پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

جاده کرج- چالوس که به واسطه جلوه های خاص اطراف و گذرازدل کوه و دره چهارمین مسیر زیبای جهان نام گرفته است، این سالها در سایه احداث بزرگراهی جدید می رود تا مانند بسیاری از آثار به نسیان و فراموشی سپرده شود.
سالها نیاکان ایران زمین با ابتدایی ترین وسایل کار یعنی همان بیل و کلنگ بردل سنگی البرز کوبیدند که سرانجام عزم این شیرمردان بر سختی کوه چیره شد و مفری بین بهشت شمال و قلب کویری ایران گشود، گذرگاهی که بعدها نامش در فهرست زیبایی های جهان قرار گرفت. مسیر کرج- چالوس، با نام رسمی جاده 59، یکی از مهمترین گذرگاه ها برای رفت و آمد بین مرکز و شمال ایران شد، گذرگاهی که از شرق کلانشهرکرج مرکز استان البرزشروع و به شهر چالوس در مازندران وصل می شود. این جاده به واسطه بی نظیرترین مناظرو چشم اندازهای بکر و طبیعی از پرترددترین جاده های کشور است که ترافیک سنگین روزهای پایانی هفته و ایام نوروز خود گواه این مدعاست. آنطور که در تاریخ آمده است، تا اواخر دوره قاجار، جاده ای بین کرج - چالوس وجود نداشته و تنها یک مسیر خاکی و مالرو، راه دسترسی به روستاهای منطقه بوده است. سال 1312 بود که ماهها و سال ها کار و تلاش نیاکان این سرزمین به نتیجه رسید و جاده را از دل صخره ها و فرق البرز عبور داد، مسیری که بعدها به مدد فناوری و مته های بزرگ هرچند تغییراتی درآن صورت گرفت اما آثار کارزار گذشتگان با دل سنگی البرز همچنان باقی ماند. با ساخت این جاده بود که دسترسی مهندسان سد سازی بر دره های تو درتوی رودخانه کرج آسان شد و دریاچه زیبای سد امیر کبیر را برای تامین آب آَشامیدنی پایتخت نشینان و اراضی کشاورزی پایین دست بر دل کوه و دره نشاند. وضعیت جدید منطقه نیز واحدهای اقامتی و پذیرایی را وصله تن جاده کرد واین امکان را به وجود آورد که هم برای برخی درآمد ساز و هم برای بسیاری تفرجگاه باشد. در تکمیل جاده، تونل کندوان به مسافت یک هزارو 886 اردیبهشت ماه سال 1314 شمسی با عرض بین پنج الی هفت متر و ارتفاع شش متر ساخته شد، تونلی که مسیر جاده را 13 کیلومتر کاهش داد و پس از آن تونل های دیگرروزنه دل کوه شدند. جاده که ساخته شد، درختان چنار هم به موازات رودخانه کرج قد کشیدند و بر زیبایی های این مسیر افزودند، مسیری که دروازه بهشت ایران یعنی شمال نام گرفت. جلوه های جاده درفصول سال تمام ناشدنی است، حتی درزمستان سرد و برفی قله های اطراف آن مملو از گردشگرانی است که روزهای تعطیل را با تفرج و سرگرمی درپیست های اسکی می گذرانند، در واقع ایجاد دو پیست بین المللی اسکی خور و دیزین در ارتفاعات البرز، بسترسازتفرج، ورزش و سرگرمی شد. ورود خودروها به بازار ایران اگرچه دامنه گردش و دید و بازدیدها را افزایش داد اما باریک راه کرج - چالوس را چنان در ترافیک احاطه کرد که مسوولان را به فکرچاره ای دیگر برد و نتیجه مطالعات سر از ساخت آزادراهی به نام جاده تهران - شمال درآورد. با این حال ترافیک سنگین در این باریک راه، هم میزان حوادث را افزایش داده و هم نگاه به جلوه های اطراف را برای مسافران سخت کرده است، وجود پرتگاه های متعدد در طول مسیر و درمحدوده دو استان البرز و مازندران، بیم و شادی را درهم آمیخته است. میزان حوادث رانندگی دراین مسیر هم کم نیست که در پنج روز اخیر طبق آمار حدود 20 نفر درجاده کرج - چالوس براثر تصادف مجروح شدند. به عنوان نمونه دوشنبه شب هفتم اردیبهشت ماه، مرکز فوریت های پزشکی وجمعیت هلال