پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

روزنامه پیام آشنا روز دوشنبه درگزارشی به قلم 'تیلدا حسینی با عنوان 'اختلاف و طلاق بر روح فزندان ما چه می کند؟ ' به بررسی تاثیرات مخرب اختلاف و طلاق والدین بر فرزندان و خانواده می پرازد.
در این نوشتار و گفت وگوی اختصاصی این روزنامه با کارشناسان قوه قضاییه آمده است : تأثیر نامطلوب طلاق در جامعه بر کسی پوشیده نیست ولی تأثیر مخرب آن در خانوادههای صاحب فرزند بیشتر است و فرزندان طلاق در معرض آسیبهای جسمی و روانی بیشتری قرار دارند. همانطور که در گزارشهای قبلی نیز متذکر شدیم تاثیر اختلاف و طلاق بر فرزندان در سنین مختلف با توجه به جنسیت آنها متفاوت است. مثلا طلاق والدین روی پسران پیش دبستانی بین 3 تا 5 سال سبب ناآرامی و شیطنت بیشتر آنها میشود؛ درحالی که در دختران بیشتر به صورت عصبیمزاجی و حس کمال طلبی نمود پیدا میکند. تأثیر طلاق در پسران 6 تا 8 سال ابتدا به صورت افسردگی و بعد بصورت غم و خشونت بروز پیدا میکند و به طور کلی مشکلات پسران در این سن بیشتر از دختران است. در سنین نوجوانی واکنش فرزندان به طلاق با سازشپذیری بیشتری همراه است چون طلاق در سن استقلال آنها رخ داده است؛ ولی منجر به دوری آنها از محیط خانواده میشود که خود دردسرهای اجتماعی فراوانی به همراه دارد. اما یک چیز در تمام سنین همیشه در آنان مشترک است و آن احساس گناه است. چقدر ظالمانه است که فرزندان تصور کنند در ایجاد و بروز این اختلاف موثر هستند و در ذهن و خیال خود بارها این سوال را بپرسند که «آیا من مقصر این جدایی هستم؟»
چقدر به فرزندانمان بها میدهیم؟
این گزارش قصد دارد با شما والدین عزیز از این دیدگاه طلاق را بررسی کند که چقدر به احساس فرزندان خود هنگام اتخاذ تصمیمی به این مهمی که آینده آنها را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد، اهمیت میدهید؟ اصلا برای شما مهم است که وی را در جریان روند کلی طلاق قرار دهید و در صورت قطعیت طلاق به وی این اطمینان را بدهید که اولا طلاق واقع میشود، لذا وی را از خیالپردازی بیهوده برای بازگشت زندگی به شرایط عادی رها سازید. ثانیا به وی این اطمینان خاطر را بدهید که گرچه طلاق سبب جدایی والدین از یکدیگر میشود، ولی هیج قانون نوشته و نانوشتهای نمیتواند والدین را از آنها جدا سازد؟ مبادا جزو آن دستهای باشید که همه کارها را در خفا و دروغ انجام دهید و یک روز صیج فرزند شما از خواب بیدار شود و با جای خالی یکی از شما که خانه را برای همیشه ترک کرده است، روبرو شود! مبادا جزو آن دستهای باشید که از ترس آبرو مدام دروغ بگویید که پدر یا مادرش به سفر رفته و بزودی همه چیز بهتر خواهد شد، درحالیکه یکی از زوجین برای همیشه رفته و حتی زندگی جدیدی را با فرد دیگری آغاز کرده است. از این بایدها و نبایدها بسیار است ولی آنچه از همه مهمتر است این است که به احساس و آینده کودکان منصفانه و متعهدانه اهمیت دهیم.
حقوق کودکان از دید کارشناسان
سرکار خانم «طاهره امیدی» قاضی مشاور دادگاه خانواده کرج نیز بخشی از سخنان خود را به همین مبحث اختصاص دادند و از حقوق مسلم کودکانی گفتند که این روزها در خانوادهها نادیده گرفته میشود. با هم پای صحبتهای کارشناسانه ایشان مینشینیم:
به نظر شما هدف از ازدواج چیست؟
سخن را با کلام خداوند سبحان آغاز میکنم، آنجا که در آیه 21 سوره روم میفرماید: «برای شما از جنس خودتان همسرانی برگزیدیم تا به سوی آنان میل کنید و آرامش بگیرید و بین شما مودت و رحمت قرار دادیم.» چنانچه از ظاهر آیه نیز برمیآید زن و شوهر میبایست در کنار یکدیگر آرامش گیرند و این که برای زن و شوهر حقوق و تکالیفی در نظرگرفته شده است، برای آن است که بدون ناراحتی به وظیفه خود عمل کنند تا به هدف ازدواج که همان آرامش و تعالی زن و مرد میباشد، لطمهای وارد نشود. همانطور که زوجین در مقابل یکدیگر حقوق و تکالیفی دارند در مقابل فرزندان نیز با حقوق و تکالیفی روبرو هستند که در زمان بروز اختلاف بین زوجین میبایست به آن دقت بیشتری شود.
