ارتباطات تجاری البرز در هزاره چهارم پیش از میلاد
سپیدارآنلاین: گروه اجتماعی
البرزپژوه و پژوهشگر فرهنگ و تاریخ البرز گفت که سندی موجود است که ارتباط تجاری میان البرز و تمدن شوش در هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح را نشان می دهد.
حسین عسکری ، افزود: این لوح گِلی، دست کم بر وجود نوعی ارتباط تجاری میان شوش باستان واقع در استان خوزستان و محوطه باستانی ازبکی در استان البرز دلالت می کند.وی با بیان اینکه با احتساب فاصله مکانی این مناطق می توان به شگفتی و اهمیت موضوع پی برد، اظهار داشت: ازبکی یکی از روستاهای کوچک در استان البرز است که شهرتی جهانی دارد.وی گفت: خشت گِلین 9 هزارساله آن در موزه سازمان ملل متّحد، روایتگر دیرپایی مدنیّت در ایران است و شهر مادی یک کیلومتر در یک کیلومتر آن که مشابه اش تاکنون در هیچ یک از محوطه های باستانی منسوب به مادها دیده نشده است.عسکری ادامه داد: در مجموع آثاری از هزاره هفتم پیش از میلاد مسیح تا دوره اسلامی (ایلخانیان) در این محوطه وجود دارد، به همین جهت، دکتر یوسف مجیدزاده چهره ماندگار باستان شناسی ایران از تعبیر 'دانشگاه باستان شناسی' برای ازبکی استفاده می کند؛ چون سیر باستانی 9 هزار ساله ای در 10 تپّه آن قابل مشاهده است.وی افزود: دکتر مجیدزاده سرپرست گروه کاوش در محوطه باستانی ازبکی، در یکی از روزهای سرد پاییزی سال 1378 خورشیدی، یک لوح گِلی باستانی را در 'مارال تپه' محوطه ازبکی کشف کرد که با مطالعه آن نتایج شگفت انگیزی به دست آمد. این پژوهشگر البرزی بیان داشت: مارال تپه از اواسط هزاره چهارم پیش از میلاد این سند افتخارآمیز را در دل پر راز خویش حفظ کرده و آن را پس از گذشت این هزاره های طولانی به مردم فرهنگ دوست البرز هدیه کرده است. وی گفت: این لوح گلین بیشتر شبیه گل نبشته های دوران آغاز عیلامی است که ارقام و نشانه های آن تاکنون مشاهده نشده است.عسکری با بیان اینکه به نظر می رسد لوح به دست آمده بخشی از یک لوح محاسباتی باشد، افزود: در آن، ارقام بیشتر به صورت سوراخ های کوچک گِرد در اثر ناخن و یا وسیله ای مانند آن ایجاد شده و قبل از باز کردن حساب مجدّد به کمک خطی افقی حساب پیشین را به اصطلاح بسته اند. وی ادامه داد: ورز گِل چنان به خوبی انجام گرفته که جنس آن به طور کامل فشرده و سخت شده است و حتّی یک حباب هر چند کوچک هوا هم در سطح لوح به چشم نمی خورد.وی اظهار داشت: شکل لوح احتمالاً راست گوشه است، طول این قطعه در حالت کنونی 7/6 و عرض آن 7/5 سانتیمتر است اما به نظر می رسد که در اصل ابعادی به مراتب بیشتر از این داشته است. عسکری گفت: ضخامت لوح در حدود 1 سانتیمتر است و نگاهی به پشت آن نشان می دهد که یکبار بر آن چیزهایی نوشته شده اما پیش از خشک شدن لوح، سطح آن را صاف کرده یا به عبارت دیگر پاک کرده اند.وی افزود: این لوح به همراه پیکره و سفال لب واریخته ای که از سکویی واقع در غرب برش حفاری مارال تپه به دست آمده، دست کم بر وجود نوعی ارتباط تجاری میان شوش باستان واقع در استان خوزستان و محوطه باستانی ازبکی در استان البرز دلالت می کند. وی بیان داشت: در سال 1380 مقاله ای از 'فرانسوا والا' زبان شناس فرانسوی در یکی از مجله های تخصصی زبان شناسی فرانسه در معرفی این لوح به چاپ رسید که حاکی از اهمیت جهانی این اثر باستانی است.
منبع ایرنا