گرامیداشت روزجهانی پرندگان مهاجر چه وقت سکوت آسمان را فرا می گیرد؟
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
روز جهانی پرندگان مهاجر که از سال 2006 توسط کنوانسیون حفاظت از گونه های مهاجر(CMS) و تفاهم نامه همکاری حفاظت از پرندگان مهاجرآبزی آفریقا و اوراسیا (AEWA) و با هدف جلب توجه همگان به موضوع حفاظت پرندگان مهاجر و زیستگاه هایشان معرفی داده شده است.
برنامه های مرتبط با این مناسبت هر ساله طی یک یا دو روز در ماه می میلادی مطابق با اردیبهشت ماه بطور هماهنگ در جهان به اجرا در می آید. روز جهانی پرندگان مهاجر در سال جاری در 21 اردیبهشت و با شعار " چه وقت سکوت آسمان را فرا می گیرد؟ " به شمارتلفات اشاره دارد. مهاجرت پرندگان عمدتا از مناطقی که منابع غذایی کم یا رو به کاهش است به مناطقی که منابع زیاد یا در حال افزایش دارد صورت میگیرد. تغییرات آب و هوایی وتغییر فصل در تغییر منابع غذایی نقش دارد و موجب مهاجرت پرندگان به مناطقی میشود که منابع گستردهتری دارند. بعلاوه مهاجرت یک جابهجایی فصلی نیز به شمار میآید که معمولا بین محل زادآوری و محل غیرزادآوری پرنده انجام میشود. بسیاری از پرندگان به یک مکان مشخص برای زادآوری و پرورش جوجههای خود مهاجرت میکنند. بعضی پرندگان هزاران کیلومتر در یک روز پرواز میکنند. این میزان پرواز به زمان مهاجرت آنان، دوری و نزدیکی مکان مهاجرت، شرایطی که طی مسیر مهاجرت با آن روبهرو میشوند و وجود توقفگاههای مناسب در طول مسیر بستگی دارد. متاسفانه در طول این مهاجرت خطرها و تهدیدهای زیادی متوجه پرندگان میشود که گاها منجر به تلفات سنگین آنها می گردد. علاوه برکمبود غذا ، تخریب زیستگاهها ، شکارچیان یا جانوران وحشی، تغییر اقلیم ، عواملی چون زنده گیری ، شکار غیرقانونی یا تجارت غیر قانونی گونه ها از عوامل اصلی تلفات پرندگان مهاجر می باشد که متاسفانه نسل این پرندگان را در معرض خطر انقراض قرار می دهد. پرندگان مهاجری که به کشور مهاجرت میکنند بسته به نوع گونه پرنده در زیستگاههای مختلفی در کشور اعم از تالابها و سایر زیستگاههای آبی و نواحی جنگلی و کویری به سر میبرند. مسیرهای مهاجرت پرندگان در کشور ما در دو ناحیه پروازی پرندگان مهاجر واقع شده است. مسیر پروازی افریقایی - اورسیایی و مسیر پروازی آسیای مرکزی که بیشترین گونههای مهاجری که از ایران عبور میکنند در مسیر پروازی آسیای مرکزی هستند. در کشورمان 535 گونه پرنده وجود دارد که 323 گونه آن پرندگان مهاجر هستند. این در حالیست که استان البرز با داشتن 235 گونه از پرندگان که شامل پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی حدود 44 درصد از پرندگان کشور را در خود جای داده است و از بین این گونه ها بیش از 100 گونه جزء پرندگان مهاجر هستند. تالاب صالحیه (قارپوزآباد) در نظر آباد و رودخانه شور ماهدشت که از زیستگاههای اصلی پرندگان مهاجر آبزی وکنارآبزی در استان محسوب میشوند.بر اساس بررسی های میدانی که از سال گذشته توسط کارشناسان حیات وحش و ادارات شهرستان ، بیش از صد گونه از پرندگان استان جزء پرندگان مهاجر بوده که پس از طی دوره زمستان گذرانی و استراحت موقت این استان را به مقصد زیستگاههای جوجه آوری ترک می کنند.حضور این گونه ها در زیستگاههای استان موجب جلب توجه جوامع محلی و همچنین علاقمندان به حیات وحش گردیده و روزانه تعدادی زیادی از افراد علاقمند اوقات خود را به منظور پرنده نگری و عکاسی از پرنده صرف می کنند.