پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

کاهش بارش ها در سال 94 و کاهش قابل توجه و نگران کننده منابع آبی در سال های گذشته هشداری برای همه ما محسوب می شود که نباید هیچگاه بحران کمبود منابع آبی کشور را فراموش کنیم.
تابستان سال 94 با سختی پشت سر گذاشته شد بدان امید که بارش های پائیز و زمستان کسری منابع آبی کشور را تامین کند، اما گرچه در ماه های ابتدایی پائیز شاهد بارش های خوبی بودیم، اما این نزولات در زمستان ادامه نیافت که این موضوع باعث شده تا کم آبی و خشکسالی های ناشی از بارندگی های کم سال های گذشته تشدید شود و اکنون دیگر نباید این بحران را غیرواقعی تلقی کرد.
عمق بحران به حدی است که باید از هم اکنون برای آن چاره اندیشی کرده و آگاهی های لازم را در اختیار مردم قرار دهیم. زیرا هر برنامه های برای کاهش مصرف آب و مدیریت منابع آبی بدون مشارکت مردم به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. به طور قطع برنامه ریزی و آگاهی رسانی دیرهنگام می تواند ضربه های جبران ناپذیری را وارد کرده و بحران عمیق تر را پیش روی ما قرار دهد. در صورتی که تصور کنیم حتی با بارش های زیاد در یک سال سیراب می شویم نیز در توهم بسر می بریم و مدیریت بحران منابع آبی ما باید دائمی و مستمر باشد. شاهرخ فاتح رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور ازکاهش یک درصدی بارش در پنج ماه اخیر کشور نسبت به بلندمدت خبر داد و گفت که تعدادی از استان ها تا حد نگران کننده ای نسبت به سهم دریافتی سالانه خود تا پایان بهمن ماه کمبود بارش دارند. وی با اشاره به اینکه از ابتدای سال آبی امسال تا ششم اسفند، میانگین بارش کل کشور ۱۴۰ میلی متر بوده در حالی که بارش همین بازه زمانی در بلندمدت ۱۴۱٫۵ میلی متر بوده است، گفت: امسال تا این تاریخ نسبت به بلندمدت حدود یک درصد کاهش بارندگی داشته ایم.
نوع مصرف آب نیز معضل کاهش بارندگی ها را دو چندان کرده است که در این زمینه باید
اقداماتی را برنامه ریزی کرد که بحران آب را در کشور عمیق تر نکند. در استانی نظیر البرز وجود 12 هزار چاه غیرمجاز بحران خشکسالی را تشدید کرده که کار برخورد با آنها نیز به کندی پیش می رود. این بحران آثار و تبعات دیگری نیز دارد که از سال های گذشته و به دلیل مدیریت نشدن استفاده از منابع آبی در حوزه های دیگر نیز معضلاتی را ایجاد کرده است که وقوع سیل هنگام بارش های کم بهاری از آن جمله است. نمونه این حوادث را در اردیبهشت و تیر سال 94 در جاده چالوس مشاهده کردیم که خسارات سنگینی وارد کرد. خشکسالی باعث شده تا مصرف آب های زیرزمینی بسیار بیش از حد معمول صورت گیرد و این موضوع خشکی زمین ها و ریزش و نشست منابع آب زیرزمینی را به دنبال داشته است و بر این اساس با بارشی کم و به دلیل عدم توانایی زمین در جذب آب، سیل جاری می شود.
امروز شرایط متفاوتی را در استان های مختلف کشور در زمینه بحران آب شاهد هستیم و ضرورت دارد با توجه به این شرایط برای هر استان برنامه ریزی مناسب داشته باشیم تا این بحران را به درستی مدیریت کنیم. رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران در تحلیل بارش های کشور از ابتدای مهر تا ششم اسفند، با اعلام اینکه بررسی ها از شرایط دشوار بارشی در ماه های آتی برای بعضی از استان ها حکایت دارد، گفت: بر اساس آمارهای بلندمدت، هر استان تا پایان بهمن ماه درصدی از کل بارش سالانه خود را دریافت می کند، این در حالی است که در تعدادی از استان ها نه تنها این سهم دریافتی محقق نشده بلکه تا حد نگران کننده ای هم کمبود دارند. وی افزود: به عنوان نمونه استان خراسان جنوبی که تا این تاریخ باید حدود ۵۶ درصد از کل بارش سالانه خود را دریافت می کرد، متاسفانه تاکنون فقط حدود ۲۶ درصد از کل بارش سالانه خود را دریافت کرده است، در این شرایط حتی با فرض دور از ذهن بارش های طبیعی تا پایان سال آبی برای خراسان جنوبی، این استان تا پایان سال آبی با نقصان و کمبود ۳۰ درصدی بارش روبه رو خواهد بود. به گفته فاتح، چشم انداز طبیعی بودن بارش ها تا پایان سال آبی بسیار خوش بینانه و مغایر با پیش بینی های اقلیمی صادره مبنی بر کاهش ۱۰ تا ۲۰ درصدی بارش ها در پاره ای از مناطق کشور است، استان های یزد، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و چهارمحال و بختیاری نیز حدودا بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از آنچه باید تاکنون دریافت می کردند، عقب هستند. نباید فراموش کنیم که علاوه بر مسئولیت ما در برابر نعمت های الهی و استفاده درست از آنها، در قبال نسل های آینده نیز مسئولیت سنگینی بر دوش همه ما است و آیندگان نوع رفتار و دوراندیشی ما را به قضاوت می نشینند.