پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

وجود سگ های ولگرد به عنوان پدیده ای دیرینه و آزار دهنده و توام شدن آن با رفتار تفننی به نام سگ گردانی در البرز زمینه گلایه و شکایت شهروندان این استان را به وجود آورده است.
با اینکه سگ گردانی و تردد پرشمار سگ های بلاصاحب در مناطق شهری استان البرز ۲ روی یک سکه هستند اما بنا به گفته برخی کارشناسان هر یک از این ۲ مقوله باید در وضعیت خود مورد واکاوی و بررسی قرار گیرد.اینکه حفاظت از حقوق حیوانات باید مورد توجه همگان قرار گیرد و نباید خارج از قاعده و اصول به حریم جانوران تجاوز کرد خود مبحثی جدا و دارای اهمیت فراوان است ، اما زمانی که حریم شهری و آسایش عمومی مورد تعرض و مخاطره قرار می گیرد در این بخش نیز باید دستگاه های متولی مانند شهرداری ها وارد عمل شده و اقدامات لازم را به عمل آوردند.در اینجا موضوع نخست به پدیده سگ گردانی اختصاص دارد که در این شرایط کرونایی که باید همگان نکات بهداشتی را رعایت کنند برخی با سگ گردانی در معابر عمومی و پارک ها ضمن مزاحمت برای مردم به مشکلات بهداشتی دامن زده و اسباب زحمت برای دیگران می شوند.بنا به گفته های شهروندان کرجی و کارشناسان مسائل اجتماعی ، برخی افراد با همراه داشتن سگ در خیابان ها و پارک ها سبب آلودگی زیست محیطی عمومی شده و سلامت مردم را به مخاطره می اندازند.
برای مشخص شدن اهمیت این موضوع خبرنگار ایرنا نظرات برخی افراد سگ گردان ، کارشناسان اجتماعی و مردم را جویا شد که به شرح زیرآمده است.
چرا سگ گردانی ؟
قبل از پرداختن به این موضوع باید گفت که پدیده سگ گردانی و پرورش حیوانات خانگی مانند سگ ، گربه و دیگر حیوانات ، حدود ۲ دهه ای است که در ایران بنا به علاقه افراد یا اقتباس از فرهنگ بیگانگان با شدت زیادی رواج پیدا کرده و دارندگان این گونه حیوانات بیشتر از توان مالی بالایی برخوردار بوده و کمتر افراد متوسط به پایین جامعه به غیر از دارندگان سگ نگهبان به پدیده نگهداری در منزل و محل کسب حیوانات روی می آورند.براین اساس برخی دارندگان این گونه حیوانات مدعی هستند که با رعایت موازین بهداشتی و مراقبت های کلینکی حیواناتی مانند سگ را در محل زندگی خود نگهداری می کنند و هیچ مشکلی برای خود و دیگران ندارد.یکی از جوانان سگ گردان در شهرک اوج کرج مدعی است که تصور اینکه سگ ها و حیوانات خانگی خطراتی برای مردم دارند اشتباه است و این گونه حیوانات در واقع سرگرمی برای خانواده ها و نوجوانان و جوانان هستند.وی گفت : سگش از نسل سگ های آلمانی بوده که در پارک ها و بیشتر میهمانی ها با او و خانواده اش همراه است و اگر میزبان از وجود سکش ابراز ناراحتی کند او ادای میهمانی را به لقایش خواهد بخشید.این شهروند کرجی بیان داشت: روی علاقه و اشتیاق به نگهداری سگ در منزل می پردازدو هر هفته این حیوان را برای بررسی سلامتی به یکی از کلینیک های دامپزشکی می برد.او مدعی بود که سگ های خانگی هیچ مزاحمتی برای مردم نداشته و دنیا با این موضوع کنار آمده است .اظهارات این جوان و تعداد دیگری از سگ گردان ها مشابه هم بود ، ضمن اینکه اشتیاق به رفتارها و حرکات این گونه حیوانات را عامل نگهداری آنها در منزل و محل زندگی خود می دانستند.
