پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

با نزدیک شدن به جشن نوروز، انجمن زنان دانشگاه خوارزمی، مراسم جشن اسفندگان و آیین پیشواز نوروز را دراین دانشگاه برگزار کرد.
سعیده پراش، پژوهشگرتاریخ باستان در ابتدای این مراسم گفت: ما ایرانی‌ها آیین‌های ملی و دینی خود را در کنار هم ارج می‌نهیم و این همان ویژگی فرهنگ باارزش ایرانی است که در سرتاسر تاریخ زبانزد همه پژوهشگران بوده است. وی ادامه داد: جشنها و آیین‌ها نمودهای بارز فرهنگ یک ملت است و با شناختن همین جشن‌هاست که می‌توان به هویت و ماهیت یک ملت پی برد. این پژوهشگر تاریخ باستان با بیان اینکه تقویم ایران در سالیان دور پر از جشن‌ها و آیین‌های متنوع بوده است گفت: اما متاسفانه در حال حاضر بسیاری از این جشن‌ها از بین رفته است و بسیاری مردم ما فقط نوروز و چهارشنبه سوری و یلدا را در ذهن خود دارند. وی با ارائه توضیحی کوتاه در خصوص واژه جشن اظهار کرد: نخستین نکته‌ای که در مورد جشن می‌توان گفت این است که واژه جشن از یزشن در زبان پهلوی گرفته شده است. پراش در خصوص برگزاری جشن‌ها در ایران باستان افزود: در تقویم باستان هفته وجود نداشت و سال به 12 ماه 30 روزه تقسیم می‌شد که هر کدام از روزهای ماه یک نام مخصوص به خود را داشتند. وی یادآورشد: روزهای ماه با نام هورمزد شروع و به نام فروغ روشنایی ختم می‌شد؛ نام همه ماه‌های سال در این 30 روز وجود داشت و زمانی که نام آن روز با نام همان ماه تطبیق پیدا می‌کرد آن روز را جشن می‌گرفتند مانند جشن تیرگان، مهرگان و ... پراش به جشن اسفندگان یا سپندارمذگان اشاره کرد و گفت: در این تقویم پنجمین روز ماه به نام سپندار است و فلسفه برگزاری جشن دراین روز تطبیق آن با نام ماه اسفند است. این پژوهشگر تاریخ باستان تاکید کرد: با توجه به اینکه سال 365 روز است اما تقویم باستان 360 روز را شامل می‌شود؛ ایرانی‌ها پنج روز باقیمانده در آخر سال را به نام پنجه نامگذاری کرده و آن پنج روز را با برنامه‌های گوناگون جشن می‌گرفتند. وی به یکی از آیین‌های جشن پنجه اشاره کرد و گفت: یکی از اقدامات ایرانیان در این جشن تعیین میر نوروزی بود، میر نوروزی به صورت نمادین و طنز گونه به عنوان حاکم انتخاب می‌شد و در این پنج روز احکامی را صادر می‌کرد که جنبه طنز به خود می‌گرفت. پراش با بیان اینکه انتخاب میر نوروزی نوعی انتقاد و طنز سیاسی نیز به حساب می‌آمد اضافه کرد: حافظ نیز در خصوص جشن پنجه و میرنوروزی شعر سروده است: سخن در پرده می‌گویم چو گل از غنچه بیرون آی/که بیش از پنج روزی نیست حکم میر نوروزی وی آیین ها و جشن ها را شناسنامه و هویت فرهنگی یک ملت دانست و عنوان کرد: اسفند یا سپندارمذگان نماد باروری، عشق، فروتنی و بردباری است. پراش افزود: تمام نمادهایی که در اسفند وجود دارد نماد زن به ویژه بانوی ایرانی است زیرا بانوی ایرانی هم نماد عشق، فروتنی و بردباری بدون چشم داشت است. وی خاطرنشان کرد: زن در ایران باستان بر خلاف یونان که اسطوره شهوت و برهنگی است؛ اسطوره پاکی و عشق و پوشیدگی است. این پژوهشگر تاریخ باستان در خصوص آیین‌های ایران یادآور شد: یکی از ویژگی‌های دیگر این آیین‌ها این است که به هیچ دین و قومیتی محدود نمی‌شوند و می‌توانند نماد انسجام ملی تمام ایرانیان باشند. وی با بیان اینکه جشن اسفندگان هم به زنان تعلق دارد و هم به دختران گفت: یکی از مراسم‌هایی که در خلال این جشن برگزار می‌شد این بود که مدیریت و امور اجرایی شهرها به زنان واگذار می‌شد و مردان هم از دستورات اطاعت می‌کردند. پراش به اهمیت خوراک در جشن‌های ایرانی اشاره کرد وگفت: یکی از خوراک‌هایی که دراین جشن پخته می‌شد و در میان اهالی یک محل تقسیم می‌شد آش اسفندی بود. وی اضافه کرد: آش اسفندی رنگی سرخ دارد و در آن از هفت نوع حبوبات استفاده می‌شود؛ پخت این آش از شب اول اسفند شروع و روز بعد بین همسایگان تقسیم می‌شود. پراش در پایان گفت: امیدوارم از سال‌های آینده همه مردم ما به آیین‌های ملی خود افتخار کنند و با دوری از غرب زدگی و شرق زدگی فرهنگ و هویت ملی خود را بهتر دریابند.