صفحه اصلي > یادداشت > کم‌آبی در پشت سدها؛ آغاز بحرانی خاموش برای ایران
کم‌آبی در پشت سدها؛ آغاز بحرانی خاموش برای ایرانامروز, 08:28. نويسنده: monshi |
 خشک شدن سدهای کشور به نقطه‌ای نگران‌کننده رسیده است؛ جایی که نه‌تنها کشاورزی و تولید برق، بلکه حیات مردم و محیط‌زیست را به‌طور مستقیم تهدید می‌کند. این بحران خاموش، اگر جدی گرفته نشود، می‌تواند آینده‌ای تاریک‌تر از آنچه تصور می‌کنیم رقم بزند. اکنون زمان تصمیم‌گیری‌های بزرگ و اصلاح مسیر گذشته فرا رسیده است. زری اسفندفر/ بحران کم‌آبی و کاهش بی‌سابقه ذخایر سدها در ایران، این روزها به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کارشناسان و فعالان زیست‌محیطی تبدیل شده است. سدهایی که سال‌ها به‌عنوان پشتوانه تأمین آب شرب، کشاورزی و تولید برق مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اکنون با کمترین حجم ذخیره آبی خود مواجه شده‌اند. این روند، پیامدهای گسترده‌ای برای اکوسیستم‌ها، تولید محصولات کشاورزی و حتی زندگی روزمره مردم در پی دارد.آمارهای منتشرشده از وزارت نیرو نشان می‌دهد که حجم ذخایر آبی بسیاری از سدها نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است. این وضعیت، هشداری جدی برای استان‌هایی است که وابستگی بالایی به این منابع دارند. کاهش بارندگی، تداوم خشکسالی‌های چند سال اخیر و افزایش دما از یک‌سو و مصرف بی‌رویه منابع از سوی دیگر، این بحران را به مرحله‌ای خطرناک رسانده است.نقش سوءمدیریت منابع آبی در شکل‌گیری این وضعیت را نمی‌توان نادیده گرفت. در بسیاری از مناطق کشور همچنان شاهد کشت محصولات پرآب‌بر همچون برنج و هندوانه هستیم که فشار مضاعفی بر منابع وارد می‌کند. علاوه بر آن، شبکه‌های فرسوده انتقال آب باعث هدررفت قابل توجهی در مسیر انتقال شده است. در برخی استان‌ها بیش از ۳۰ درصد آب شرب در لوله‌های قدیمی نشت کرده و از بین می‌رود.خشک شدن سدها تنها محدود به پیامدهای اقتصادی و کشاورزی نیست. این وضعیت می‌تواند منجر به کاهش تولید برق از نیروگاه‌های برق‌آبی، افت سطح سفره‌های زیرزمینی، افزایش پدیده گردوغبار و مهاجرت روستاییان به شهرها شود. این روند، به‌تدریج مشکلات اجتماعی و امنیتی گسترده‌ای را نیز به همراه خواهد داشت. کارشناسان تاکید می‌کنند که عبور از این بحران نیازمند اصلاحات جدی در مدیریت منابع آب است. اصلاح الگوی کشت، توسعه سامانه‌های نوین آبیاری، کاهش هدررفت آب در شبکه‌های شهری و آموزش همگانی برای مدیریت مصرف، از جمله اقدامات ضروری در این مسیر است. علاوه بر این، دولت باید با نگاه بلندمدت و جامع‌نگر، طرح‌های آبخیزداری و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین شیرین‌سازی آب را در دستور کار قرار دهد.رسانه‌ها نیز در این میان نقش کلیدی دارند. فرهنگ‌سازی برای تغییر الگوی مصرف و افزایش حساسیت عمومی نسبت به بحران آب می‌تواند نقطه شروعی برای اصلاح رفتارها باشد. جامعه‌ای که از عمق این بحران آگاه شود، بدون شک همکاری بیشتری برای مقابله با آن خواهد داشت.خشک شدن سدها هشداری است که اگر امروز شنیده نشود، فردا ممکن است کشور را با چالش‌هایی مواجه کند که بازگشتی از آن‌ها متصور نباشد. اکنون بیش از هر زمان دیگری به همبستگی، تدبیر و اقدام فوری نیاز داریم تا بتوانیم آینده‌ای پایدار برای سرزمین‌مان رقم بزنیم. --- بازگشت |