واکنش فرزندان در زمان اختلاف بین پدر و مادر چگونه است؟
وقتی والدین به جای آرامش در خانواده اختلاف را حاکم میکنند و فرزندان آنها به جای دریافت و احساس آرامش و امنیت در محیط امن خانه با محیطی متشنج و مضطرب روبرو میشوند، این امر در طولانی مدت اثرات خود را نشان داده و چه بسا باعث ایجاد عقدههای روانی شده که خود را در کودکی با گوشهگیری و پرخاشگری نشان داده و بعضا در نوجوانی برای فرار از وضع متزلزل خانه به ترک منزل و ورود به مکانهایی ناامن سوق داده میشوند تا بتوانند آرامش خیالی خود را در آن مکان جستجو نمایند. چه بسا که در راه رسیدن به این حباب آرامش بیرون از خانواده به دام افراد سودجو و شرور گرفتار شده که نتیجهای جز پرورش افراد ناسالم در اجتماع نخواهد داشت.
وظیفه والدین در مقابل فرزندان چیست؟
به نظر میرسد چنانچه زوجین در زمان بروز اختلاف فی مابین در مقابل فرزندان و جامعه احساس مسئولیت داشته باشند و ناراحتی خود را در محیط منزل علیه یکدیگر بروز ندهند و در مقابل فرزندان صحبت از طلاق و جدایی نکنند و یکدیگر را به ترک هم تهدید نکنند و فضای خانه را به محل نزاع تن به تن تبدیل نکنند، اثرات پدیده مخرب طلاق بر روی فرزندان کمرنگتر خواهد شد.
چه توصیهای به والدینی دارید که در آستانه جدایی قرار دارند؟
ما به تمام افرادی که به دادگاه خانواده مراجعه مینمایند، توصیه میکنیم که محیط خانه را به محل کارزار تبدیل نکنند. به این بیندیشند که بینندههای این صحنه جدال آنها کسی نیست جز جگر گوشههای خودشان که پناهگاه آرامششان همین پدر و مادر هستند. همچنین به زوجین مراجعه کننده توصیه میکنیم که عمر و جوانی و آرامش روحی و جسمی خود را با طرح دعاوی متعدد علیه یکدیگر در دادگاهها به هدر نداده و به جای آن با گذشت و احترام متقابل و با به کارگیری مشورت افراد باتجربه و متخصص نسبت به حل اختلاف اقدام کنند. در نهایت چنانچه به این نتیجه رسیدند که راهی جز جدایی ندارند، با در نظر گرفتن جمیع جهات از جمله وضعیت فرزندان بعد از جدایی و پیامدهای اجتماعی و فردی طلاق و با رعایت حقوق حقه طرفین نسبت به این امر به عنوان آخرین گزینه اقدام نمانید. چرا که واقعا طلاق با مسئولیت والدین در مقابل فرزندان سازگاری نداشته و با وقوع آن اثرات منفی آن چه بسا تا بزرگسالی در آنان باقی بماند.
«کودکان طلاق» فردا، همان «کودکان دعوای» امروز هستد.
آری «کودکان طلاق» فردا، همان «کودکان دعوای» امروز هستد. همان کودکانی که از دعواهای مکرر شما زیر سقفی که قرار بود مأمن و نقطه امنی برای آنها باشد،خسته شدهاند و بدون پناه در سکوت همه حرفها و دشنامها و دادزدنها و بیحرمتیهای شما را میبینند و میشنوند و یاد میگیرند و تحمل میکنند؛ در حالی که روح کودکانه آنها دیگر تاب تحمل این همه ناامنی و بیم و هراس از دست رفتن را ندارد. لذا اگر اختلافی هست، اگر جدایی در جال رخ دادن است، اگر این خانه دیگر سقف آرامشی ندارد، به خاطر آنان هم که شده حقوق فرزندان معصومی را که بیگناه در آتش این اختلاف میسوزند، بیشتر پاس بدارید و کمی آگاهی خود را برای مقابله با چنین موقعیت بحرانی افزایش دهید، شاید برای نجات این زندگی اگر کاری از دستتان برنیامد، حداقل پر و بال پرندگان این قفس کمتر آتش گرفت.