پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

شاید بسیاری از ما هنگامی که به وقوع حادثه ای طبیعی در شهر و محل زندگی خود می اندیشیم، وقوع این رویداد را به نوعی نقطه پایان عمرمان تلقی کرده و امید چندانی به رهایی از دام حادثه نداریم.
این در حالی است که در بسیاری از کشورها، ارائه آموزش های مختلف سبب امیدواری شهروندان و آمادگی آنان مقابل وقوع حوادثی چنین شده است؛ از جمله بارزترین این کشورها ژاپن است. زمانی که حضرت نوح (ع) از قومش خواست برای مواجه با سیل عظیمی که حضرت حق وعده آن را به خطاکاران داده بود، کشتی ای بزرگ بسازند، بسیاری از مردم این اقدام پیامبر را مورد تمسخر و طعنه قرار داده و از اجرای تدبیر و راهی که برای نجات آنان در نظر گرفته شده بود، امتناع ورزیدند. آنها باور نداشتند بارانی که از آسمان فرو می بارد، می تواند آنقدر گسترده شود و ببارد که علاوه بر پناهگاه ها و پشت بام خانه ها، کوه ها را هم درنوردد و هیچ پناه و مامنی برای آنان باقی نگذارد. این رویداد اگرچه خشم خداوند از عدم اطاعت و پیروی گروهی از انسان ها از فرامین الهی بود، اما حرکت جهان و بشر همواره به همان سویی است که در تقدیر الهی ثبت و ضبط شده و زمین در سیر طبیعی خود همواره در معرض رویدادها و تغییرات کند و گاه شدیدی است که برای ادامه حیاتش در نظر گرفته شده است. فوران آتش فشان ها، سیل، زلزله، آتش سوزی، یخبندان و... همه از حوادثی است که برای ما ناخوشایند اما برای "زمین" و ادامه مسیر خلقت، اساسی و مورد نیاز است. انسان به دلیل ناتوانی و عدم قدرت مقابله در برابر این تغییرات، آنها را حادثه یا بلا تعبیر می کند و پیوسته از وقوع حوادثی از این دست در هراس است؛ حال آنکه خداوند امکانات و آموزه هایی را در خلق آدمی به کار برده تا به واسطه آن در مواجهه با چنین حوادثی، از خود محافظت کند. اینکه ما چقدر از این امکانات و آموزه ها برای مقابله با رخدادهای طبیعی استفاده کرده یا حتی با آنها آشناییم، بسته به سطح آگاهی و میزان اهمیتی است که برای این امر قائلیم. این نوع آگاهی و آشنایی با روش های مقابله، بخصوص در کشورهایی که در معرض آسیب های بیشتر قرار دارند از درجه اهمیت بسیار بالاتری برخوردار است. اما ناآشنایی مردم با روش های صحیح مقابله با حوادث طبیعی و اهمیت آن تا آنجا حساسیت دارد که سازمان ملل متحد در سال 1989 با تصویب قطعنامه ای در مجمع عمومی، دوم اکتبر هر سال را "روز جهانی کاهش اثرات بلایای طبیعی" نامگذاری کرد و آموزش را یکی از الزاماتی معرفی کرد که کشورها باید مورد توجه قرار دهند. بسیاری از کشورها این اصل را مد نظر قرار داده و ارائه آموزش های مفید و کاربردی را برای رده های مختلف سنی آغاز کردند. تشکیل گروه هایی از میان مسئولان بلندپایه، تحت عنوان مدیریت بحران از جمله نتایجی بود که در پی افزایش حساسیت وقوع حوادث غیرمترقبه و طبیعی حاصل شد. کشورهای در حال توسعه اگرچه سخت نیازمند افزایش امکانات در این زمینه هستند اما نبود زیرساخت های مناسب در آنها، معضلی است که تجهیز و توسعه سخت افزار مقابله با حوادث را مشکل تر می کند. نبود راه های مناسب، عدم پیش بینی مسیرهای اضطراری، عدم برخورداری از تجهیزات ماشینی و حتی نامشخص بودن متولی اصلی امر و در نتیجه ناهماهنگی بخش های درگیر، از جمله معضلاتی است که سر و سامان دادن به این حوزه را در این گونه کشورها با مشکل مواجه می کند. بر همین اساس، آموزش می تواند محوری ترین و ضروری ترین نیاز برای این ساکنان این کشورها باشد. بخصوص آموزش كودكان و نوجوانان بعنوان کسانی که می توانند به عنوان عضوی اثرگذار در خانواده به ترویج این رویکردها و آموزش ها بپردازند می تواند بسیار مفید باشد. در استان البرز و شهر کرج نیز با توجه به مشکلاتی که ذکر آن رفت، لحاظ کردن مباحث آموزش مقابله با بلایای طبیعی بهترین راهکاری است که می تواند به کاهش آثار زیانبار این حوادث بیانجامد. از آنجایی که این استان روی گسل های زلزله واقع شده و نیز به شدت متاثر از وقوع حوادث غیرمترقبه طبیعی و غیرطبیعی در استان های همجوار نیز می باشد، اهمیت آموزش بیش از پیش روشن می شود. تشکیل تیم های آموزشی که به وقت آرامش و امنیت با حضور در اماکن گوناگون به افزایش سطح شناخت و آگآهی افراد از این نوع حوادث می پردازند، دارای اهمیتی بالاست و مسئولان باید بدون در نظر گرفتن دغدغه های سیاسی، جناحی و هراس از برد و باخت های مدیریتی، به واقع این حوزه را جدی گرفته و به نشر و توسعه آگاهی های مورد نیاز افراد در این زمینه بپردازند تا با استفاده از این راهکار، امکان گریز شهروندان از بند حادثه و میزان امید به ادامه حیات آنان در چنین رویدادهایی، افزایش یابد. امید که این امر در سایه همکاری و جدی تلقی کردن اهمیت موضوع، هر چه سریعتر پی گیری شود.