صفحه اصلي > یادداشت > بازي هاي رايانه اي با اعصاب و روان کودک چه مي‌کند
بازي هاي رايانه اي با اعصاب و روان کودک چه مي‌کند3 اسفند 1393. نويسنده: monshi |
 بازي هاي آتاري و ميکرو، از نمونه هاي ابتدايي بازي هاي رايانه اي است که بازار اسباب بازي و لوازم سمعي و بصري را به تسخير خو د در آورده اند. تصاوير يک بعدي و بهره گيري از گرافيک رايانه اي ، ويژگي مهم اين بازي هاست. اين پديده جديد دانش بشري که تقريباً در همه شئون زندگي انسان راه يافته است، همچون ديگر ساخته هاي دست بشر دو رو دارد که يک روي آن استفاده صحيح در کارها و کمک به رشد و سعادت بشر است و روي ديگر آن استفاده غلط است که معمولاً جز در موارد علمي و شغلي از آن استفاده مي شود. بازي هاي رايانه اي بيشتر از همه، کودکان و نوجوانان را شيفته خود مي کند. پيشرفت کيفيتي اين بازي ها به فاصله کوتاهي در ايران رواج يافته و بازار اسباب بازي و لوازم صوتي تصويري را به تسخير خود درآورده است. اين بازي ها که داراي تصاوير دو بعدي، موسيقي و... است، تا ?? درصد با تصاوير واقعي انطباق دارد. چيزي که اخيراً بر تعداد طرفداران اين بازي ها افزوده ، قيمت مناسب آنها براي مصرف کننده است. علاوه بر اين چون کودک و نوجوان خود اجرا کننده و در بطن بازي است و همراه با ساير شخصيت هاي بازي درگير ماجراهايي مي شود که طراح آن براي او تدارک ديده است، اين نوع بازي، برايش بسيار جذاب است. اين بازي ها با استفاده از تصاوير پرتحرک و صداهاي مهيج، دنيايي از هيجان را براي کودکان که شيفته جنب و جوش هستند، ارزاني مي دارد و همين جذبه، روح و جسم آنان را مطيع خود ساخته و به عالمي از تخيلات مي برد تا جايي که کودک، خود را محور و قهرمان اصلي ماجرا مي پندارد. اثرات مثبت بازي هاي رايانه اي يادگيري را آسان و توجه کودکان را جلب مي کند. با رايانه هر چند بار که بخواهند، مي توانند موضوعي را ببينند و مرور کنند. برنامه هاي بسيار متنوعي وجود دارند که به کودکان امکان مي دهد تا نقاشي ها يا داستان هايي را خلق کنند و يا بازي هاي در بازار موجود است که کودکان را به تاريخ يا جغرافيا علاقه مند مي کند. برنامه هاي آموزشي به کودکان کمک مي کند تا مهارت هايي را تمرين کنند. کودک بدون کثيف کردن لباس ها و اطراف مي تواند به راحتي نقاشي بکشد و رنگ ها را عوض کند. مثلاً اگر از رنگ سبز نقاشي اش خوشش نيامد به رايانه مي گويد رنگ قرمز را انتخاب کن، رنگ قرمز رضايت او را فراهم نکرد، رنگ آبي و... بازي هاي رايانه اي هم چنين به کودکان و نوجوانان مبتلا به بيماريي هايي چون «فلج مغزي» يا «نارسايي در تشخيص واژه ها» کمک مي کند. بيش تر برنامه هاي رايانه اي در وقت وهزينه، صرفه جويي هاي بسياري به همراه دارند. مفاهيم و مباني رياضيات را با کمک شکل هاي مختلف و ساده به کودک آموزش مي دهد. به عقيده بعضي از پزشکان، بازي هاي رايانه اي به کودکان کمک مي کند که به داروهاي مسکن کمتر احتياج پيدا کنند. بازي هاي رايانه اي بچه ها را وارد دنيايي مي کند که کنترلش در دست آنهاست و به همين دليل آنها از اين بازي لذت مي برند. باعث هماهنگي چشم و دست و پرورش عضلات ظريف کودک مي شود. وسيله کمک آموزشي براي معلولين و پر کردن اوقات فراغت آنان است. دليل عمده ناراحتي صرع، مربوط به کساني مي شود که نسبت به نور حساسيت دارند و تحمل چشمک هاي پي در پي نور در بازي هاي رايانه اي براي آنان دشوار است. اثرات منفي بازي هاي رايانه اي آسيب هاي جسماني است چشمان فرد به دليل خيره شدن مداوم به صفحه نمايش