پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

به گفته کارشناسان امور فرهنگی و تربیتی، زمان فراغت از یک سال تحصیلی فرصتی است که می توان با تفرج و سرگرمی های مناسب ضمن زدودن خستگی ها، فکر و اندیشه آینده سازان را به سمت معنویت غنا بخشید.
در فرهنگ های لغت معنای فراغت را آسایش دانسته و وقتی سخن از اوقات فراغت به میان می آید ، معمولا آن را شامل اوقاتی می دانند که در آن فرد به فعالیت هایی بپردازد که مورد دلخواه اوست، یعنی افراد آن ها را بر اساس آزادی و خواست خودانتخاب کرده باشند. انتحاب فعالیت هایی که بر اساس رضایت و علاق افراد باشد شاید چندان خستگی درپی نداشته باشد و حتی با تمرکز بیشتر تلاش می شود از انجام آن کار لذت ببرد تا مهارتی دیگر را آموخته باشد. اگر فرد در اوقات فراغت خود به سمت فعالیت هایی که غیر متعارف که خلاف فرهنگ ، عرف و دین جامعه مانند شرکت در مجالس لهو و لعب ، تماشای فیلم های نامناسب ، پرسه زدن در کوی و برزن ، تمسخر دیگران ، ایجاد مزاحمت برای دیگران و ... بپردازد ، این کارها باعث غوطه ورشدن وی در لذت های گذرای مادی شده که مانع او در رسیدن به بالندگی معنوی می شود. کارشناسان حوزه علوم دینی و روانشناسی معتقدند برای غنی سازی اوقات فراغت باید برنامه ریزی ما به گونه ای باشد که به نیازهای معنوی خود بهای بیشتری بدهیم زیرا اوقات فراغتی که هدف آن دوری از دنیا گرایی باشد باعث می شود تا فرد برای رسیدن به بالندگی معنوی تلاش کند. به گفته آنان پرداختن به امور معنوی در اوقات فراغت فایده های ارزشمندی را برای افراد به همراه دارد که سبب آرامش درونی و تقویت بنیه معنوی او می شود. حجت الاسلام حسین میرزایی از کارشناسان مذهبی البرز در این زمینه به ایرنا گفت: در دیانت و فرهنگ اسلامی ، قرآن کریم و بزرگان دین به توضیح و تبیین راحتی و آسایش واقعی پرداخته شده است. وی رویکردی واقع نگر به راحتی و آسایش در کنار سختی ها را از جمله نکات بیان شده در زمینه غنی سازی اوقات فراغت با نزدیکی به خدا از نگاه دین مقدس اسلام و کلام وحی ذکر کرد. میرزایی گفت: قرآن کریم آدمی را به نیل به سعادت اخروی و بهره جستن از حظ دنیوی توصیه کرده است و می فرماید: از آنچه خداوند در دنیا به تو عطا کرده است ، بهره آخرت را برگیر ولی حظ و نصیب را از دنیا فراموش مکن. وی با اشاره به فرمایشاتی از بزرگان دین در این زمینه خاطرنشان شد: حضرت امام صادق (ع ) در کتاب شریف مصباح الشریعه در باب ' فی الراحه' می فرمایند: مومن را راحتی و آسایش حقیقی جز در لقای خداوند متعال نباشد. این کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه کسانی که با خدا هستند ،همواره به یاد او بوده و به ذکر او مشغول اند، اصلا احساس تنهایی ندارند و یادآور شد: خداوند در کتاب شریف و کریم خود می فرمایند: او با شماست در هر کجا که باشید. میرزایی در ادامه به فایده های ذکر برای افراد در اوقات فراغت پرداخت و بیان کرد: فردی که ذاکر است دلش از آرامش و اطمینان برخوردار است و امید و اعتماد در وجود او راه می یابد چراکه خدای متعال می فرماید: از رحمت الهی ناامیدنشود. معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز هم گفت: نزدیکی به خدا یکی از مهمترین فواید پرداختن به امور معنوی در اوقات فراغت است زیرا انسانی که در وقت فراغت خود به عبادت ، دعا، راز و نیاز با خدا می پردازد ، خود را با خدا نزدیک و نزدیک تر می کند. مسعود مهرانی نیا اظهار کرد: بر اساس فرمایشات بزرگان دین ، انسانی که با خدا ارتباط برقرار می کند ، به عظمت دست می یابد که در این زمینه می توان به حکایت یک قطره آب اشاره کرد که وقتی یک قطره آب تنهاست ،کم ، کوچک و ناچیز است و در اثر تابش نور خورشید تبخیر شده ، دیده نمی شود اما وقتی به دریا می پیوندد، عظمت می یابد. وی دوری از دنیای مادی را از دیگر فایده های پر کردن اوقات فراغت به صورت معنوی برشمرد و خاطرنشان شد: زیرا پرداختن به امور معنوی در زمان اوقات فراغت سبب می شود تا انسان از وسوسه های حرص برانگیز دنیای مادی دور بماند.
