صفحه اصلي > گزارش > فضای مجازی و دغدغه های والدین دانش آموزان البرزی
فضای مجازی و دغدغه های والدین دانش آموزان البرزی18 آبان 1399. نويسنده: monshi |
 تعطیلی مدارس به علت شیوع ویروس کرونا، زمینه استفاده زودهنگام دانش آموزان را در فضای مجازی بوجود آورد که این موضوع مهم امروز به یکی از دغدغه های والدین دانش آموزان در استان البرز تبدیل شده است. با شیوع ویروس کرونا همانند سایر کشورها، فصل جدیدی درزندگی مردم به خصوص درحوزه آموزش رقم خورد به گونه ای که با اعلام تعطیلی مدارس در اسفند ماه سال گذشته، متولیان امورآموزش در حوزه آموزش و پرورش برای جلوگیری ازتوقف و ایجاد خلل در آموزش از طریق تولید محتوا درفضای مجازی امور درسی دانش‌آموزان را تداوم دادند.تداوم شیوع ویروس کرونا سبب شد تا باز هم دانش آموزان در مدارس حضور پیدا نکنند و کلاس های درس همچنان به صورت غیرحضوری در قالب شبکه آموزشی شاد و یا در زمان قطعی این شبکه در دیگر فضاهای مجازی قابل دسترس از سال ها قبل بسیاری ازکشورها از این روش در آموزش خود استفاده می‌کردند اما در کشورمان استفاده از فضای مجازی در زندگی خانواده های ایرانی به خصوص برای دانش آموزان که همراه با آسیب های مختلفی می باشد، یکباره رقم خورد. بسیاری از دانش‌آموزان به ویژه در پایه ابتدایی که تا پیش از این به فضای مجازی و استفاده از گوشی همراه ورود پیدا نکرده بودند، برای ادامه تحصیل مجبور به استفاده از این روش به منظور بهره گیری از آموزش های کلاس درس معلم خود شدند.استفاده از فضای مجازی برای تداوم فرآیند تعلیم و تربیت ازهمان ابتدا با مخالفت بسیاری از خانواده ها روبرو شد زیرا دانش آموزان و والدین نسبت به سواد رسانه ای شناخت لازم را نداشتند و در واقع این ورود یک شوک را در عرصه تعلیم و تربیت کشور از جمله استان البرز رقم زد.دراین شرایط خاص، تعطیل نشدن جریان آموزش بسیار مهم بود و متولیان تعلیم و تربیت بلافاصله برای جلوگیری از اختلال در روند آموزشی مدارس از فضای مجازی استفاده کرده و سپس شبکه آموزشی شاد را راه اندازی کردند.نگرانی والدین دانش آموزان البرزی از ورود دانش‌آموزان به فضای مجازی را میتوان در پیام های ارسالی آنان به معلمان، کارکنان حوزه ستادی آموزش و پرورش و مشاوران مدارس و مراکز مشاوره این استان مشاهده کرد. نگرانی و عدم تمایل والدین فاطمه ترکاشوند، یکی از والدین دانش آموزان دغدغه مند البرزی است که دراین زمینه گفت: فرزندش درپایه ششم ابتدایی مشغول تحصیل است که تا قبل از شیوع کرونا و غیر حضوری شدن آموزش مدارس حتی برای بازی کردن حق استفاده از گوشی همره را نداشت.وی با اشاره به اینکه به رغم تمکن مالی تا پیش از شیوع کرونا حتی فکرتهیه دستگاه گوشی برای دخترش را درذهنش تصور نکرده است، افزود: قبل از غیرحضوری شدن کلاس های درس همواره سعی می کردم تا دخترم را قانع کنم که استفاده از فضای مجازی شرایط سنی و پختگی دارد اما امروز استفاده از تلفن همراه حتی برای دانش آموزان دوره ابتدایی درهرخانه ای مجاز شده است.وی خاطرنشان کرد: امروز به دلیل اجباری که دربخش آموزش ها از طریق فضای مجازی وجود دارد، دیگرنشانی از گذراندن دوران کودکی با بازی های کودکانه وجود ندارد و یا بسیارکم رنگ شده است.