پایگاه خبری و تحلیلی سپیدار آنلاین

جاده کرج - چالوس که نزدیک به یک قرن از ساخت آن می گذرد، اکنون ظرفیت تحمل بار ترافیکی موجود را ندارد به گونه ای که گاهی اوقات مسافران شمال کشور ساعت ها در این جاده گرفتار می شوند و یا حوادث ناگواری برای آنان رخ می دهد.
با اینکه زیبایی های طبیعی جاده چالوس بسیار چشم نواز است اما گاهی مواقع ترافیک و حوادث جاده ای آن به گونه ای است که گاه خاطره ای جز خستگی و تلخی باقی نمی گذارد، در حالی که می تواند خاطره انگیزترین لحظات را برای هموطنان رقم بزند. اکنون بنا به تاکید همه کارشناسان تنها دستی که می تواند گره گشای مشکلات این جاده باشد و مشکل اصلی آن یعنی ترافیک سنگین را حل کند، تکمیل آزادراه در حال احداث تهران - شمال است. دولت یازدهم با شناخت درست مساله، اکنون اهتمام جدی برای تکمیل این آزادراه دارد و از سوی معاون اول رئیس جمهوری به عنوان یکی از عالی ترین سطوح در دولت، پیگیر این موضوع است. جاده چالوس یکی از مهمترین جاده‌ های مواصلاتی کشور و از زیباترین جاده های جهان محسوب می شود که از میان شهر کرج در استان البرز آغاز شده و به شهر چالوس در استان مازندران متصل می‌شود. جاده 59 مشهور به جاده چالوس یکی از مهمترین محورهای مواصلاتی پرتردد کشور است که در فصل تابستان و تعطیلات سال، ترافیک آن به حدی است که به قول عامیانه جایی برای سوزن انداختن در آن نمی ماند. از زمان ساخت این جاده سال های زیادی می گذرد. تاریخ بهره برداری از آن سال 1312 به ثبت رسیده است. جاده ای که از زمان گشایش تاکنون اگرچه تغییراتی در آن شکل گرفته، اما این تغییرات به شکلی نبوده که بتواند ترافیک سنگین امروزی را پاسخگو باشد. از سال 1312 به بعد به خاطر وجود رودخانه کرج و طبیعت زیبای ارتفاعات البرز جنوبی و شمالی رستوران ها و واحدهای اقامتی و پذیرایی در کنار این جاده شکل گرفت و با ساخت سد امیر کبیر (سد کرج) در سال 1340 به جاذبه‌ ها و زیبایی‌های این جاده افزوده شد و در اندک زمانی این جاده به یکی از تفرجگاه‌ های مهم گردشگری ایران تبدیل شد. به هرحال آنطور که مردم حاشیه جاده چالوس از گذشتگان خود نقل می کنند، ساخت این جاده با وسایل اولیه مانند کلنگ و بیل ماشین انجام شدتا مفری برای ورود به دروازه شمال ایران باشد. طبق اسناد تاریخی نخستین تونل این جاده به مسافت یک هزار و 886 متر و عرض پنج الی هفت و ارتفاع شش متر که کار ساخت آن چهار سال طول کشیددر سال 1318 به بهره‌ برداری رسید. از احداث این تونل 13 کیلومتر از مسیر کرج به چالوس کاسته شد زیرا پیش از آن برای طی این مسیر باید کوه را دور می زدند. اکنون این جاده که مسافت آن بین کرج و چالوس حدود 160 کیلومتر است بیش از 15 تونل کوچک و بزرگ دارد. وجود رودخانه کرج به موازات جاده کرج چـالوس، سد کرج و روستای کوچک و زیبای واریان که همچون جزیره‌ای کوچک در آن سوی آب سد کرج می‌باشد زیبایی‌های این جاده را دو چندان کرده است. این جاده از شمال به استان مازندران شهرستان چالوس، از شرق به شهرستان تهران و شمیرانات، از غرب به منطقه طالقان و از جنوب به شهر کرج متصل است. مسافران بسیاری از سراسر کشور به ویژه در فصل بهار و تابستان به استان البرز می آیند تا در کنار رودخانه خروشان کرج و سایه سار درختان جاده کرج - چالوس بیاسایند و علاوه بر استفاده از طبیعت منحصربه فرد این جاده از محصولات و سوغات روستاییان و ساکنان خونگرم حاشیه این جاده از جمله انواع ترشی خانگی، قره قروت، سیر ترشی، عسل کوهستان، مربای عسل، عسل رس بسته، انواع ماست محلی بدون، سرکه سیب محلی، کره محلی، پنیر گوسفندی، انواع شیره انگور، لواشک،سبزی های کوهی مانند و الک، قارچ و گلپر خشک و ترشی نیز بهره ببرند. زیبایی و خاطره انگیز بودن جاده کرج – چالوس تنها به طبیعت شگفت انگیز و سوغات آن محدود نمی‌شود و دارای تپه‌های باستانی و روستاهای تاریخی است که گاه قدمت آن به هزاران سال پیش برمی گردد. برخی از جاده کرج - چالوس به عنوان چهارمین جاده زیبای جهان نام می برند، اما واقعیت امر نشان می دهد که این جاده دیگر زیبایی هایش رو به افول گذاشته است چراکه ترافیک آن چندین برابر ظرفیت آن است. اکنون در کنار ترافیک سنگین ، حوادث رانندگی این جاده کم نیست ضمن آنکه حدود 55 هزار نفر جمعیت روستایی ساکن حاشیه جاده چالوس در ایام تعطیل سال و روزهای ترافیکی در خانه های خود محبوس می شوند و خدمات رسانی به آنها بسیار دشوار