بيكاري ناشي از مهاجرت بي رويه و نبود مهارت، معضلي براي البرز
سپیدارآنلاین: گروه گزارش
بيكاري كه در هر جامعه اي داراي علل و ريشه هاي گوناگون و متفاوت است، براي استان پرجمعيتي مانند البرز بيشتر نتيجه مهاجرت بي رويه از سراسر كشور به اين استان محسوب مي شود.
بررسي نتايج سرشماري ها درپنج دهه گذشته در حوزه جغرافيايي كنوني استان نوپاي البرز نشان مي دهد كه جمعيت اين منطقه همواره به طور شگفت انگيزي سير فزاينده داشته است. گرچه اين فرآيند در صورت برنامه ريزي هاي صحيح، فرصتي براي البرز محسوب مي شود، اما آسيب ها و پيامدهاي اجتماعي آن نيز كم نبوده است. از آنجا كه رشد شتابان جمعيت در البرز نتيجه مهاجرت هاي بي رويه است، براين اساس بيكاري از امكانات در زادبوم هاي اصلي مهاجران به عنوان مهمترين عوامل اين مهاجرت ها شناخته شده است. آنطور كه آمارها نشان مي دهد، شمار جمعيت در حوزه جغرافيايي استان البرز در دهه 50 كمتر از 200 هزارنفر بوده كه اكنون به 3 ميليون نفر نزديك شده است و به اين نتيجه مي رسيم كه رشد فزاينده مهاجرت ها، البرز را پرجمعيت كرده كه منابع محدود موجود در آن پاسخگوي نيازهاي حال و آينده ساكنان نيست. جمعيت ميليوني، جغرافياي كوچك و محدود البرز را با چالش ها و آسيب هاي فراواني مواجه كرده كه از جمله آن نوسان در نرخ رشد بيكاري منطقه است. بررسي آمارها نشان مي دهد كه نرخ بيكاري در سال هاي گذشته در اين استان همواره در نوسان بوده و گاهي مواقع مسئولان از نرخ بالاي 25 درصد سخن به ميان آورده اند، موضوعي كه بنا به فراخور و شرايط زماني و مكاني طبيعي به نظر مي رسد زيرا در يك جغرافياي كوچك با منابع اقتصادي محدود و كثرت جمعيت جز اين انتظاري نمي رود. با نگاهي به خيل جمعيت مسافر بين تهران و البرز به خوبي مي توان مشاهده كرد كه بخشي از جمعيت خوابگاهي البرز، جوياي كار يا مشغول به كار در تهران است و اين خود پيامدهاي ديگري مانند ترافيك سنگين و آلودگي هوا را براي اين استان به ارمغان آورده است. استان البرز داراي 3 هزارو 500 واحد توليدي و صنعتي است. گرچه مشكلات مختلف سبب شده تا برخي از اين صنايع با ظرفيت كامل فعاليت نكنند اما دولت در سال 95 در اين بخش نيز برنامه هاي خوبي دارد تا اين واحدهاي صنعتي بتوانند با تمام ظرفيت فعاليت كنند. بر اساس آمار اعلام شده از سوي مسئولان استان، جمعيت شاغل البرز حدود 750 هزار نفر برآورد شده است. همچنين در كنار اين واحدها، وجود بيش از 300 هزار واحد صنفي و خدماتي از منابعي است كه بخشي از اشتغال و جذب بيكاران استان البرز را به خود اختصاص داده اما باز آمارها نشان مي دهد كه جمعيت جوينده كار به ويژه دانش آموختگان مراكز آموزش عالي در استان باقي است. به گفته كارشناسان، علاج معضل اجتماعي بيكاري در كلانشهرها بايد در زادبوم هاي اصلي جمعيت مهاجر جست و با ايجاد اشتغال و امكانات و جذابيت هاي مناسب در گام نخست، مهاجران را به زادگاه خود ترغيب و تشويق كرد. همچنين، آنچه سبب شده تا بيكاري در جامعه وجود داشته باشد، نداشتن مهارت و نبود پشتوانه مالي براي راه انداختن كسب و كار است.
