییر نام به‌عنوان بخشی از تلاش برای بازآفرینی هویت شهری و جذب گردشگری انجام می‌شود. برای مثال، در برخی مناطق هند تغییر نام‌ها برای بازتاب بهتر تاریخ و فرهنگ بومی انجام شده است. در این میان وجود محوطه باستانی ازبکی فرصت بسیار مناسبی جهت ایجاد یک انقلاب در حوزه گردشگری و رونق اقتصادی منطقه است.
5-مشارکت مردمی
یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در تغییر نام، مشارکت جامعه محلی است. اگر مردم احساس کنند که در تصمیم‌گیری دخیل بوده‌اند، احتمال‌پذیرش تغییر بیشتر خواهد بود.
نتیجه‌گیری
تغییر نام نظرآباد تنها در صورتی می‌تواند مثبت تلقی شود که با دلایل منطقی، مانند بهبود هویت فرهنگی یا اجتماعی و با مشارکت عمومی و همچنین در نظر گرفتن بودجه مناسب برای تغییرات در حوزه های اطلاع رسانی، آدرس دهی، پلاک ها، اسناد ادرای و قانونی و همچنین تایید توسط سازمان های مربوطه از جمله وزارت کشور و در نظر گرفتن موارد مشابه، انجام شود. در غیر این صورت، این تغییر ممکن است به بحران‌های هویتی، فرهنگی و حتی اقتصادی منجر شود. توجه به تاریخ و ارزش‌های محلی، همراه با سنجش پیامدهای عملی، کلید موفقیت چنین تغییراتی است. در نتیجه به نظر نگارنده در ابتدای امر باید از جامعه محلی و نخبگانی ضرورت و اهمیت تغییر نام نظرآباد و محلات آن به پرسش گذاشته شود. سپس پیشنهادات و واژگانی که توسط اصحاب فرهنگی، اجتماعی، هنری، رسانه‌ای، کسبه، معلمان و... ارائه می‌گردد جمع‌بندی و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گیرد. به نظر نگارنده در صورت اقدام عملی برای تغییر نام شهرستان و یا شهر نظرآباد؛ کلیدواژه‌های مهمی همچون چنار، مقدم، کهن دژ و کهن دشت می‌تواند مورداستفاده قرار گیرد. لازم به ذکر است ابتدا باید نام شهرستان و یا نام شهر تعیین و تکلیف گردد که تغییر انجام می شود یا خیر تا پس از آن برای تغییر نام محلات اقدام نمود.
نگارش- علیرضا گروسی