رفتنی برای برنگشتن!
سپیدارآنلاین: گروه یادداشت
تاریخ انقلاب اسلامی و خصوصا چند سال پایانی منتهی به انقلاب، از مواردی ست که مرور چندبارهی آن خالی از لطف نیست.
هرسال با نزدیک شدن به ایام فجر انقلاب و مناسبتهای مرتبط با آن، حجم قابل توجهی از محصولات در شاخههای مختلف تولید و توزیع میشود. یکی از این مناسبتها، 26ام دیماه، مصادف با سالگرد فرار محمدرضا شاه از کشور است. شاید در نگاه ابتدایی خیلی ساده به نظر برسد، کشور دچار هرج و مرج شده است، و در آستانه انقلاب، شاه از ترس میگریزد. اما وقتی دقیقتر و عمیقتر به مساله نظری بیافکنیم، متوجه میشویم که تببین این ماجرا به همین سادگی هم نبوده است. حداقل 3 یا 4 نظر پیرامون مساله خروج محمدرضا شاه از کشور وجود دارد. تعبیر اول، همانی است که اشاره کردم، این روند در موارد دیگر و در دیگر کشورها هم صادق بوده است که همزمان با افزایش اعتراضات و اوجگیری حرکت انقلابی، حاکم در اولین اقدام حکومت کشور را به نظامیان واگذار کرد و خود از کشور خارج میگردد. برای این قضیه البته شواهدی هم نیاز است، از جمله خروج خانواده، انتقال داراییها و ... . تعبیر دوم، همان چیزی است که خود شاه اظهار کرد. خستگی شاه از این شرایط، بیماری وی و نیاز به استراحت. در این روایت، شاه صرفا برای چندماه کوتاه از کشور خارج شده و با آرام شدن وضعیت، به کشور باز میگردد. تعابیر سوم و چهارم به نوعی در یک نکته مشترک هستند. نقش آمریکا(و انگلیس)! شاهد مثال هم، حضور ژنرال هایزر در ایران است. گروهی از سلطنتطلبان معتقدند که خروج شاه از کشور، توطئه آمریکائیها بوده و آنها در هماهنگی با انقلابیون محمدرضا را با فریب از کشور خارج کرده و انقلاب را ... .
اما روایت چهارم که به نظر میرسد بیشترین نزدیکی به واقعیت را داشته باشد، تلاش آمریکا برای هدایت انقلاب و جهت دهی به آن است. نقش سفارتخانههای آمریکا و انگلیس را در خروج محمدرضا از کشور نمی توان نادیده انگاشت، اما آیا آنها در همانگی با انقلابیون این اقدام را انجام دادند؟ پاسخ منفی است! اگر به تحولات اخیر در کشورهای منطقه شمال آفریقا خصوصا مصر و لیبی نگاهی داشت باشید، متوجه خواهید شد که آمریکاییها همواره در مراحل واپسین یک جنبش خود را وارد میکنند تا بتوانند از آب گلآلود ماهی گرفته و جریان حرکت انقلاب را به سمت اهداف خود تغییر دهد. و شاید این همان چیزی است که هایزر آمریکایی به دنبال آن بود؛ انقلابی برای آمریکا و به دست مردم! اما باید اذعان داشت که رهبری الهی حضرت روح الله(قدس) و درایت یاران نزدیک ایشان از جمله مرحوم شهید دکتر بهشتی، مانع از اجرای چنین نقشهای شده و آن سفر، هیچ بازگشتی پیدا نکرد.
علی حدادی – کارشناس مسائل سیاسی و فرماندار سابق نظرآباد و ساوجبلاغ