پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

ابو جعفر محمد بن محمد بن حسن طوسی مشهور به خواجه نصیرالدین طوسی متولد ۵ اسفند ۵۷۹ در جهرود قم بود که ۷۵ سال عمر کرد و در دوشنبه ۱۱ تیر ۶۵۳ در بغداد فوت کرد و در کاظمین به خاک سپرده شد.
سپیدار نیوز - احسان فلاحت پیشه - خواجه نصیرالدین در عمر ۷۵ ساله خود کارهای ارزشمند زیادی انجام داد. آن را می‌توان از نامگذاری روز مهندس که به مناسبت تولدش آن هم در ۸۲۰ سال بعد از به دنیا آمدنش جشن گرفته می‌شود، متوجه شد.خواجه نصیرالدین یکی از سرشناس‌ترین شخصیت‌های علمی تاریخ ایران و اسلام است. علوم دینی و عقلی را زیر نظر پدرش و منطق و حکمت طبیعی را نزد دایی‌اش آموخت. تحصیلاتش را در نیشابور به اتمام رساند و در آنجا به عنوان دانشمندی برجسته شناخته شد.مهندس از واژه عربی “هندسه” به معنای اندازه و اندازه گیری گرفته شده است. مهندسی علمی است که درباره اشکال، ابعاد و اندازه گیری ها بحث می نماید. مهندس یعنی کسی که عالم هندسه و اشکال باشد.مهندس یعنی سازنده، نوآور، کسی که دانش خود را صرف برطرف نمودن مشکلات مردم می نماید؛ در حالی که دانشمند به جمع آوری، طبقه بندی، سازماندهی و تفسیر دانسته ها می پردازد.مهندس یعنی ذهن خلاق و نوآوری، ذهن چند بعدی؛ مهندس یعنی تحقق رویاها به واقعیت.یک مهندس علاوه بر دانستن و آگاهی در زمینه قوانین طبیعت، منابع فیزیکی و شیمیایی جهان هستی می باید از قوه علمی و تجسم بالایی برخوردار باشد تا بتواند دست به طراحی و ساخت مواد، ماشین ها، ابزار و سیستم ها بزند که این خود موجب گسترش صنعت جوامع بشری می گردد. امروزه واژه مهندس به کسی اطلاق می گردد که به یکی از رشته های علوم مهندسی تسلط داشته باشد.ايران اسلامي سربلند، ميراث‌دار دانشمندان بزرگي است كه نامشان فخر قرون و اعصار را بر گرفته است و هر كدام در مسير پيشبرد علم كيمياي سعادت محمد بن غزالي در تاريخ بشريت نقش بي‌بديلي را ايفا نموده‌اند و نام بلند ايران مرهون عظمت آنان است.به پاسداشت يكي از آن ستارگان تاريخ علم، روز پنجم اسفند، زاد روز دانشمند و مهندس برجسته ايراني خواجه نصیرالدین طوسی (653-579 هجري شمسي)، به‌نام روز ملي مهندس در تقويم ايرانيان نام‌گذاري شده است. ايشان یکی از سرشناس‌ترین شخصیت‌های تاریخ اسلامی و شيعه است كه مجموعه‌ آرا و دیدگاه‌های کلامی شیعه را در کتاب تجرید الاعتقاد گردآوري نموده است و به‌عنوان احیاگر فلسفه و مبتکر روش فلسفی در کلام شیعه شناخته شده است.خواجه‌ي دانشمند طوس، فیلسوف، متکلم، فقیه، ستاره‌شناس، اندیشمند، ریاضیدان، منجم، پزشک، معمار و مهندس ایرانی قرن هفتم قمری بوده و به القابی چون «نصیرالدین»، «محقق طوسی»، «استاد البشر» و «خواجه» شهرت داشته است. جامع‌الاطراف بودن ايشان، نه تنها اين مهندس سياستمدار را در ميان اهالي سياست صاحب منزلت نمود، بلكه الگوي بي‌نظيري از يك مهندس را براي جامعه مهندسي ايران بر جاي گذاشت. ايشان رصدخانه مراغه را ساخت و در کنار آن کتابخانه‌ای به‌وجود آورد که نزدیک به چهل هزار جلد کتاب در آن بوده‌ است. اين رصدخانه از نظر سازه‌اي و معماري، بنايي شايسته تقدير است كه از قرن هفتم هجري قمري تاكنون، مراغه را به‌عنوان شهري صاحب تاريخ معرفي كرده است. اين بنا به‌عنوان نماد مهندسي برخواسته از ذهن خلاق و منظم يك مهندس بي‌نظير است. وی یکی از گسترش‌دهندگان علم مثلثات نيز هست که در سده ۱۶ میلادی کتاب‌های مثلثات او به زبان فرانسه ترجمه گردید. این روز بهانه‌اي است تا انديشه سترگ مهندسان ايراني با الگو گرفتن از نوابغ سلف خود، جايگاه علم مهندسي را نو به نو باز تعريف نموده و آثاري بي‌بديل خلق نمايند. جامعه دانشگاهي كشور در اين ميان سهم به‌سزايي براي ارتقاء اين جايگاه دارد تا نام مهندسي ايران اسلامي به شايستگي درساحت جهاني تبلور يابد. امروز علوم ميان رشته‌ايي سبب شده است كه نياز به تخصص و احاطه كافي و وافي به ساير علوم و تلاقي آن با علم مهندسي وظيفه خطير مهندسي را دو چندان نمايد. لزوم توجه به مقوله‌هاي مهمي از جمله محيط زيست، توسعه پايدار و پاسداشت اين موضوعات بنيادي، نيازمند نگاه نو به مهندسي و روز آمد كردن همه‌ي مفاهيم مرتبط با آن است.

احسان فلاحت پیشه