كارشناسان مي گويند: فرهنگ كار را بايد درنهاد خانواده با آموزش هاي فراگير مهارتي و پرداخت تسهيلات مناسب بانكي دروني كرد و تفكر پشت ميز نشيني يا جستجوي كار در دور دست ها از اذهان عمومي زدود. آنچه مي تواند به وضعيت اشتغال در استان نوپاي البرز كمك كند، دروني سازي توليد و سپردن بخشي از توليد صنايع و كارگاه هاي سبك به مردم در محل زندگي خود آنها است كه خود اين موضوع نيز بخشي از زمينه سازي براي تحقق اقتصاد مقاومتي تلقي مي شود. فعال سازي ظرفيت خاموش صنايع، گسترش آموزش هاي مهارتي و پرداخت تسهيلات ارزان به مهارت آموزان ضمن ايجاد اشتغال و دروني كردن كار در خانواده ها از آسيب هاي اجتماعي مانند طلاق، بيكاري، اعتياد و ساير معضلات در البرز خواهد كاست. استاندار البرز موضوع اشتغال و رفع معضل بيكاري از اولويت هاي دولت تدبير و اميد معرفي كرده و تاكيد مي كند كه موضوع اشتغال به جد دراين استان دنبال مي شود. سيد حميدطهايي اظهاركرد: دركنار اين فرصت هاي شغلي سالانه به تعداد افراد جوياي كار نيز اضافه مي شود كه بايد براي آن برنامه ريزي دقيقي داشت. استاندار البرز با بيان اينكه به دنبال ثبت آمار تمام بيكارها دراين استان هستيم، گفت: پس از اين ثبت آمار، آنها را در رشته هاي مختلف دسته بندي مي كنيم تا بتوان به طور دقيق چاره انديشي كرد. وي پيش تر با اشاره به تاثير وجود شهرك هاي صنعتي در ايجاد اشتغال استان البرز، گفته بود كه احداث يك شهرك كشاورزي در دستور كار قرار گرفته تا فارغ التحصيلان اين رشته را به اين شهرك هدايت كنيم و براي شهرك دام نيز به همين شكل عمل شود كه راه اندازي اين شهرك ها تاثير قابل توجهي در ايجاد اشتغال خواهد داشت. طهايي، فرصت هاي حرفه آموزي را نيز يكي از ضروريت براي حل مشكل اشتغال دانست و گفت: باعث تاسف است كه بسياري از فارغ التحصيلان دانشگاهي اقدام به حرفه آموزي نكرده اند و در اين زمينه مشكلاتي دارند. در اين خصوص با سازمان فني و حرفه اي و اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعي هماهنگي هاي لازم شده تا همه افرادي كه ثبت نام مي كنند، به ويژه براي فارغ التحصيلان بيكار فرصت حرفه آموزي نيز به وجود آيد. وي تاكيد كرد: با آغوش باز از تمام افرادي كه به استان البرز براي سرمايه گذاري مي آيند، استقبال مي شود و پيشنهادي كه در اين زمينه وجود دارد اين است كه حتي المقدور از نيروهاي بومي براي كاهش هزينه هاي رفت و آمد در فرصت هاي سرمايه گذاري خود بهره ببرند. نماينده مردم كرج درمجلس شوراي اسلامي بيكاري را از اصلي ترين دغدغه هاي اجتماعي در استان البرز دانست كه مدت ها است كه پيگيري ها دراين زمينه ادامه دارد.
عزيزاكبريان افزود: درسالي كه به عنوان اقتصاد مقاومتي و اقدام وعمل نام گذاري شده، لازم است با بهبود هرچه بيشتر چرخه اقتصادي استان البرز زمينه اشتغال بيشتر را فراهم كرد. وي اضافه كرد: امروز اشتغال نقش موثري در رونق اقتصادي و توليدي دارد و استان البرز ازظرفيت هاي قابل توجهي در اين زمينه بهره مند است، بنابراين بايد با آسيب شناسي هرچه بيشتر، زمينه كاهش بيكاري را فراهم كرد. اكبريان گفت: زمينه ايجاد اشتغال زماني فراهم مي شود كه مهارت هاي فني وحرفه اي درافراد جوياي كار ارتقا يابد، چرا كه شاهد هستيم بسياري ازفارغ التحصيلان هيچ مهارتي دراين زمينه ندارند كه اين موضوع مهم بايد مورد توجه قرارگيرد. وي خاطرنشان كرد: نمايندگان مردم در مجلس شوراي اسلامي به نوبه خود پيگير رفع معضل بيكاري هستند اما اجراي موفق آميز آن منوط به همكاري بيش ازپيش دستگاه هاي اجرايي در شناسايي ظرفيت هاي اشتغالزايي وبه كارگيري آنها است. معاون هماهنگي امور اقتصادي و توسعه منطقه اي استانداري البرز با اشاره به تلاش مسئولان براي كاهش مشكلات اجتماعي، گفت: اشتغال جوانان را با جديت دنبال مي كنيم. عبادلله كامكار افزود: يكي ازدغدغه هاي مسئولان دراستان البرز بحث اشتغال جوانان است. اشتغال جوانان يك امر مهم وضروري است كه بايد باجديت دنبال شود چون اين جوانان سرمايه هاي كشور و بايد از تخصص آنها بهره برد. معاون اشتغال اداره كل تعاون، كارو رفاه اجتماعي البرز نيز گفت : هم اكنون نرخ بيكاري در استان 12.4 است.