این مادردانش آموزیادآورشد: بیشتروقت ها شبکه آموزشی شاد قطع است و دانش آموزان از پیام رسان های دیگری چون ایتا، تلگرام و یا واتساپ برای حضور درکلاس درس معلم استفاده می کنند که بلافاصله با وصل شدن به اینترنت با تصاویر و یا مطالبی روبرو می شوند که برای گروه سنی آنها بسیار زود است.وی ادامه داد: فضای مجازی برای دانش آموزان امن نیست واین نا امن بودن به خاطرعدم بلوغ فکری آنان بسیار خطرناک است و این موضوع به یکی از دغدغه های والدین درکنارسایر مشکلات تبدیل شده است.مهدی عباسی از دیگراولیای کرجی که مخالف استفاده دانش آموزان از فضای مجازی است، بیان داشت: اگرچه آموزش به روش مجازی دارای فایده هایی چون استفاده از روش های نوین آموزشی درزمان بحران است اما استفاده و اینترنت در سنین پایین آسیب هایی را برای آنها به همراه دارد.وی بیان داشت: بیشتروالدین مخالف حضور واستفاده دانش آموزان ازفضای مجازی هستند چون هیچگونه کنترل و نظارتی دراین زمینه وجود ندارد.وی خاطرنشان کرد: مجازی شدن آموزش به علت شیوع ویروس کرونا، زمینه وابستگی دانش‌آموزان به گوشی همراه برای وصل شدن به شبکه های اجتماعی وحتی بازی های رایانه ای که بیشتر جنگی است را افزایش داده است که امروزه به یک دغدغه دربین خانواده ها تبدیل شده است. وی گفت: بسیاری از والدین تسلط بر فناوری ندارند ودانش آموزان با دانستن این موضوع به فضای مجازی سفر می کنند تا به قول خودشان ازشگفتی های آن عقب نمانند.وی ادامه داد: همه ساعات فرزندم در تبلت می‌گذرد. یا درس می خواند و یا بازی می کند. مدام یک گوشه نشسته و سرش توی تبلت است و این موضوع نگران کننده است.ابراهیم بیات از دیگر اولیای البرزی می گوید: اصلا نمی دانم این روزها فرزندانم چگونه درس می خوانند و وضعیت درسی اشان درچه سطحی قراردارد.وی بیان داشت: تنها چیزی که دراین مدت متوجه شده ام این موضوع خطرناک است که بیشتروقت آنها درگوشی یا تبلت سپری می شود و حتی میان وعده یا غذای خود را هنگام دردست داشتن این وسایل آسیب زا مصرف می کنند و زمانی هم که اعتراض می کنم می گویند معلم ما کلاس را دراین ساعت برگزارمی کند.وی خاطرنشان کرد: اکنون بسیاری ازوالدین همانند من نه متوجه می‌شویم که بچه ها کدام سایت را باز می‌کنند و نه از ساعت کلاس های درس مطلع هستیم زیرا هر معلمی درهر ساعتی که دلش می خواهد کلاس را برگزار می کند که این موضوع نظارت والدین را درزمان حضوردانش آموزان درفضای مجازی بسیارسخت کرده است.این شهروند البرزی که کوچکترین فرزندش درپایه اول ابتدایی درس می خواند، افزود: وقتی بچه‌ای از کلاس اول، درس را یاد نگیرد، در آینده هم چیزی نخواهد آموخت و این موضوع نگران کننده است و باید فکری کرد زیرا هنوز فرزندم نتوانسته با معلمش انس بگیرد و حتی فیلم‌هایی که معلم می‌گیرد را نمی‌بیند.وی گفت: چطور باید وسیله ای در اختیار فرزندم باشد که من به عنوان پدرش نتوانم او را رصد کنم درحالی که این روزها بحث‌هایی چون چالش مومو نیز مطرح است لذا نگرانی ما والدین نسبت به حضور دانش آموزان در این فضای مخرب گر دوچندان شده است. نظارت با سواد رسانه ای مدیرآموزش و پرورش ناحیه چهار کرج دراین زمینه با اشاره به اینکه مشکلات شبکه آموزشی شاد نسبت به گذشته کمترشده است، افزود: برای استفاده بهینه کاربران دانش آموز باید آموزش دقیق استفاده ازهرکدام از جلوه های فضای مجازی مورد توجه قرار گیرد.