پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

یک کارشناس مسائل سیاسی معتقد است توسعه دموکراسی با نفت رابطه مستقیمی ندارد.
دکتر سعید میرترابی گفت: توسعه دموکراسی در یک کشور با نفت رابطه مستقیمی ندارد یعنی نه می‌توان گفت منابع نفت عامل تضعیف کننده دموکراسی است و نه آنرا به عنوان وسیله‌ای برای تقویت مردم سالاری دانست. وی افزود: نفت برای تاثیر بر تقویت و یا تضعیف دموکراسی به شرایط و متغیرهای وابسته‌ای نیاز دارد به همین دلیل در برخی مناطق جهان نفت دموکراسی را تضعیف و در برخی مناطق دیگر به توسعه آن کمک کرده است. میرترابی خاطرنشان کرد: خاورمیانه از مناطق نفت خیزی است که عامل نفت بیشتر در جهت تضعیف دموکراسی نقش داشته است و در ایران نیز اگر چه در دهه 30 به جنبش ملی دموکراتیک به رهبری دکتر مصدق کمک کرد اما به طور کلی و به خصوص در دهه 50 نظام سیاسی را در جهت خودکامگی هر چه بیشتر پیش برده است. این پژوهشگر حوزه انرژی و سیاست ادامه داد: بعد از انقلاب اسلامی با حاکم شدن نوع خاصی از دموکراسی در کشور که مشخصه بارز آن اتکا به آرا مردم است نفت با ایجاد فضای با ثبات سیاسی به توسعه این نوع از دموکراسی کمک کرده است و نقشی تقویت کننده داشته است. وی یادآورشد: اگرچه کسب درآمدهای نفتی به نوعی دولت را از مالیات گیری و رابطه درآمدی مستقیم با مردم بی‌نیاز کرده است که این می‌تواند در تضعیف دموکراسی نقش داشته باشد اما ارتباط مالیات و دموکراسی و نقش آن در تقویت مردم سالاری نیز مکانیسمی پیچیده دارد که باید به طور خاص بررسی شود و نمی‌توان آنرا به طور مستقیم به نفت مرتبط دانست. عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی تاکید کرد: نفت در کشورهای عربی خاورمیانه نیز به خاطر وجود شرایط خاص نقشی منفی در توسعه دموکراسی ایفا کرده و از گسترش آن جلوگیری به عمل آورده است اما در همان حال در کشوری مانند ونزوئلا به شکلگیری ریشه های اولیه دموکراسی کمک کرده است. میرترابی در پایان تاکید کرد: قاعده کلی ارتباط نفت و دموکراسی این است که نه می‌توان آنرا کاملا منفی و نه کاملا مثبت ارزیابی کرد و برای بررسی آن باید به متغیرهای واسطه دیگری چون شرایط اجتماعی رجوع کرد.