صفحه اصلي > اقتصادی > الگوی کشت نسخه نجات بخش کشاورزی از کم آبی
الگوی کشت نسخه نجات بخش کشاورزی از کم آبیامروز, 13:31. نويسنده: monshi |
 کاهش بارش ، گرمای بی سابقه و تغییرات اقلیمی چاره ای جز سازگاری با کم آبی را در عرصه زمین برجای نگذاشته اما یکی از مهم‌ترین پیامدهای این تغییرات، تأثیر آن بر تولید مواد غذایی دربخش کشاورزی است . به گزارش ایرنا ، با توجه به بحران فزاینده آب در کشور و به مرزهشدار رسیدن آن الگوی فعلی کشاورزی با واقعیت های تغییرات اقلیمی از جمله خشکسالی و گرما همخوانی ندارد بنابراین بایدبه سمت الگوها و روش های علمی با بهره وری بهتر آب پیش رفت تا بخش کشاورزی به عنوان اساس امنیت غذایی کشور دچار آسیب نشود.طرح الگوی کشت که بیش از یک دهه از تصویب آن می‌گذرد، این روزها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های راهبردی بخش کشاورزی کشور مورد توجه قرار گرفته است. این طرح با هدف مدیریت بهینه منابع آب و خاک، افزایش بهره‌وری و انطباق تولیدات کشاورزی با شرایط اقلیمی و نیاز بازار طراحی شده و اجرای کامل آن می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در تضمین امنیت غذایی ایفا کند. بحران خطرناک زیست محیطی برای حال و آینده البرز می توان گفت ، پدیده تغییر اقلیم و خشکسالی که از دهه ۷۰ به بعد سیمای آن در قالب کمبود آب و نامنظم شدن فصل بارش ها همراه با گردوخاک نمایان شده ، حکایت از یک بحران خطرناک زیست محیطی برای حال و آینده البرز و سایر مناطق است؛طرح الگوی کشت اگر چه در آغاز راه قرار دارد اما می تواند بستر را برای کشاورزی تمام مکانیزه فراهم کند و در کنار آن تولید محصولات کشاورزی و منابع آبی را مدیریت کند.البرز که در بخش منابع آبی با مشکلات عدیده ای روبرو است این امید وجود دارد که در کنار اجرایی شدن طرح الگوی کشت مصارف آب کشاورزی به بهترین شکل ممکن تنش آبی در دوران خشکسالی را به حداقل ممکن برساند. اقدامات اجرایی برای مقابله با تنش آبی رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز با بیان اینکه توسعه کشت گلخانه ای دراین استان در دستور کار قرار دارد، گفت: اکنون انتقال آب با لوله نزدیک به ۸۰۰ کیلومتر خطوط انتقال را در استان البرز داریم یعنی آب تا سر مزرعه بدون هیچ تلفاتی می رود ." عبد الرضا بازدار" افزود: از مزرعه نیز با روش تیپ، آب در اختیار محصول قرار می گیرد و در واقع می توان گفت برای انتقال آب و رساندن آن به محصول بسته ای داریم که دراین سیستم تبخیر و تعریق ، هدر رفت آب کاهش یافته است . وی بیان کرد: این روند انتقال آب و رساندن آن به محصول ادامه دارد و اکنون قراردادی بین جهاد کشاورزی استان البرز با قرارگاه امام حسن مجتبی (ع) منعقد شده که براساس آن با اعتباری بالغ بر هفت هزار و۵۰۰ میلیارد ریال در بازه زمانی سه ساله بر روی بحث آب و خاک از جمله سیستم های انتقال آب، احیای قنوات ، ایستگاه های پمپاژ ،استخرهای ذخیره آب تا سال آینده فعالیت های ویژه ای با هدف بهروری بیشتر از آب انجام می پذیرد .رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز تاکید کرد: درتلاش هستیم تا اعتبارات ملی و استانی را دراین زمینه تقویت کنیم و به سمت تولیدات با حداقل مصرف منابع آب و خاک پیش می رویم .وی اضافه کرد: اکنون بر روی خاک بسیاری از اقدامات پژوهشی موثر رخ داده و درسال گذشته در زمینه نقشه های مدیریت پذیر خاک استان البرز پنج میلیارد ریال هزینه شد و امسال نیز برنامه ریزی منسجم و جامعی برای آن داریم .بازدار یادآورشد: امسال ۲۵میلیارد ریال قرارداد برای مطالعات خاکشناسی دراراضی و بررسی وضعیت حاصلخیزی و شوری ، بررسی وضعیت مواد آلی خاک در استان منعقد شده است.وی گفت: در ایران یک / سوم متوسط دنیا بارندگی و سه برابر متوسط جهان تبخیر و تعریق داریم و این مهم حاکی از آن است که تولید در شرایط مشکل باید صورت گیرد که اقدامات وزارت جهاد کشاورزی را دوچندان می کند تا امنیت غذایی را با این شرایط سخت انجام بدهیم. خاک های شور وقلیایی مصرف آب را افزایش می دهند رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز گفت: ازسوی دیگر کشوری نیمه خشک و خشک هستیم که خاک های شور و قلیایی داریم و این خاک ها مواد الی پایین دارند که مصرف آب را بالا می برد بنابراین روی بهینه سازی و اصلاح خاک باید اقدامات موثری صورت گیرد که در استان البرز با نقشه های مدیریت پذیرخاک در حال انجام است .