احمر استان البرز تعداد مصدومان دو حادثه رانندگی دراین مسیر را 11 نفر اعلام کردند. گاهی مواقع هم سقوط بهمن در فصل زمستان بر خطرات جاده زیبای ایران و جهان می افزاید که شمار کسانیکه درسال های اخیر زیر بهمن جاده گرفتار شدند یا جان باختند، کم نیست. شروع ساخت آزاد راه تهران - شمال به موازات جاده کرج - چالوس در سال های اخیر، اگرچه اقدامی ارزشمند و طرحی بی بدیل است اما آغاز همین طرح با بی مهری ها به دسترنج نیاکان همراه شد. آنطور که کارشناسان پیش بینی کرده اند، تا ساخت و تکمیل آزاد راه تهران - شمال زمان زیادی لازم است و تا نهایی شدن این طرح نباید به ایمنی تردد مردم در جاده کرج - چالوس بی اعتنا بود. سایه فراموشی بر سرجاده کرج - چالوس وقتی بیشتر به چشم آمد که سیل فروردین ماه امسال بخش هایی از آن را با خود برد، حادثه زمانی رخ داد که کشورما در خشکسالی بسرمی برد لیکن اگر بارندگی ها بیشتر از این بود چه بسا بیشتر جاده تخریب می شد. نمی شود تلاش های شبانه روزی راهداران را برای گشایش ضربتی جاده در چهار روز نادیده گرفت، اما نبود عزم قطعی برای تامین منابع مالی و بازسازی جاده در کمترین زمان، گوشه چشمی از ناملایمات را نمایان ساخته است. سیل فروردین ماه امسال بخش هایی از جاده کرج - چالوس را تخریب کرد که چهار روز قطعی عبور و مرور را درپی داشت. اکنون هرچند این جاده بازگشایی شده ، لیکن تردد در نقاط آسیب دیده به سبب وجود موانع با کندی صورت می گیرد که این خود بر بار ترافیکی مسیر افزوده است. آنطورکه بسیاری از رانندگان می گویند: نبود تابلوهای اخباری در محدوده نقاط آسیب دیده ، خطر تصادف را در این نقاط بیشتر کرده است. به گفته آنان، شیوه بازسازی مسیر همانند گذشته با سنگ و مصالح غیر مقاوم بوده که احتمال تخریب دوباره این نقاط براثر حوادث مشابه زیاد است. اکنون دشواری های مسیر وقتی بیشتر خودنمایی می کند که مسافران روزهای پایانی هفته از تهران و البرز راهی شمال می شوند و رفت و برگشت برای آنان بسی سخت و نفس گیر است. هرچند نفس باد بر بام البرز دایم در حال وزیدن است، اما دود و دم خودروها در ترافیک سنگین، این فضای روح انگیز را هم آلوده و روح و جسم مسافران را آزرده است.
ساخت آزاد راه تهران - شمال با اینکه استان البرز را از زیربار ترافیک سنگین جاده کرج- چالوس رها خواهد کرد اما نباید فراموش کرد که موقعیت گردشگری این جاده ، موضوعی نیست به سادگی از کنارآن گذشت. به گفته مسوولان راهداری استان البرز، سیل امسال بیش از 400 میلیارد ریال به جاده کرج - چالوس خسارت وارده کرده که برای بازسازی آن علاوه بر منابع ملی از اعتبارات استانی هم باید سهمی به آن اختصاص یابد. به گفته مدیر راهداری اداره کل راه و شهرسازی استان البرز، مرمت و بازسازی جاده کرج - چالوس به حمایت مالی مسوولان استانی نیاز دارد. عباس صفری در اظهارداشت: سیل اخیر خسارت زیادی به این جاده وارد کرده است و هرچند به صورت ضربتی مسیر برای تردد خودروها باز شده، لیکن باید در کمترین زمان نقاط آسیب دیده بطور کامل مرمت وبازسازی شود. وی ادامه داد: میزان خسارت وارده به این جاده افزون بر 400 میلیارد ریال برآورد شده که انتظار می رود مسوولان استان البرز با تخصیص اعتبار ویژه، اداره کل راه و شهرسازی استان را در بازسازی سریع آن یاری دهند. صفری یادآورشد: تردد خودرویی دراین جاده در روزهای عادی بطورمیانگین بین 30 تا 40 هزار دستگاه خودرو است که درایام پایانی هفته ترددها 20 درصد افزایش می یابد.
