پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

طرح خروج خودروهای فرسوده که از سه سال پیش در کارگروه کاهش آلودگی هوای البرز مصوب شد، در طول این چند سال گرفتار روندی نزولی در اجراشده و در این مدت تنها ۱۵ هزار خودرو رنگ خیابانها را دیگر ندیدند.
۲۹ دی ماه به نام هوای پاک نامگذاری شده است، هوایی که اگر سالم و پاک نباشد به سرعت به دشمن شماره یک ریه ها تبدیل می شود و نفس موجودات زنده را به شماره می اندازد. کلانشهرهای کشور از سالهای پیش درگیر آلودگی هوا شدند و کلانشهر کرج هم در چند سال اخیر به این فهرست اضافه شده. تا آنجا که پرونده آلودگی هوای البرز به مرور قطور شده و تعداد روزهای ناسالم افزایش یافته است. اما نیمه نخست امسال مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز از افزایش پنج برابری روزهای پاک این استان در سال جاری در مقایسه با سال های گذشته خبر داد و البته اعلام کرد علت، توزیع بنزین یورو چهار در تمام جایگاه های سوخت استان است. این خبر خوبی است؛ اما تردد خودروهای فرسوده و کهنه در خیابانها و محورهای مواصلاتی استان البرز تهدیدی جدی برای هوای پاک است. سه سال پیش کارگروه کاهش آلودگی هوای استان خروج سالانه ۲۰ هزار خودروی فرسوده را مصوب کرد؛ موضوعی که از آن زمان تا کنون نه تنها عملی نشده بلکه گرفتار روندی نزولی شده و به جای اینکه طی این مدت ۶۰ هزار خودروی فرسوده از مدار خارج شده باشد تنها ۱۵ هزار خودرو رنگ خیابانها را دیگر ندیدند و برای همیشه از حرکت بازایستادند. با نگاهی به آمار ارائه شده از سوی رئیس مرکز نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست استان البرز درمی یابیم این طرح از همان سال ۹۰ روند نزولی داشته است. تا جاییکه در سال ۹۱ حدود ۱۳ هزار خودرو و در سال ۹۲ تنها دو هزار خودرو در قالب طرح جمع آوری خودروهای فرسوده راهی مراکز اسقاطی شدند. به گفته امیدرضا تونی رئیس نظارت و پایش محیط زیست البرز آمار سال ۹۳ هنوز اعلام نشده و به طور معمول در پایان سال و توسط پلیس فتا گزارش می شود. اما عمده علتی که سبب شده از سه سال پیش تا کنون طرح خروج خودروهای فرسوده حرکت رو به رشدی نداشته باشد، شرایط نامطلوب جایگزینی با خودروهای نو بود. پیش از این دارندگان این خودروها در ازای تحویل خودروی فرسوده مبلغی وام بلاعوض از دولت دریافت می کردند اما مشکلات موجود در معرفی این افراد به بانک یا عدم همکاری بانکها، مالکان این خودروها را نسبت به تعویض اتومبیل خود بی انگیزه کرد. از طرفی افراد زیادی با همین خودروهای فرسوده و ارزان قیمت مسافرکشی می کردند و نمی توانستند زمان زیادی برای دریافت وام در نوبت انتظار بمانند. این وضعیت ادامه داشت تا اینکه دولت اعلام کرد کارت سوخت خودروهای فرسوده باطل و از طرفی وام ۱۰ ميليون تومانی اعطا می شود؛ این عوامل موجب استقبال بیشتر از جایگزینی خودروهای فرسوده شد. اما این طرح هم چندان دوام نیاورد و محدودیت های مالی، کار مصوبه کارگروه کارهش آلودگی هوا مبنی بر خروج خودروهای فرسوده را از سرعت انداخت.