وی اضافه کرد: درصدد آن هستیم که شوری خاک ها را اصلاح کنیم تا کشاورز الگوی خاصی تغذیه داشته باشد چرا که خاک خوب آب را درست مصرف می کند.بازدار تاکید کرد: در استان البرز با توجه به منابع آبی ۲ فصل کشت داریم ؛ یک فصل از مهرماه تا فروردین یا اردیبهشت سال بعد است بنابراین براساس وضعیت منابع آبی الگوی کشت را تعریف کردیم که چقدر محصولات اساسی گندم، جو ،ذرت، علوفه ، صیفی و سبزی داشته باشیم بطوریکه برش شهرستانی برای این محصولات گذاشته شده و شهرستان ها ارقام را دریافت کردند .رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز تاکید کرد: سه وظیفه هدایت ،حمایت و نظارت در جهاد کشاورزی داریم که کار اصلی آن است؛ وقتی الگوی کشت ابلاغ می شود همزمان با آن بسته حمایتی می آید ، سپس هدایت و نظارت به اجرا درمی آید یعنی کسانی که ازاین مقوله خارج شوند مشمول بسته های هدایتی، حمایتی نمی شوند .وی بیان کرد: سال زراعی۱۴۰۲تا ۱۴۰۳نزدیک به پنج هزار هکتار سطح زیرکشت استان کاهش یافت و نتوانستیم به برنامه و تعهدات دست یابیم که علت آن محدودیت منابع آب و خاک بوند، امسال این برنامه ابلاغ شده و حدود ۳۵ هزار هکتار ابلاغ شده است . کشاورزان استان البرز از نشا استفاده می کنند رییس سازمان جهاد کشاورزی البرز گفت: بیشتر کشاورزان استان از نشا استفاده می کنند یعنی ۵۰۰متر مکعب مصرف آب کمتر و ۲ دوره آبیاری در مزرعه دارند ؛ امروز یکی از مشکلات آبیاری در کشور آن است وقتی آب را درسطح مزرعه درجوی ها روان می کنید آب به صورت تبخیر ازبین می رود که در روش تیپ تمام سیستم آب داخل لوله است .بازدار یادآورشد: سه نوع پرت و هدر رفت آب داریم؛ اولین نوع از محل منبع تا مزرعه است که با سیستم جوی آب نفوذ می کند یا تبخیر می شود که بخش عمده ای از آب ازمنبع تا مزرع در این حالت از بین می رفت .وی بیان کرد: دومین نوع توزیع در مزرعه و در نوع سوم راندمان جذب است ؛ یک گیاه باید بتواند آب جذب کند تا با راندمان بالا بازخورد کند که دراین زمینه باید گفت خیلی از محصولات آب مصرف می کنند ولی عملکردی ندارند. رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز اضافه کرد: دراستان البرز از محل منبع تا مزرعه آب با لوله منتقل می شود؛ در داخل مزرعه با نوار تیپ گیاه آبیاری می شود بنابراین آبیاری درسیستم بسته منتقل می شود و سعی می کنیم صیفی و سبزی ما تا ۹۰ درصد به شیوه آبیاری شود و کشاورزان این استان اینکار را انجام می دهند. بازدار اظهار کرد: نشایی که تولید می کنیم نشاهایی هستند که عملکرد بالایی دارند بطورمثال کاهو ،کلم و ذرت مصرف آب بالایی دارند بنابراین با همراهی محققان کارهای بزرگی انجام شده و خیلی از محصولات به گلخانه برده شده است.وی گفت: براساس تاکیدات استاندار البرز اقدامات مثمرثمری انجام شده تا راه تعرق را ببندیم و با کمترین مصرف آب با بالاترین راندمان تولید داشته باشیم . بازدار افزود: هیچ سالی به این شدت خشکسالی نداشتیم و اقلیم یعنی آب و هوا هیچ سالی اینقدر با کشاورزی بد نبوده است اما کارهای اصلاح بذر و زیربنایی اجرا شده است . رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز یاد آورشد: امسال سطح مصرف را کاهش دادیم ؛ جاهایی که بحران آب داشتند میزان مصرف آب محدود شده است تا سطح زیرکشت برای گذر از سال بحرانی پایین آورده شود . ضربه مهاجرت پذیری استان البرز به بخش کشاورزی بازدار درادامه با اشاره به اینکه کشت گلخانه استان البرز ظرفیت جمعیت روز افزون را ندارد ،گفت: چندین برابر منابع و ظرفیت ها در این استان جمعیت را شاهد هستیم بطوریکه از سهیمه آب کشاورزی کم می شود و به حوزه شرب داده شده است .وی اضافه کرد: اکنون بخشی از باغات پایین دست سد امیرکبیر خشک است و زیرا آب برای بخش شرب مصرف می شود و این باغات با قدمت ۸۰ ساله از حقابه محروم شده اند.بازدار بیان کرد: باید به گونه ای مدیریت کنیم که این باغ ها خود را حفظ کنند و گرنه بحران زیست محیطی اتفاق می افتد و امروز شاهد آن هستیم که باغات گرمدره و کلاک باآبرسانی تانکر نگهداری می شوند که روشی سخت است . بازگشت |