نژادهای دامی با شیر و گوشت برتر تولید می شود/ایجاد مرکز رشدعلوم دامی
سپیدارآنلاین: گروه اقتصادی
رئیس موسسه علوم دامی کشور با اشاره به واگذاری دانش فنی سنتز بز شیری به یک شرکت خصوصی، گفت: تحقیقات زیادی در کشور توسط موسسه علوم دامی و مراکز دانشگاهی انجام شده تا نژادهای پایه خوب در کشور شناسایی و تولید شود.
مرتضی رضایی در نشستی که با خبرنگاران به مناسبت هفته پژوهش داشت، با بیان اینکه چند سالی است که در کشور نیاز به تولید نژادهایی از بز با شیر و گوشت بهتر نسبت به نژادهای بومی احساس می شود، گفت: با تحقیقات زیادی که در کشور توسط موسسه علوم دامی و مراکز تحقیقاتی این موسسه و مراکز دانشگاهی انجام شد، نژادهای پایه ی خوبی در کشور شناسایی شد. وی افزود: این نژادها در زمینه تولید شیر مخصوص مناطق سردسیر و گرمسیر کشور می توانند جایگاه خوبی داشته باشند که با استفاده از مواد ژنتیکی نژادهای برتر دنیا که رکوردار تولید شیر هستند، نژادهایی در کشور تولید و تثبیت می شود که علاوه بر اینکه تولید مناسب دارد، صفت مقاومت به شرایط محیطی را نیز از نژادهای بومی به ارث می برند. رضایی پیش بینی کرد که با تولید نژادهای جدید بز شیری، در هر دوره شیری سالانه حدود 700 کیلوگرم شیر از هر بز به دست آید و همچنین نرخ بزغاله زایی به بیش از 150 درصد در سال برسد در حالیکه اکنون نرخ بزغاله زایی در ایران کمتر از 100 درصد می رسد. وی خاطرنشان کرد: نژادهای بومی بز شیری در حال حاضر تولید شیرشان به زیر 100 کیلوگرم می رسد و فقط در برخی از نژادها تولید شیرشان حداکثر به 300-200 کیلوگرم در سال می رسد. وی بیان داشت: دانش فنی تولید این نژاد بز شیری در قالب یک تفاهم نامه به شرکت خصوصی سرمایه گذاری 'حامی سرمایه اقتصاد' واگذار شد و کار اجرایی آن شروع شد و در حال حاضر گله های بومی وارد موسسه شده اند. رئیس موسسه علوم دامی کشور با بیان اینکه 4 هزار راس ماده بز از مناطق سردسیر کشور که از منظر صفات ظاهری و تولیدی مناسب هستند، انتخاب شده و در موسسه مستقر شده اند، افزود: با استفاده از روش ژنتیک مولکولی و مدل های اصلاح نژادی انتظار می رود که بعد از 6-5 سال به نژادهایی دست یابیم که صفات تولیدی مطلوبی داشته باشند. وی در ادامه با اشاره به اینکه با اجرای این طرح نرخ بزغاله زایی در کشور به 150 درصد افزایش می یابد، گفت: نرخ بزغاله زایی در گله های ایران در حال حاضر کمتر از 100 درصد است. وی در ادامه با اشاره به اجرای تحقیقات مختلف در این موسسه با هدف استفاده از نتایج آن در سطح بهره برداران مختلف بخش کشاورزی، اظهار داشت: یکی از دستاوردهای اخیر موسسه در زمینه ژنتیک و اصلاح نژاد دام با موضوع تولید نژادهای بز شیرده است. وی در خصوص طبیعت زیستی بز، گفت: بز حیوانی است که با شرایط سخت محیطی می تواند تولیدات شیر و گوشت با کیفیت را داشته باشد به طوریکه کیفیت شیر بز نسبت به شیرگاو بسیار ارزشمندتر است و راندمان تولید پنیر از شیر بز 30 درصد بیشتر از شیر گاو است. رضایی بیان داشت: همچنین با توجه به اینکه بز، دام سبک و کوچک به حساب می آید، دامداران خرده پا به خصوص روستاییان می توانند به راحتی این دام را پرورش دهند و برای شروع کار، نیاز به سرمایه گذاری کمتری نسبت به دام های دیگر دارد. وی افزود: راحتی پرورش این دام باعث می شود که در شرایط روستایی و مناطق محروم کشور امکان توسعه دامپروری مهیا شود. رئیس موسسه علوم دامی کشور با بیان اینکه بز قابلیت چرای مناسب در مراتع را دارد، ادامه داد: بز با تبدیل بقایا و پسماندهای کشاورزی به شیر و گوشت می تواند تولیدات اقتصادی تری را ایجاد کند. وی اضافه کرد: هدف کمی این طرح افزایش تولید شیر از طریق بز اصلاح شده به بیش از 1 میلیون تن در سال و همچنین تولید 1 میلیون دز مواد ژنتیکی از این نژادها برای توسعه صنعت بز در کشور تا افق 1404 است.