وقتی خروج فرسوده ها به ورود خارجی ها گره می خورد
محدودیت های اعتباری دولت را واداشت چاره دیگری برای تعیین تکلیف این خودروهای غیردوست داشتنی بیندیشد؛ این بار پای خودروهای لوکس به میان آمد تا ورود هر خودروی خارجی منوط به خروج چهار خودروی فرسوده اعلام شود. امیدرضا تونی رئیس اداره نظارت و پایش محیط زیست البرز می گوید: دولت تدبیر و امید در ماه های گذشته مصوبه ای داشت که برمبنای آن باید تا پایان برنامه پنجم توسعه به ازای هر خودرو خارجی که وارد کشور می شود، چهار خودروی فرسوده اسقاط شود. در این طرح به وارد کننده خودروی خارجی تنها در صورتی مجوز ورود خودرو داده می شود که با قیمت توافقی با چهار مالک خودروی فرسوده نسبت به جمع آوری و اسقاط این خودروها اقدام کند.وی می افزاید: در این شیوه دیگر بحث محدودیت های منابع مالی دولت که مانع جدی در خروج خودروهای فرسوده بود، مطرح نیست و امیدواریم آمار خروج خودروهای فرسوده در پایان سال رشد بیشتری نسبت به سال های گذشته نشان دهد. تونی با اشاره به اینکه روزانه ۸۶۰ هزار خودروی دارای پلاک در محورهای جاده ای استان در حال تردد هستند، گفت: از این تعداد حدود ۱۰ درصد معادل ۸۰ هزار خودرو فرسوده محسوب می شوند. به گفته این مسئول خودروی فرسوده در بخش حمل و نقل عمومی به خودروهای با عمر ۱۵ سال و در مورد خودروهای شخصی با سن ۲۰ سال به بالا اطلاق می شود. رئیس اداره نظارت و پایش محیط زیست البرز سیستم جدید خروج خودروهای فرسوده را طرحی خوب توصیف می کند و در عین حال اظهار می دارد: معمولا تا هر قانون جدیدی به طور کامل در کشور اجرا شود چند سال طول می کشد اما امیدواریم نتایج مثبتی را در این بخش شاهد باشیم.
پلیس با نقص فنی دارها برخورد می کند نه تنها قدیمی ها
سرهنگ همایون شریفی در پاسخ درباره برخوردهای ناکافی پلیس راهنمایی و رانندگی البرز با مالکان خودروهای فرسوده با رد این موضوع اظهار می دارد: برابر قانون پلیس موظف است از تردد خودروهای دارای نقص فنی که منجر به آلودگی هوا می شوند، ممانعت کند و تا کنون نیز خودروهای زیادی به علت نقص فنی توقیف شده اند. رئیس پلیس راهنمایی رانندگی البرز تاکید می کند: ملاک عمل پلیس در توقیف خودروهای فرسوده، نقص فنی است و نمی توانیم خودرویی را تنها به علت قدیمی بودن توقیف کنیم؛ حتی اگر سال های طولانی از عمر آن بگذرد. شریفی درباره اینکه به استناد مصوبه کارگروه کاهش آلودگی هوا، پلیس مکلف است با خودروهای دودزا برخورد کند، تاکید می کند: قطعا پلیس از تردد این خودروها ممانعت خواهد کرد و ملاک عملکردمان نیز آلاینده بودن این خودروها است.
مصوبه ای که کارگروه به شهرداری تکلیف کرد
حسین محمدی مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز در نشست خبری روز گذشته خود با اشاره به اینکه منابع سیار خودروها، عمده ترین منابع آلاینده عمومی هستند، فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی را هم عاملی در تشدید آلودگی هوا خواند و گفت: فرسودگی وسایل نقلیه عمومی بار مضاعفی بر پیکر محیط زیست وارد می کند که باید با نوسازی آن جان دوباره ای به هوا بخشید. وی با بیان اینکه مردادماه امسال در کارگروه کاهش آلودگی هوای استان نصب کاتالیزور و فیلتر روی خودروهای عمومی مصوب و به شهرداری تکلیف شد، افزود: اجرای این طرح چهار میلیارد تومان برآورد شده که پس از تصویب در شورای شهر، شهرداری باید نسبت به نصب این تجهیزات اقدام کند. به گفته محمدی همچنین مقرر شده ۱۰۰ دستگاه اتوبوس توسط شهرداری به ناوگان حمل و نقل عمومی اضافه شود. مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز درباره جلوگیری از تردد خودروهای آلاینده که از مصوبات طرح جامع کاهش آلودگی هوا است هم تاکید کرد که پلیس راهنمایی و رانندگی مکلف شده از تردد خودروهای دودزا ممانعت کند.