وی اظهار داشت: با توجه به موقعیت گردشگری جاده کرج - چالوس، بازسازی نقاط آسیب دیده در کمترین زمان ممکن ضروری است. مدیرراهداری اداره کل راه وشهرسازی استان البرز گفت: هرچند در سال جاری اعتباراتی ازمنابع ملی برای برخی طرح ها مانند نصب علایم، ترمیم ابنیه و پل و خط کشی جاده کرج - چالوس اختصاص یافته اما اعتبار لازم برای بازسازی نقاط حادثه دیده پیش بینی نشده است. صفری، یکی از عللی که سبب سراریز شدن سیلاب به سمت جاده کرج - چالوس می شود، تعرض ساخت و سازها به حریم رودخانه کرج دانست. وی گفت: هدایت رودخانه به سمت جاده سبب شده تا آسیب پذیری این مسیر پررفت وآمد کشور بیشتر شود. مدیرراهداری اداره کل راه و شهرسازی استان البرز بیان داشت: درجریان سیل فروردین ماه امسال ، جاده کرج - چالوس در شش نقطه آسیب کلی دیده است. وی گفت: کارکنان راهداری استان البرز به رغم محدودیت امکانات و اعتبار به صورت ضربتی و شبانه روزی ، طرح بزرگی برای بازگشایی آن در کمتر 10 روز اجرا کردند.
ی یادآور شد: این کار در واقع می بایست در چهار ماه انجام می شد اما همت و تلاش راهداران موجب کوتاه شدن زمان ترمیم جاده شد. صفری گفت: اکنون سه نقطه آسیب دیده این جاده شامل دره ده در کیلومتر 44، شهر آسارا و پیچ بعد از شهر آسارا نیاز به ترمیم و بازسازی کامل دارند. وی یادآورشد: از 160 کیلومتر طول مسیر کرج - چالوس ،72 کیلومتر آن در حوزه جغرافیایی استان البرز قرار دارد که هزینه نگهداری آن بالاست. مدیر راهداری اداره کل راه وشهرسازی استان البرز با بیان اینکه، سهم اعتبارات ملی این جاده به خوبی پیش بینی شده است، گفت:انتظار می رود در بخش استانی، نیز منابع مالی مورد نیازآن تامین شود. با این حال، مدیر ساخت و توسعه راه های استان البرز از اجرایی شدن طرح روکش آسفالت محور کرج - چالوس با آسفالت مقاوم خبرداد. افشین پیرنون اظهار داشت: این نوع آسفالت از مواد جدید و با فناوری نوین تولید شده که طول عمر آن دو برابر آسفالت معمولی یعنی پنج سال است. وی ادامه داد: جاده کرج - چالوس، نخستین محور ارتباطی کشور است که بطور کامل از این نوع آسفالت در روکش آن استفاده می شود. پیرنون گفت: طرح آسفالت جاده کرج- چالوس در دو فصل کاری از خردادماه سال جاری آغاز می شود و تا اوایل آبان ماه سال 95 به اتمام می رسد. مدیر ساخت و توسعه راه های استان البرز اظهار داشت: برای اجرای این طرح ، 200 میلیارد ریال از محل اعتبار اختصاص یافته است. وی افزود: 70 هزار تن آسفالت برای جاده کرج - چالوس در محدوده استان البرز پیش بینی شده است. جاده کرج - چالوس به طول 160 کیلومتر نیمی از آن در استان البرز و مابقی در حوزه جغرافیایی استان مازندران قرار دارد. هرچند تلاش مسوولان راهداری البرز بر بازسازی و مرمت جاده کرج - چالوس معطوف شده اما برخی کارشناسان معتقدند که این جاده ضمن تعریض ، ایمن سازی و محافظت باید موقعیت گردشگری آن همچنان حفظ شود. نگاه جامع گردشگری و ایمنی به جاده کرج - چالوس می تواند در درازمدت آثار مطلوبی برای البرز و کشورداشته باشد، ضمن آنکه تا تکمیل آزاد راه تهران - شمال، این مسیر برای رفت آمد مردم ایمن سازی شود.