خانواده عامل بسیار موثری در ترویج فرهنگ کتابخوانی
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
کتاب و کتابخوانی، کاهش سرانه مطالعه کتاب، قیمت کاغذ، کاهش تیراژ آثار توسط ناشران، کاهش خرید کتاب، تعطیلی کتابفروشیهای محلی، حذف کتاب از سبد کالای خانوار عباراتی هستند که این روزها به شدت در میان اهالی کتاب شنیده میشوند.
مجید اسفندفر/کتاب از لوازم مورد نیاز برای زندگی هر شخصی است؛ کتابخوانی و مطالعه سبب تعیین علم هر فرد، تقویت و بالا بردن فرهنگ، آگاهی و بصیرت در جامعه میشود. زمانی که به آمارهای سرانه مطالعه کشور نگاه میکنیم، شاهد حذف آرام کتاب از سبد خانوادهها هستیم. شاید جای خالی کتاب در میان خانوادهها مسئله جدیدی نباشد، ولی روز به روز شاهد وخیمتر شدن این موضوع هستیم.کتاب و کتابخوانی علاوه بر فایدهها و ارزشها، حرمت معنوی دارد؛ زیرا نویسندگان، شاعران و اندیشمندان روزها و سالهای زیادی از عمر خود را صرف انتقال ارزشها و مفاهیم به انسانها می کنند و در این راه مشکلات زیادی را متحمل میشوند. اما زمانی که کتاب هایشان به بازار کتاب راه پیدا میکند، ممکن است با استقبال کم مخاطبان مواجه شود که همین موضوع سبب بی انگیزهگی در نویسندگان میشود.در خصوص دلایل کمرنگتر شدن نقش کتاب در سبد فرهنگی خانوادهها نسبت به گذشته، می توان گفت که دلایل متعددی در این زمینه وجود دارد؛ از جمله اینکه رسانهها و فضای مجازی که امروزه زیاد شده، در گذشته بسیار کمتر وجود داشته است و مردم وقت بیشتری را برای مطالعه صرف میکردند. دلیل دیگر دغدغههای اقتصادی و سیاسی و... در جامعه کمتر بوده و مردم با فکر بازتر و وقت آزادتری به مطالعه میپرداختند. دلیل دیگر هم وجود آثار مناسب و مفید بوده است. اما اکنون به لحاظ حجمی نه به لحاظ درصدی کتابهایی با محتوای مناسب و جذاب برای مردم خیلی کمتر از گذشته وجود دارد. اما برای حل این مشکل چه باید کرد اول خانواده عامل بسيار موثري در ايجاد عادت به مطالعه و ترويج فرهنگ کتابخواني است. محيط و شرايط خانواده، روش تربيتي و آموزشي والدين، طرز تفکر و نگرش والدين در رابطه با مطالعه و کتابخواني، وجود کتب و نشريات قابل دسترس و همچنين سطح اقتصادي و پايگاه اجتماعي خانواده، نقش بسزايي در تقويت عادات مطالعه و کتابخواني دارد. پس از خانواده، دشوارترين وظيفه در اشاعه كتابخواني در هر جامعهاي بر عهده مدارس و نظام آموزش و پرورش آن جامعه است. اگر دانش آموز در مدرسه با كتاب آشنا شده و لذت مطالعه، خودآموزي و افزايش معلومات عمومي را درك كند و به مطالعه خو بگيرد، در تمام دوران زندگي، از كتاب دست نميكشد. كتابداران كتابخانهها، از نیز عوامل موثر در ترويج فرهنگ مطالعه و كتابخواني به شمار ميروند. كتابداران با روشهاي خلاقانه خود ميتوانند فعاليتهاي كتابخواني را رشد داده و حتي به حوزههاي بيرون از كتابخانه بكشانند. اگر كتابداران كتابخانهها از حيث علم كتابداري و اخلاق انساني، رشد كاملي داشته باشند، بدون ترديد، همچون معلمان و استادان جامعه، معماران نسلهاي آينده بشر خواهند بود.