است. همچنین وضعیت نامناسب ترافیکی جاده سبب شده تا در زمان بروز حوادث رانندگی از بالگرد برای انتقال مصدومان استفاه شود آن هم اگر جایی برای فرود بالگرد پیدا شود. مردم خسته از دود و دم پایتخت و کلانشهر کرج و سایر مناطق کشور گاهی برای فرار از خستگی کار روزانه راهی بهشت شمال می شوند تا خستگی ها را به دریا بسپارند اما غافل از اینکه ترافیک جاده چالوس آنچنان شکننده و خسته کننده است که آلام روحی و جسمی آنان را چند برابر می کند. در این وضعیت دشوار و سخت ترافیکی مسئولان اجرایی حتی به تصمیم های آنی برای روان سازی ترافیک مانند یک طرفه کردن مسیر هم متوسل می شوند تا بتوانند بار ترافیکی این جاده را کاهش دهند.به هرحال گاهی مواقع برخی مسئولان سخن از دریافت هزینه تردد از صاحبان خودروها به زبان می آورند تا شاید از میزان سفرها این جاده کاسته شود پیشنهادهایی که البته توسط کارشناسان اجرایی شدن آن رد شد. طبق برخی آمارها سالانه حدود 13میلیون جهانگرد و گـردشگر داخلی از این جـاده بازدید می کنند و بخش آسارا بـا دارا بودن 3 قله بالای 4 هزار متر، پیست اسکی بین‌ المللی دیزین از مناطق مهم گردشگری ورزشی حاشیه جاده محسوب می‌شود. بخش آسارا کرج با دارا بودن 56 روستا حدود 55 هزار نفر جمعیت دارد که ساکنان آن اگرچه از قبل وضعیت گردشگری جاده اندک درآمدی کسب می کنند اما دشوارهای جاده کمتر از عواید آن نیست. گاهی مواقع نا هماهنگی ها در اعمال محدودیت ترافیکی بین استان های مازندران و البرز گره ای کور به وجود می آورد که سبب سرگردانی و گرفتاری صدها مسافر در این جاده می شود. ترافیک سنگین عید سعید فطر که طبق آمارها تعداد ترددهای خودرویی جاده چالوس حدود 200 هزار تردد به ثبت رسید، نمونه کوچکی از هزاران مشکل ترافیکی در این جاده به شمار می رود که گردشگران شمال را بیش از هشت ساعت در میانه راه از جمله در داخل تونل ها گرفتار کرد. آنطور که مسئولان جمعیت هلال احمر البرز اعلام کردند حدود 23 نفر در تونل کندوان جاده چالوس در روز 16 تیرماه جاری دچار مشکل تنفسی و مسمومیت ناشی از آلودگی هوای تونل شدند که امدادگران آن را اکسیژن تراپی کردند.
اگر چه این حادثه به خیر گذشت اما نمی توان به تکرار ناپذیری چنین حوادثی امیدوار بود چراکه گاهی مشکل ترافیکی جاده به حدی است که مدیریت آن از دست مسئولان اجرایی و انتظامی خارج می شود.
همچنین با نگاهی به حوادث دیگر جاده کرج-چالوس به این نتیجه می رسیم که آثار حوادث طبیعی آن هم کمتر از مشکلات ترافیکی و تصادفات جاده ای نیست. وقوع سیلاب های مخرب از جمله در اردیبهشت سال 83 و تیرماه سال 94 در حاشیه و متن جاده چالوس که با تلفات و خسارات زیادی همراه شد نمونه های دیگر از حوادث این جاده تاریخی است که تکرار آن ها همه و همه برای مسئولان و مردم هشدار است تا برای جایگزینی جاده دست بجنبانند. طغیان رودخانه پرآب کرج گاهی مواقع برای هزاران گردشگر شمال کشور به حدی خطر ساز است که اگر مدیریت نشود، آثار آن به زودی قابل جبران نیست.
در حادثه اردیبهشت ماه سال 83 طغیان این رودخانه بیش از پنج هزار خودرو را برای ساعت ها در جاده چالوس پشت ترافیک متوقف کرد و تعدادی کشته و خساراتی به بار آورد. حادثه سیل تیرماه سال 94 در روستای سیجان جاده کرج - چالوس نیز نمونه مخرب دیگر از حوادث طبیعی این جاده به شمار می رود که جان هشت نفر را گرفت و بیش از یکصد دستگاه خودرو سبک و سنگین به عمق رودخانه کرج فرو برد.
با این حال مشکلات جاده کرج - چالوس در ابعاد مختلف فراوان است به طوریکه مدیرکل راه وشهرسازی استان البرز می گوید تنها چاره رهایی از مشکلات جاده چالوس تسریع در تکمیل آزاده راه تهران-شمال است. به گفته ابوالفضل باقرنیا، ساخت آزاد راه تهران - شمال می تواند ترافیک را روان سازی و ایمنی سفرها را بالا ببرد. وی اظهار داشت: جاده کرج-چالوس امروز پاسخگوی شمار پرتعداد خودروها نیست و باید برای تکمیل آزاد راه تهران شمال تمام امکانات بسیج شود تا در کمترین زمان به بهره برداری برسد. وی اظهار داشت: زیر ساخت های جاده ای استان البرز باتوجه به ایام پیک سال جوابگو نیست و با ازدحام مواجه می شویم که هر چه سریعتر باید آزاد راه تهران- شمال به اتمام برسد ضمن آنکه تکمیل بزرگراه شهید همت هم ضروری است . باقرنیا گفت: با تکمیل آزاد راه تهران - شمال علاوه بر اینکه بخش عمده ترافیک البرز کاهش می یابد مشکلات ساکنان حاشیه جاده چالوس هم به حداقل می رسد.