مراد مالمیرخاطرنشان کرد: دانش آموزان باید به طوردقیق نحوه عملکرد و هدف از ایجاد یا مفهوم تولید اپلیکیشن ها یا جست و جوگرهای اینترنتی را بشناسند.وی بیان داشت: دانش آموزان باید بدانند که چیزی به نام سرچ گوگل ، اپلیکیشن اینستاگرام ، واتساپ ، سروش یا تلگرام چه کارایی دارد تا برحسب ضرورت در امور درسی ، پژوهشی و مهارت آموزی ازآن استفاده کنند لذا والدین نیزنباید ازآموزش سواد رسانه ای غافل شوند زیرا برای نظارت فرزندانشان در فضای مجازی به این مهارت نیاز دارند.وی با اشاره به اینکه هدف از تولید این فضا برای دانش آموز باید مشخص شود، یادآورشد: متاسفانه شاهد هستیم که حتی بزرگسالان هم دراین خصوص اشراف لازم را ندارند و دانش آموزان بدون کنترل امکان دسترسی به هرسایت یا مطلبی را دارند.وی بیان داشت: هدف گذاری برای استفاده از فضای مجازی به عنوان یک راهکار برای استفاده بهینه ازاین فضا نیزاهمیت زیادی دارد.مالمیر پرسه زدن بیهوده و بی هدف درفضای مجازی را یک آفت دانست وعنوان کرد: دانش آموزان باید بدانند که درفضای مجازی به دنبال چه چیزی می گردند که این مهم باید درآموزش مدارس گنجانده و گسترش داده شود.وی تصریح کرد: حضوردانش آموز دراین فضا، باید زمان بندی شود و ابتدا و انتهای استفاده از فضای مجازی برای او مشخص شود.مدیر آموزش و پرورش ناحیه چهار کرج ادامه داد: با رعایت این نکات می توان از بارغیرارزشی فضای مجازی کاست و آن را به ابزاری برای کمک به مطالعه دانش آموز تبدیل کرد.وی یادآورشد: اگردانش آموزی استفاده دقیق، درست و هدفمند از فضای مجازی را یاد بگیرد کمتردرگیرآفت ها و آسیب های آن می شود.مالمیرگفت: مهمترین کاری که والدین باید انجام دهند افزایش دانش و شناخت خود از این آسیب ها است و در گام بعد فراگرفتن راهکارهایی است که می توان برای مراقبت و کنترل فرزندان در فضای مجازی از آنها استفاده کرد.وی اظهارداشت: والدین امروز بایدعلاوه بر مهارت های سنتی فرزندپروری به مهارت جدید هزاره سوم هم مجهز شوند. که ما به آن مهارت های فرزندپروری در عصر دیجیتال می گوییم.وی تاکید کرد: مهارت سواد رسانه، شناخت بازی های رایانه ای و روش انتخاب بازی مناسب برای فرزندان، مهارت حفظ حریم خصوصی درفضای مجازی، مهارت استفاده از نرم افزارهای کنترل والدین و مهارت کنترل رژیم مصرف برخی از این مهارت هایی هستند که پدرو مادرها در عصر دیجیتال به آنها نیازدارند. آسیب ها روانشناس البرزی گفت : اگرچه تنها راهکارموجود آموزش و پرورش برای ادامه تحصیل دانش‌آموزان استفاده از فضای مجازی است، این روش وابستگی آنها به گوشی‌های تلفن همراه را افزایش می‌دهد.دکتریونس جاوید نسب افزود: این وابستگی علاوه بر آسیب‌های روانی سبب ایجاد آسیب‌های چشمی از جمله تنبلی چشم برای دانش‌آموزان خواهد شد.وی با اشاره به اینکه تا پیش ازآموزش‌های مجازی، عمده والدین و کارشناسان بر استفاده محدود دانش‌آموزان از گوشی‌های همراه تاکید داشتند، ولی در موقعیت کنونی عکس این مساله اتفاق افتاده است.