مهرانی نیا در این زمینه به فرمایشی از امام صادق (ع) اشاره کرد و افزود: دنیا مانند دریای آب شور است که خورنده آن هرچه بیشتر از آن می نوشد ، بدان تشنه تر می شود. معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش البرز گفت: فردی که در سراسر زندگی به دنبال امور مادی است و اوقات فراغت خود را در این زمینه پر می کند در واقع گامی برای بالندگی معنوی در زندگی برنداشته است.
علی اخلاقی از دیگر کارشناسان فرهنگی - مذهبی البرز است که در این زمینه به ایرنا گفت: افرادی که به زندگی تنها نگاه مادی دارند هفت آفت آنها را تهدید می کند. وی اندیشه ای که به بدنش ضرر برساند، اندوهی که تمامی ندارد، رنجی که راحتی ندارد، ترسی که چیزی به او نرساند، اندوهی که زندگی را مکدر کند، حسابی که خلاصی از آن نیابد، کیفری که راه فراری از آن نداشته باشد را جزء هفت آسیب زندگی برای افراد با نگاه مادی دانست. این کارشناس ادامه داد: انسان هایی که در زندگی شغلی خود به امور مادی اشتغال دارند لازم است در لابه لای کارهای خود ذکر خدا ، رفتن به سفرهای معنوی و زیارت را در برنامه کاری خود برای اوقات فراغت داشته باشند. اخلاقی به گروه دیگری از افراد اشاره کرد که در زمان کار و فراغت راه مادی را در پیش گرفته اند و خاطرنشان شد: این افراد در زندگی فقط خستگی و حرص را تجربه می کنند که این گونه زندگی کردن نیاز به بازنگری در اندیشه و تغییر رفتار در زندگی دارد. معصومه شکر گزار یکی از روانشناسان البرزی هم از یاد خدا بعنوان بهترین آرامش دهنده انسان در اوج ناامیدی و فشارهای روحی و روانی نام برد و افزود: فردی می تواند زندگی تعریف شده بر اساس علوم دینی ، عرفی و اجتماعی داشته باشد که به امور مادی و معنوی نگاه ویژه ای در زندگی فردی و اجتماعی خود داشته باشد. وی اظهار کرد: در قرن حاضر افراد در کانون خانواده و اجتماع به آرامش بیش از هر چیز دیگری احتیاج دارند زیرا اصل انسان خدایی است که در سایه رحمت او می تواند به آرامش درونی دست یابد. وی با اشاره به اینکه بین مذهبی بودن و معنا دار بودن زندگی و سلامت روانی ارتباط نزدیک وجود دارد خاطرنشان شد: برای حس کردن معنویت در زندگی باید با فاصله گرفتن از مادیات به سمت تقویت بنیه معنوی در زمان اوقات فراغت گام برداریم. شکرگزار امنیت و آسودگی خاطر که می تواند حاصل یک نگاه معنوی در زندگی باشد را مژده حق دانست و بیان کرد: بالندگی معنوی در عصر حاضر و تلاش برای تقویت آن به ویژه در اوقات فراغت از نکات محوری است که باید به گسترش آن در جامعه پرداخته شود. ژاله بشارت از دیگر روانشناسان البرزی است که از یاد خدا به عنوان یک تکیه گاه امن در زندگی یاد کرد و افزود: نیایش در روح و جسم تاثیر می گذارد زیرا سبب تقویت احساس عرفانی و اخلاقی در فرد می شود. وی بیان کرد: افراد برای رسیدن به یک جایگاه محکم در حوزه امور معنوی باید به گونه ای برنامه ریزی کند که در زمان اوقات فراغت زنجیر پیوند بین خود و معبود را مستحکم تر کند. بشارت یادآور شد: والدین الگوی فرزندان به خصوص در دوران کودکی که نقش مهمی در نهادینه کردن ارزش های دینی و معنوی دارند به همین دلیل می توانند برای غنی سازی اوقات فراغت در خانه در با محوریت قرار دادن امور معنوی برنامه ریزی کنند. وی تاکید کرد: تلاش والدین در راستای تقویت امور معنوی در خانه که نهادی مهم در فرآیند رشد و تربیت افراد جامعه محسوب می شود ضرورت دارد.