رايانه به شدت تحت فشار نور قرار مي گيرد و دچار عوارض مي گردد. مشاهدات نشان داده است که نوجوانان چنان غرق بازي مي شوند که توجه نمي کنند تا چه حد از لحاظ بينايي و ذهني بر خود فشار مي آورند. به دليل اين که کودک در يک وضعيت ثابت تا ساعت ها مي نشيند، ستون فقرات و استخوان بندي او دچار مشکل مي شود و فرد، مبتلا به آرتروز مي شود. همچنين احساس سوزش و سفت شدن گردن، کتف ها و مچ دست از ديگر عوارض کار نسبتاً ثابت و طولاني مدت با رايانه است. پوست فرد در معرض مداوم اشعه هايي قرار مي گيرد که از صفحه رايانه پخش مي شود. ايجاد تهوع و سرگيجه خصوصاً در کودکان و نوجواناني که زمينه صرع دارند، از ديگر عوارض بازي هاي رايانه اي است. هيجان هميشگي هنگام بازي، بر روي ارگانيسم فرد تأثير گذاشته وپي آمدهاي منفي بردستگاه گردش خون و گوارش مي گذارد، هم چنين اين هيجان هاي دروغين، سلامت رواني کودک را به خطر مي اندازد. به نظر برخي از متخصصان اعصاب و روان، بازي هاي پرهيجان رايانه اي که طي آن، صفحه نمايش گر رايانه، از فلاش ها و شعاع هاي خيره کننده نوري پوشيده مي شود، سبب بروز هيجانهاي شديد عصبي در نوجواناني مي شود که از نظر عصبي ضعيف هستند و براي ابتلا به صرع، آمادگي دارند. دليل عمده ناراحتي صرع، مربوط به کساني مي شود که نسبت به نور حساسيت دارند و تحمل چشمک هاي پي در پي نور در بازي هاي رايانه اي براي آنان دشوار است. حدود يک درصد از نوجوانان غيرمبتلا به بيماري صرع، به نور حساسيت دارند؛ در حالي که اين رقم در ميان بيماران مبتلا به اين بيماري، پنج درصد است که حتي در مواردي هنگام بازي صرع به مرگ گزارش شده است. مادر يک نوجوان?? ساله در يک بررسي که روزنامه انگليسي «سان» در اين باره انجام داد گفت: پسرم بر اثر بازي هاي رايانه اي «نينتندو» جان سپرده است.وي افزود که پسرش پس از يک ساعت بازي، دچار تشنج شد و به زمين افتاد و چند دقيقه بعد، جان سپرد. آسيب هاي رواني تربيتي تقويت حس پرخاشگري مهمترين مشخصه بازي هاي رايانه اي حالت جنگي اکثر آنهاست و اين که فرد بايد براي رسيدن به مرحله بعدي بازي با نيروهاي به اصطلاح دشمن بجنگد، استمرار چنين بازي هايي کودک را پرخاشگر و ستيزه جو بار مي آورد. خشونت" مهمترين محرکه اي است که در طراحي جديدترين و جذاب ترين بازي هاي کامپيوتري به حد افراط از آن استفاده مي شود، برخي از چهره هاي معروف هاليوود که در فرهنگ ما انسان هاي ضد ارزش و غيراخلاقي هستند، در اين بازي ها به صورت قهرمان هاي شکست ناپذير جلوه نمايي مي کنند. انزوا طلبي کودکاني که به طور مداوم با اين بازي ها درگيرند درون گرا مي شوند. در جامعه، منزوي و در برقراري ارتباط اجتماعي با ديگران ناتوان مي گردند. روحيه انزواطلبي باعث مي شود که کودک از گروه همسالان جدا شود که اين خود سرآغازي براي بروز ناهنجاري هاي ديگر است. مادري مي گويد: فرزندم به بازي هاي رايانه اي معتاد شده است. او هر روز خود را به صفحه تلويزيون مي رساند و از دنياي بيرون به کلي بي خبر است، حتي متوجه رفت و آمد ميهمانان نمي شود و هميشه بعد از دست کشيدن از اين برنامه با سردرد و کسالت مواجه مي شود. تصور بيشتر خانواده ها اين است که در بازي هاي رايانه اي فرد در بازي مداخله فکري مداوم دارد. اما اين مداخله، فکري نيست بلکه اين بازي ها سلول هاي مغزي را گول مي زنند و از نظر حرکتي نيز فقط چند انگشت کودک را حرکت مي دهند. تنبل شدن ذهن در اين بازي ها به دليل اين که کودک و نوجوان با ساختني ها و برنامه هاي ديگران به بازي مي