وی از انتقال محتوای آموزشی از گوشی به رایانه، لپ‌تاپ و یا تلویزیون را از جمله راهکارهای پیشگیری ازآسیب های اجتماعی دربین دانش آموزان درخصوص دسترسی به اینترنت و فضای مجازی عنوان کرد.این روانشناس برحفظ ارتباط دانش‌آموزان با هم‌کلاسی‌ها هم تاکید کرد و یادآورشد: بدون شک دانش‌آموزان به ارتباط با همسن و سال‌هایشان نیاز دارند، با توجه به ایام قرنطینگی و نیاز دانش‌آموزان به ارتباط، والدین زمینه‌ای فراهم کنند که فرزندانشان با دوستان ارتباطات تلفنی داشته باشند.وی عنوان کرد: ارتباط با همکلاسی ها مانع از انزوای دانش‌آموزان می‌شود و زمینه نشاط روحی و روانی آنها را فراهم می‌کند.جاوید نسب ادامه داد: میزان حضور دانش آموزان در فضای مجازی و پرسه زدن آنها درشبکه های اجتماعی یکی از موضوعاتی است که می توان آن را به لیست دغدغه های والدین اضافه کرد.وی با اشاره به اینکه امروزه بیشتراوقات فراغت دانش آموزان درفضای مجازی می گذرد، اضافه کرد: این فضاها به اشتباه جای زمان فراغت واستراحت کودکان ، نوجوانان وجوانان راگرفته و این امر هم تهدید و هم فرصتی بزرگ محسوب می شود.وی یادآورشد: امروزه کمتر پدر یا مادری را می توان سراغ داشت که از وقت تلف کردن های فراوان فرزندش در فضای مجازی شکایتی نداشته باشد.وی اضافه کرد: آسیب جدی که باید بیش از گذشته مورد توجه باشد، نفوذ شبکه های اجتماعی مانند فیسبوک،وایبر، واتساپ ولاین در بین گروه سنی دانش آموزای است زیرا آسیب های جدی برای آنها درآینده ای نه چندان دور را درپی دارد.این روانشناس از گذران اوقات فراغت درشبکه های مجازی به عنوان یک چالش جدی تربیتی نام برد و عنوان کرد: ورود بی رویه و گذاران اوقات فراغت دانش آموزان درفضای مجازی و اینترنت به دلیل اینکه استفاده صحیح از شبکه های اجتماعی و ورود به فضای مجازی درجامعه ما به درستی تبیین وفرهنگ سازی نشده است و اغلب خانواده ها هم به دلیل ساختار سنتی چندان با این گونه فضا ها آشنایی ندارند، یک چالش جدی تربیتی است.دکترجاوید نسب با بیان اینکه درزندگی امروزی ناگزیربه استفاده از فضای مجازی هستیم، اضافه کرد: فضای مجازی به صورت شبکه های اجتماعی، امروز به صورت یک تکنولوژی مدرن دراختیار قرارگرفته است که لازمه استفاده ازاین تکنولوژی مدرن، داشتن فرهنگ استفاده ازآن است و فقدان این فرهنگ آسیب های بسیاری را برجای می گذارد.وی به تاثیر فضای مجازی بر سلامت دانش آموزان پرذاخت و افزود: متاسفانه در سال های اخیر به خصوص از زمان شیوع ویروس کرونا، دانش آموزان از فضای مجازی استفاده بی‌رویه می کنند و همین موضوع منجر به مشکلات زیادی شده است که برای کاهش آن باید با علم و مهارت عمل کرد. مدیریت فضای مجازی مدیرکل آموزش و پرورش البرز گفت: والدین حضور دانش آموزان را در فضای مجازی با هدف پیشگیری از آسیب های اجتماعی مدیریت کنند.دکترسالار قاسمی اظهارداشت: پلیس فتا استان البرز نیز همواره بر این محور که والدین حضور دانش‌آموزان را در فضای مجازی مدیریت کنند، تاکید دارد.وی بیان داشت: والدین درکنار آموزش های مدرسه باید به فرزندانشان یاد دهندکه هدفمند و در زمان تعیین شده از اینترنت و فضای مجازی استفاده کنند و در این فضا سرگردان نباشند.