سرگردانی از نگاه مردم

روی دیگر سکه عموم مردم هستند که معتقدند که پدیده نگهداری سگ در منزل یا سگ گردانی با آموزه های دینی و عرفی ایرانیان و مسلمانان همخوانی ندارد و این پدیده برگرفته از سنت های غلط بیگانگان است .بنا به گفته شهروندان البرزی ، حفاظت از جانوران در مکان و زیستگاه خود امری ارزشمند و والا است و نگهداری سگ جز در موارد نگهبانی گله یا مکان هایی که نیاز به وجود سگ دارد در سایر مکان ها مانند داخل منزل ئ مکان های عمومی خلاف موازین دینی و بهداشتی است .شهروندان البرزی می گویند: آوردن سگ ها به مکان های عمومی تعرض به حقوق عامه بوده و با مخاطرات بهداشتی همراه است.رضا یوسفی از جمله شهروندانی است که به پدیده سگ گردانی در مکان های عمومی انتقاد شدید دارد و می گوید: این حرکت برخی افراد تعرض به حقوق مردم بوده به ویژه آنکه در این شرایط کرونایی بر گسترش انتشار ویروس می افزاید.وی بیان داشت: این روزها برخی افراد سگ ها را داخل خودروها و پارک ها به نمایش می گذارند که حرکتی مغایر با آموزه های دینی و فرهنگ ایرانی است.اظهارات این شهروند و دیگر شهروندان البرز مبین این امر است که عموم مردم با پدیده های اقتباس فرهنگ بیگانگان در مواردی که با آموزه های دینی و فرهنگ ایرانی در مغایرت است ، مخالف هستند.
جولان سگ های بلاصاحب و گلایه های مردم
موضوع دیگر این گزارش جولان سگ های بلاصاحب در شهرهای مختلف استان البرز مانند کلانشهر کرج از مواردی است که مردم نسبت به افزایش این پدیده انتقاد داشته هر چند دوستداران حیوانات نظراتی متفاوت با مردم و مسوولان دارند.اینکه سگ های بلاصاحب با حضور در مکان های انباشت زباله سبب انتقال بیماری ها به مکان های عمومی و مردم می شوند و از سوی دیگر برخی از این سگ ها گاهی به شهروندان حمله ور شده یا شب هنگام به آسایش مردم آسیب وارد می کنند از مواردی است که دربحث سگ های ولگرد در این استان مطرح است.ساکنان حاشیه های شهرها بیشترین مزاحمت ها از ناحیه سگ های ولگرد را متحمل می شوند و خواهان جمع آوری و ساماندهی این حیوانات هستند.جمعیت سگ های بلاصاحب در این سال ها به دلیل فروش رمه های عشایر و روستاییان افزایش یافته و از سویی بیشتر شهرهای استان البرز فاقد مراکز جمع آوری و نگهداری سگ های بلاصاحب هستند.حوادث سگ گزیدگی در استان البرز از جمله مواردی است که طبق گزارش مرکز فوریت های پزشکی استان طی سال گذشته بیش از سه هزار مورد حیوان گزیدگی در البرز ثبت شد که بخشی از آنها مربوط به سگ گزیدگی بوده است.طبق گزارش ها حوادث سگ گزیدگی در هر ۲ مقوله سگ های خانگی و بلاصاحب در استان البرز دارای موارد متعدد بوده و گاهی حوادث تا سرحد مرگ انسان ها پیش رفته است.حمله سگ ها در باغستان کرج و شهرستان فردیس به چند کودک و افراد بزرگسال که سبب مصدومیت شدید آنها شد از مواردی است که طی سال های اخیر در رسانه های جمعی بازتاب داشته است.