زهره حجازي اضافه كرد : درسال 93 اين نرخ 11.8 بود و نرخ مشاركت 36دهم درصد بود. وي گفت : دلايل افزايش بيكاري اين است كه دربهار سال گذشته افزايش نرخ بيكاري به15.8درصد داشتيم كه علت آن بحث خودروسازي و تعديل نيروهاي خودروسازي بود كه موجب شد كه نرخ بيكاري افزايش يابد. دليل ديگر نيز افزايش نرخ مشاركت است كه افزايش مهاجرت به استان باعث شده تا جمعيت جوياي كار افزايش يابد. وي درخصوص نرخ بيكاري جوانان نيز گفت : شاخص نرخ بيكاري جوانان دراستان البرز در سال 93 در رده سني 15 تا 24 سال 27.2 درصد و نرخ مشاركت آن ها 22.6 درصد بوده است. وي خاطرنشان كرد: آمار ارايه شده از 23مركز كاريابي استان البرز درسال گذشته نشان مي دهد كه 31هزار نفر در اين استان جوياي كار بودند كه ازمجموع آن ها 40 درصد جمعيت فارغ التحصيل بودند. وي يادآورشد: دراين مدت هفت هزارو 270 نفرمشغول به كار شدند كه ازمجموع آن 25 درصد جمعيت فارغ التحصيل بوده اند كه داراي مدارك تحصيلي فوق ديپلم به بالا هستند. وي گفت: آخرين آمار سرشماري نرخ بيكاري سال 90 بود كه نرخ بيكاري دراستان البرز 16 و نرخ بيكاري فارغ التحصيلان 15بوده است. وي بيان داشت: با توجه به نزديكي اين استان به تهران تعداد زيادي ازجمعيت فارغ التحصيل براي اشتغال به تهران مراجعه مي كنند. حجازي گفت: چندين برنامه براي رفع بيكاري داريم كه يكي ازآن ها ازچند سال گذشته اجرايي شده است و آن موضوع مشاغل خانگي است كه هم اكنون 374 رشته وجود دارد كه متقاضيان مي توانند مجوزفعاليت دريافت و شغل خانگي داشته باشند. وي خاطرنشان كرد: هم اكنون بيش از 24هزار مجوز مشاغل خانگي دراستان البرز صادر شده و 12هزارنفر توانستند ازتسهيلات آن استفاده كنند. وي يكي ازمشكلات دربخش مشاغل خانگي را كم بودن اعتبارات دراين بخش دانست و گفت: مبلغ 50ميليون ريال تسهيلات براي شروع كار بسيار ناچيز است كه اميدواريم اين اعتبارات افزايش يابد. وي يادآورشد كه البته مواردي هم بوده كه برغم كم بودن اعتبار توانستند توسعه در اين بخش داشته باشند و وضعيت بهتري دارند. معاون اشتغال اداره كل تعاون،كارو رفاه استان البرز گفت : برنامه هاي مهمي در زمينه اشتغال دردست اقدام است كه منتظر ابلاغ آن از وزارتخانه هستيم. وي به دو برنامه مهم طرح تكاپو و طرح حركت درسال جاري اشاره كرد كه استان البرز نيز جز استان هايي است كه بايد اين طرح ها اجراشود اما گفت كه جزييات اين طرح هنوز اعلام نشده است. وي افزود: البته درسال جاري شرايط خوبي دراستان خواهد بود و باوجود سرمايه گذاران مختلف دراين استان پيش بيني مي شود كه تعداد زيادي شغل دراين واحدها ايجاد شود هرچند كافي نيست اما وضعيت بهترخواهد شد. بايد اقدامات مناسب براي بازگشت مهاجران به زادگاه خود انجام گيرد، ضمن آن كه جمعيت ساكن در استان البرز و همچنين تهران به فراگيري آموزش هاي مهارتي در اجراي طرح هاي مشاركتي براي زدودن معضل بيكاري ترغيب شوند.
منبع ایرنا