**ایجاد نخستین مرکز رشد علوم دامی کشور در کرج
رضایی با بیان اینکه هدف موسسه در حال حاضر مشارکت بخش خصوصی در طرح های تحقیقاتی است، گفت: نخستین مرکز رشد علوم دامی کشور در این موسسه ایجاد شده که در مرحله ی نهایی تجهیزات اداری و زیرساخت ها است که تا پایان سال جاری مجوزهای مربوطه اخذ می شود. وی افزود: این مرکز رشد با ظرفیت استقرار حداقل 20-17 شرکت دانش بنیان ایجاد شده و در این مرکز واحدهای فناور مرتبط با دام، طیور، زنبور عسل و صنایع مرتبط با آن ها مستقر می شوند. وی هدف از ایجاد مرکز رشد را فراهم سازی زمینه های مناسب تجاری سازی ایده های تحقیقاتی دانست و اظهار داشت: متمرکز کردن بهره وری از نیروی انسانی خارج از ساختارهای دولتی و تشویق محققین و دانشجویان و افراد ایده پرداز در زمینه دامپروری و ارتباط با صنعت از مهم ترین اهداف ایجاد این مرکز است. وی تاکید کرد: افراد و محققانی که مایل به فعالیت در این مرکز رشد هستند می توانند از خدمات تجاری سازی موسسه استفاه کنند و با برند موسسه وارد بازار شوند. وی گفت: تا یکی دو سال آینده این مرکز با ظرفیت کامل وارد عرصه ایجاد ظرفیت های موسسه در کشور می شود.
***رونمایی از آخرین دستاورد تحقیقاتی موسسه علوم دامی
رضایی در ادامه با اشاره به هفته پژوهش بیان داشت: در این هفته از آخرین دستاورد تحقیقاتی موسسه رونمایی می شود و با یک شرکت تک ژن زیست قرارداد تولید پروبیوتیک در تغذیه زنبور عسل برای انتقال دانش فنی منعقد می شود. وی افزود: پروبیوتیک ها میکرو ارگانیسم هایی هستند که به همراه غذا مصرف می شوند و در دستگاه گوارش زنبور عسل مستقر می شوند و منجر به بهبود شرایط محیطی دستگاه گوارش می شوند و با توجه به تست های عملکردی که روی این پروبیوتیک از خانواده لاکتوباسیل استفاده شده پیش بینی می شود بین 20-15 درصد در افزایش تولید عسل نقش داشته باشد. رئیس موسسه علوم دامی کشور یادآور شد: در ایران حدود 75 هزار تن در سال از حدود 6 میلیون و 700 هزار کلنی عسل تولید می شود که در این صنعت حدود 73 هزار نفر مشغول به فعالیت هستند. وی اضافه کرد: در تولید عسل عوامل مختلفی همچون ژنتیک ملکه، شرایط محیطی، منابع گرده و شهد و... موثر هستند و یکی از عوامل مهم آن سلامت زنبور عسل است که مواد پروبیوتیکی می توانند باعث بهبود سلامت زنبور عسل و تقویت سیستم ایمنی بدن زنبور شوند. وی ادامه داد: همچنین می توانند از شیوع بیماری ها و مصرف آنتی بیوتیک در کندو و پیش گیری از عوامل محیطی استرس زا نقش بسزایی ایفا کنند.
**تصویب 70 طرح تحقیقاتی در موسسه علوم دامی
رئیس موسسه علوم دامی کشور گفت: در یکسال اخیر در موسسه علوم دامی یکسری طرح های تحقیقاتی منجر به ایجاد دانش فنی و یا فناوری و یا دستورالعمل های ترویجی فنی شده است. وی افزود: به طور مثال ترویج استفاده از نباتات علوفه ای مقاوم به شوری و کم آبی مثل سوربن و ایجاد سایت های الگویی جهت اصلاح روش های پرورش دام و ارایه سامانه های بهره ور شتر و گاومیش از مهم ترین این دستاوردها است.
وی ادامه داد: در سال گذشته بیش از 70 طرح تحقیقاتی در موسسه تصویب شده و 14 عنوان دستاورد ترویجی و 4 عنوان دستاورد فناورانه تولید شده است. وی گفت: یکی از دستاوردهایی که سال گذشته قرارداد انتقال دانش فنی آن توسط موسسه به امضاء رسید ایجاد یک کارخانه خوراک دام از سرشاخه های نیشکر در مرکز تحقیقاتی صفی آباد دزفول است که با سرمایه گذاری توسط شرکت سرمایه گذاری جهاد نصر و بخش خصوصی تامین شده است. رضایی یادآور شد: با راه اندازی این کارخانه قرار است تا در فاز اول 4 هزار تن در سال تولید خوراک دام از سرشاخه های نیشکر باشد که پیش بینی می شود با راه اندازی فازهای بعدی تا 2-1 سال آینده این تکنولوژی تا سطح تولید بیش از 100 هزار تن در سال ارتقاء یابد. موسسه علوم دامی کشور در کرج مستقر است.
منبع ایرنا