مخاطرات سگ گردانی و سگ های بلاصاحب از نگاه پزشک البرزی

دکتر شهرام آقایی از پزشکان مرکز بهداری شرکت نفت در استان البرز می گوید: نگهداری برخی حیوانات مانند سگ در منزل هرچند با رعایت موازین بهداشتی همراه باشد بازهم با مخاطرات خاص خود را دارد به ویژه آنکه در این شرایط کرونایی که مکان های عمومی و پارک ها آلوده هستند گرداندن این حیوانات در این مکان ها سبب انتقال ویروس به منازل و انسان ها می شود.وی به یک نمونه گازگرفتگی سگ خانگی در کرج اشاره کرد و گفت : چند شب پیش در حالی که پزشک کشیک مرکز درمانی بهداری نفت استان البرز بودم ، پیرزن ۹۰ ساله ای براثر گازگرفتگی سگ خانگی دچار مصدومیت شدید از ناحیه دست شده بود که به این مرکز انتقال دادند.آقایی افزود: از آنجا که واکسن هاری در دسترس نداشتیم این حادثه دیده را به به یکی از بیمارستان های کرج معرفی کردیم .وی بیان داشت: براین اساس تمام سگ ها دارای مخاطرات خاص خود بوده و در انتقال بیماری هاری و سایر بیماری ها دارای وجه مشترک هستند.وی افزود: اگرچه برخی از روی علاقه به نگهداری حیوانات در منزل روی آورده اما باید فاصله خود را با این حیوانات رعایت کنند و از انتقال بیماری های مشترک انسان و حیوان جلوگیری به عمل آورند.این پزشک بیان داشت: بسیاری از بیماری ها از طریق حیواناتی مانند سگ به انسان انتقال می یابد و باید دارندگان حیوانات خانگی افزون بر رعایت فاصله در محیط خانه از آوردن این حیوانات به مکان های عمومی خودداری کنند.وی درخصوص رها شدن سگ های بلاصاحب در مناطق شهری و روستایی استان البرزگفت : از آنحا که این حیوانات هیچ گونه مراقبت بهداشتی روی آنها نیست ، مخاطرات این سگ ها به مراتب بیشتر است .دکتر آقایی افزود: رها شدن سگ های بلاصاحب خطر بزرگی برای سلامت عمومی به شمار رفته زیرا این گونه سگ ها با تغذیه از محل سطل های زباله و مکان های انباشت پسماند می توانند انواع بیماری ها را از طریق تنفس یا گزش به انسان ها منتقل کنند.وی ادامه داد: تردد پرشمار این گونه سگ ها در شهرهای استان البرز از جمله کرج تهدیدی برای بهداشت و سلامتی عمومی بوده و به ویژه آنکه در این شرایط کرونایی یکی از عوامل انتقال این بیماری می تواند سگ باشد.این پزشک البرزی تاکید کرد که اقدامات ویژه برای جمع آوری سگ های ولگرد و پدیده سگ گردانی در این استان ضروری است .
روش های جمع آوری سگ های بلاصاحب در گذشته وحال
در دهه های گذشته تیم های خاص در شهرداری های استان البرز از جمله شهرداری کرج تحت عنوان تیم های اتلاف حیوانات مزاحم تشکیل شده بود که کشتار سگ ها از طریق طعمه های سمی یا شلیک اسلحه انجام می شد که با واکنش های عمومی و دوستداران حیوانات همراه شد.مردم و دوستداران حیوانات براین عقیده بودند و هستند که جمع آوری سگ های ولگرد باید با رعایت حقوق جانوران انجام شده و از رفتارهای خشن علیه این حیوانات پرهیز شود.واکنش های عمومی به این گونه اقدامات موجب شد تا روش های گذشته اصلاح و جای خود را به شیوه های مسالمت آمیز بدهد.در روش های جدید تیم های خاص با زنده گیری سگ ها ، آنها را به مرکز درمانی انتقال داده و پس از بیماری یابی و عقیم سازی، این حیوانات را به پناهگاه ها انتقال می دهند که البته طبق گزارش ها تعداد پناهگاه های سگ در البرز محدود است .
مسوولان البرز چه می گویند:

فرمانده انتظامی البرز درخصوص پدیده سگ گردانی می گوید: مکان های عمومی جای سگ گردانی و رفت و آمد حیوانات نیست و حمل سگ در درون خودروها ممنوع است ، پلیس در صورت مشاهده این موضوع، با صاحبان سگ ها برخورد جدی خواهد کرد.سردار عباسعلی محمدیان اظهار داشت: با توجه به مطالبات مردمی و شکایت های صورت گرفته مبنی بر ورود حیوانات به پارک ها، از صاحبان حیوانات درخواست می شود همکاری لازم را با پلیس داشته باشند.وی خاطرنشان کرد : مراجع انتظامی در صورت مشاهده این موضوع حیوانات را تحویل عوامل شهرداری داده و در صورت تمرد مالک، نسبت به معرفی افراد خاطی به دادسرا اقدام خواهد شد.وی ادامه داد: بنا به دستور دادستان مرکز البرز، شهرداری ها مکلف هستند مکانی برای نگهداری این گونه حیوانات تعیین و با نصب تابلو و ابلاغ این دستور به عوامل خود، از ورود سگ ها و حیوانات به اماکن عمومی و پارک ها جلوگیری به عمل آورند.وی یادآورشد : پدیده سگ گردانی هم می تواند تاثیر منفی در بهداشت جامعه و اماکن عمومی از قبیل پارک ها را داشته و هم امنیت و آرامش شهروندان را به مخاطره بیندازد.