وی با اشاره به اینکه حل آسیب‌های اجتماعی فقط بر عهده آموزش و پرورش نیست و همه ارگان‌ها و نهادها و به خصوص خانواده و والدین در تربیت درست و جلوگیری از دچار شدن دانش آموزان به آسیب‌های اجتماعی مسئولت دارند، یاد آور شد: استفاده بدون مدیریت و نظارت از فضای مجازی توسط دانش آموزان سبب بی‌حوصلگی، رنگ‌پریدگی، آسیب دیدن حافظه، مشکلات روحی روانی و صرف هزینه زیاد و بیهوده و مشکلات جسمی و حرکتی از جمله برای عضلات گردن، بینایی و مفاصل دست‌و پا در بین این قشر ازجامعه می‌شود.وی خاطر نشان کرد: والدین باید آگاه باشند دانش‌آموزی که در فضای مجازی غرق باشد ارتباطش در عالم واقعی ضعیف‌تر است و در بدترین و منفی‌ترین شرایط هویت واقعی خود را از دست می‌دهد.مدیرکل آموزش و پرورش البرز تصریح کرد: فاصله گرفتن از هویت واقعی بیشترین آسیب فضای مجازی است که برای سنین دانش‌آموزی بسیار خطرناک است.وی با اشاره به اینکه فضای مجازی دارای ویژگی‌های مثبت نیز است که باید با مدیریت صحیح از آن استفاده شود و والدین باید در این زمینه مراقبت لازم را انجام دهند.قاسمی اضافه کرد: آنچه اکنون نوجوانان و جوانان را به سمت خود سوق می‌دهد بحث ناهنجاری‌ها و آسیب‌های این حوزه است.وی با تاکید براینکه افزایش سواد رسانه‌ای به خصوص در حوزه فضای مجازی برای مراقبت بیشتر در بین دانش‌آموزان در بین والدین بسیار مهم و حائز اهمیت است، ادامه داد: دانش آموزان باید آموزش ببینند که هدفمند و در زمان تعیین‌شده از اینترنت و فضای مجازی استفاده کنند که این مهم با مشارکت پلیس فتا و آموزش و پرورش در مدارس البرز دنبال می شود.وی گفت : در آموزش و پرورش رفتارهای پرخطر و آسیب‌های دانش‌آموزی شناسایی و متناسب با آن برنامه مقابله‌ای در قالب خودباوری، بالا بردن قدرت نه گفتن، آموزش مراقب از خود، توانمندسازی در همه زمینه‌ها، آموزش‌ها پیشگیرانه، آموزش کارکنان آموزش و پرورش، برگزاری جشنواره‌های مختلف دانش‌آموزی، نمایشگاه آسیب‌های فضای مجازی سیار در مدارس پیش بینی و در حال اجرا است.این مسوول بابیان اینکه بسیاری از اولیای دانش آموزان آگاهی سواد رسانه‌ای لازم را در بخش فضای مجازی ندارند، اظهار کرد: این تفاوت موجب شکاف بین والدین و دانش آموزان شده در حالی که آگاهی‌بخشی به دانش‌آموزان در کانون خانواده بیشترین اهمیت را دارد.قاسمی یاد آورشد: بی‌توجهی والدین به فرزندان سبب پناه بردن فرزندان به فضای مجازی و سرگرم کردن خود می‌شود لذا والدین باید وقت کافی برای فرزندان و توجه به آنان بگذارند تا دچار کمبود عاطفه یا مشکل روحی و روانی نشود که این خود عاملی مهم در سوق دادن فرزندان به سمت فضای مجازی محسوب می شود.وی ادامه داد: پلیس فتا استان البرز همواره توصیه می کند که دانش آموزان هرگز فایلی را بدون هماهنگی با والدین خود بر روی رایانه دانلود نکنند و همواره مراقب باشند تا هیچگونه اطلاعاتی در مورد خود یا افراد خانواده خود را، هرگز بر روی اینترنت منتشر نکنند.وی تاکید کرد: به منظورکاهش آسیب های فضای مجازی و نظارت برفرآیند کارکرد شبکه شاد در آموزش و پرورش البرز از زمان شروع پروژه مهر ۹۹ دراین استان کارگروهی به نام فضای مجازی و تولید محتوای درسی و تربیتی فعال شده است.استان البرز ۵۰۰ هزار دانش آموز دارد که بیش ازنیمی از آن درپایه ابتدایی تحصیل می کند. بازگشت |