پردازد و کمتر قدرت دخل و تصرف در آنها را پيدا مي کند اعتماد به نفس او در برابر ساختني ها و پيشرفت ديگران متزلزل مي شود. تصور بيشتر خانواده ها اين است که در بازي هاي رايانه اي فرد در بازي مداخله فکري مداوم دارد. اما اين مداخله، فکري نيست بلکه اين بازي ها سلول هاي مغزي را گول مي زنند و از نظر حرکتي نيز فقط چند انگشت کودک را حرکت مي دهند. ما هر چه در اين مسير حرکت کنيم و بازي ها را گسترش دهيم، انسان هايي را تحويل جامعه خواهيم داد که سرخورده، افسرده، غيرمتحرک و غيرسازنده هستند و خود اتکايي آنها بسيار کم خواهد بود و ابتکار عمل نخواهند داشت، در حالي که براي جامعه، نياز به انسان هايي خلاق، مبتکر و متفکر داريم. اثير منفي در روابط خانوادگي با توجه به اين که زندگي در کشور ما نيز به طرف ماشيني شدن پيش مي رود و در بعضي خانواده ها زن و مرد شاغل هستند و يا بعضي از مردان بيش از يک شغل دارند، خود به خود روابط عاطفي و در کنار هم بودن خانواده کمتر شده و عده زيادي از اين وضع و وجود تلويزيون به عنوان جعبه جادويي که باعث سرد شدن روابط خانوادگي شده ناراضي هستند و حالا نيز جعبه جادويي ديگري يا جاذبه سحرآميزتري به نام رايانه اضافه بر اين وضعيت شده و مشکلات را دو چندان کرده است. افت تحصيلي به دليل جاذبه مسحور کننده اي که بازي هاي رايانه اي دارد، بچه ها وقت و انرژي زيادي را صرف بازي با آن مي کنند، حتي بعضي از کودکان صبح، زودتر از وقت معمول بيدار مي شوند تا قبل از مدرسه کمي بازي مي کنند و وقت هاي تلف شده را هم بدين صورت جبران کنند. يکي از والدين اظهار مي دارد که در سال گذشته پسرم بهترين نمرات را داشته اما از وقتي که رايانه برايش خريده ايم روزي ? الي ? ساعت وقت خود را صرف بازي مي کند و از لحاظ تحصيلي افت پيدا کرده است. افت اخلاقي اشاعه فرهنگ برهنگي و ترويج ضد اخلاقي ، از آفت هاي ديگر بازي هاي رايانه اي است. نبردهاي تن به تن دختران نيمه عريان، رقص و موسيقي غربي و ... در اين گونه بازي ها تبليغ شده است و متأسفانه بي هيچ گو نه محدوديتي، در فروشگاه ها به معرض فروش گذاشته مي شود. برخي از برنامه هاي رايانه اي ، با بازي هاي ساده شروع شده و به تصاوير مستهجن ختم مي شوند؛ در برخي از اين بازي ها، جايزه پيروزي، ظاهر شدن عکس هاي مستهجن بر روي صفحه رايانه شماست. بي ترديد در ساخت و توليد اين بازي ها، دست سازمان هاي جاسوسي سيا، موساد و... در کار است و مي خواهند ذهن و روان کودکان ما را مسموم کنند. زمينه ساز از خود بيگانگي دنياي مجازي ولي نزديک به واقعيتي که در بازي هاي رايانه اي به تصوير کشيده مي شود، آن قدر مسحور کننده و جذاب است که مخاطب کودک و نوجوان در معرض تأثير تمام باورهايي قرار مي گيرد که از سوي طراحان اين بازي ها به او القا مي شود. متأسفانه اين گونه بازي ها، بي هيچ کنترل و نظارتي از سوي مراجع ذي صلاح، به آساني در دسترس فرزندانمان قرار مي گيرد و حقيقت ها و واقعيت هاي موجود را به آساني وارونه جلوه مي دهند فرد، دچار از خودبيگانگي شده و مانند آن ها مي انديشد. براي نوجواني که در حال بازي است فرقي نمي کند که دشمن کيست؛ دشمن همان است که بازي مي گويد. در ميان انبوه بازي هاي رايانه اي که اکنون به آساني در دسترس کودکان قرار مي گيرند، بازي هايي وجود دارند که در آن مسايل اعتقادي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي کشور هاي مسلمان بويژه ايران، مورد گستاخي قرار مي گيرد. تهيه و تنظيم : پليس فتا فرماندهي انتظامي استان البرز بازگشت |