شهرداری کرج ۲ پناهگاه سگ ایجاد کرده است
سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج از جمله دستگاه های متولی در امر جمع آوری و ساماندهی سگ های بلاصاحب است که احمد خیری رییس این سازمان می گوید: مدیریت شهری کرج طی ۹ ماه گذشته اقدامات موثری برای جمع آوری و ساماندهی سگ های بلاصاحب انجام داده است.وی بیان داشت : تاکنون ۲ مرکز نگهداری سگ های بلاصاحب و یک کلینیک تخصصی برای عقیم سازی و درمان این سگ ها در کرج راه اندازی شده و یک هزار قلاده سگ پس از جمع آوری به پناهگاه های شهرداری انتقال داده است .خیری در خصوص ورود سگ های ولگرد به حریم شهر کرج گفت : این موضوع متاثر از نبود اقدام عملی در سایر شهرهای استان البرز است .رییس سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج گفت : از آنجا که استان البرز دارای ۱۷ شهر بوده و جمعیت استان روز به روز در حال افزایش است ، ضرورت دارد تا تمام شهرداری استان ملزم به ایجاد پناهگاه برای سگ های ولگرد شوند.وی بیان داشت : اکنون یک هزار قلاده سگ در پناهگاه های شهرداری کرج با رعایت موزاین بهداشتی و تغذیه نگهداری می شوند اما هجوم سگ ها از مناطق شهری و روستایی اطراف کار ما را سخت کرده است.رییس سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج با بیان اینکه در سال های گذشته نحوه جمع آوری ، انتقال و دفن زباله های کرج به یک معضل زیست محیطی تبدیل شده بود ، گفت : طی ماه های اخیر با انجام طرح های علمی و جهادی جمع آوری و دفن زباله های کرج و سایر شهرهای استان در منطقه حلقه دره به بهترین شکل ممکن مدیریت شده و امروز خبری از فجایع زیست محیطی در این بخش نیست .خیری گفت : از آنجا که سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج هزینه های هنگفتی برای ساماندهی محل دفن زباله های استان متحمل شده ، انتظار می رود سایر شهرداری های استان در بخش مدیریت پسماند و جمع آوری و ساماندهی سگ های ولگرد پای کار بیایند تا بتوانیم ضمن حفظ پاکیزگی استان از مخاطرات بهداشتی در این شرایط کرونایی بکاهیم.رییس سازمان مدیریت پسماند کرج بیان داشت : کلنیک درمان و عقیم سازی سگ های ولگرد اولین کلینک تخصصی در کور بوده که با همت شهرداری کرج راه اندازی شده است.وی تاکید کرد که نحوه جمع آوری و ساماندهی سگ های بلاصاحب با رعایت تمام اصول بهداشتی و حقوق حیوانات انجام می شود و مانند سال های قبل هیچ مورد کشتار سگ ها نداریم .مرکز نگهداری سگ های ساماندهی شده حلقه دره البرز چندی پیش مورد بازدید خبرنگاران قرار گرفت .
سخن پایانی

با اینکه تاکنون اقداماتی برای مقابله با پدیده سگ گردانی و جمع آوری سگ های ولگرد انجام شده اما در این بین هم مردم و هم مسوولان باید پای کار آمده به موضوع نگهداری سگ و سایر حیوانات خانگی یا مزاحم را مدیریت کنند.اینکه برخی افراد بدون توجه به حقوق عامه مردم سگ های خانگی را به مکان های عمومی آورده و حقوق دیگران را نادیده می گیرند روشی است که باید در آن بازنگری کرد و در واقع با رعایت حقوق دیگران از این گونه رفتارها پرهیز شود.نگهداری سگ و سایر حیوانات در منازل همانطور که پزشکان می گویند باید طبق اسلوب و روش های خاص بهداشتی بوده چرا که در هم آمیختگی زندگی انسانی با این گونه حیوانات با مخاطراتی همراه است.همچنین دستگاه قضایی و نیروی انتظامی باید از ورود این گونه حیوانات به مکان های عمومی جلوگیری کرده و به گلایه های مردم دراین بخش پایان بدهند.موضوع دیگر تردد سگ های ولگرد در شهرهای استان البرز باید توسط مسوولان استانی و مشارکت شهرداری ها در کمترین زمان ممکن مدیریت شود زیرا در این شرایط کرونایی و با توجه به حوادث سگ گزیدگی رها شدن سگ ها در مکان های شهری بر میزان مخاطرات بهداشتی خواهد افزود.کنترل جمعیت سگ ها در استان البرز از مهمترین مطالبات عمومی است که انتظار می رود مسوولان استانی به این موضوع ورود جدی داشته باشند.